Firmalar arabacısız yaşayamaz!

RÖPORTAJ: CANER ÖZCAN

İSAROD Başkanı Hamza Öztürk, “Sayın Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun, ‘servis taşımacılığı kaldırılacak’ açıklamasının da etkisiyle sektörden ciddi manada çıkış yaşandı. Oda kayıtlarımıza da baktığımızda son iki ayda yaklaşık 500 esnafın taşımacılığı bıraktığını görüyoruz” dedi. 

İstanbul Umum Servis Aracı İşletmecileri Esnaf Odası Başkanı Hamza Öztürk’le, Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun açıklamalarının ardından, 2018’den sonra kaldırılacağı konuşulan servis taşımacılığında gelinen noktayı, servis taşımacılığının bir numaralı gündem maddesi olan plaka tahdidini de içeren geniş kapsamlı bir söyleşi yaptık. 

Esnaf tedirginlik yaşadı 

Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun açıklamalarından sonra servisçi esnafında bir tedirginlik yaşandığını dile getiren İSAROD Başkanı Öztürk, “Ben, Sayın Başbakanımızın, onu bilgilendirenler tarafından kaynaklandığını düşündüğüm servis taşımacılığı ile ilgili bir açıklama yaptı. Başbakanımızın ‘servisler kaldırılacak’ şeklindeki açıklamasının ardından Ulaştırma Bakanımız, ‘Servislerin kaldırılması zor, kısa vadeli program değil. Ancak bizim planımız özellikle büyükşehirlerde, raylı sistemlere yakın bölgelerde kamu kuruluşların servisleri varsa bunları kaldırmak. Ama ne kadar başarılı oluruz, bu tartışılır. Okulların veya özel kuruluşların servislerini kaldırmak böyle bir şey hukuki değil’ şeklinde ikinci bir açıklama yaptı. Biz servis taşımacılığı sektörü olarak bir ihtiyaç sonucu ortaya çıktık. Servis taşımacılığına talep olduğu sürece bu taşımacılık bitmez. Servis taşımacılığının tamamen ortadan kalkması gibi bir durum söz konusu değil. Büyükşehir belediyeleri ne zaman ki ulaşımda oturmalı taşımacılığa geçilebilir, servis taşımacılığı zaten o zaman işlevini yitirir ve kendiliğinden ortadan kalkar” dedi. 

Başbakana talebimizi ilettik 

İSAROD Başkanı, bir heyet oluşturarak Başbakan Ahmet Davutoğlu’na servisçilerin endişelerini de içeren taleplerini ilettiklerini açıkladı: “Servisçi esnafımızı Konya Minibüsçüler ve Umum Servis Araçları Odası Başkanı Muharrem Karabacak ile Ankara Servis Aracı İşletmecileri Esnaf Odası Başkanı Tuncay Elmadağlı’nın temsil ettiği heyet, Başbakanımıza konu ile ilgili hazırlamış olduğumuz dosyayı takdim etti. Bu ziyarette esnaf arkadaşlarımızın konu ile ilgili endişelerini dile getirildi.” Servis camiasının yüzde 70’inin, borçlu, yüzde 30’unun da borçtan korkarak araç değiştirmediğini anlatan Öztürk, servis camiasının tedirginliğinin sürdüğünü, ancak kendisinin çok endişeli olmadığını ifade ederek, “Sayın Başbakanımızın, ‘servis araçları kalkacak’ açıklamasının da etkisiyle sektörden çıkışlar oldu. Oda kayıtlarımıza da baktığımızda son iki ayda 500 esnaf taşımacılığı bıraktı” diye konuştu. 

Plaka tahdidi askıya alındı

İstanbul’da servis taşımacılığın son yıllarda en önemli gündem maddesi plaka tahdidi. Dolayısıyla servisçi esnafının en fazla merak ettiği konuların başında da plaka tahdidi geliyor. Başkan Öztürk, plaka tahdidinin İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından askıya alındığını, belediyenin şu anda böyle bir çalışması olmadığını belirterek, ‘plaka tahdidi geliyor’ şeklinde yapılan açıklamaları gerçekçi ve inandırıcı bulmadığını söyledi: “Büyükşehir Belediyesi ‘rant olur’ diye İstanbul’da plaka tahdidini uygulamaya koymuyor. Firmalar da tahditli plakayı tam da belediyenin plakayı vermeme sebebi ile istiyor. Biz, plaka tahdidini servisçinin güvencesi olsun diye istiyoruz.” 

Servisçi mutlu değil

Belediyenin plaka tahdidi ile ilgili çalışması olmamasına rağmen tahdid konusunda umutlu olduğunu ve bunun olmasını çok istediğini kaydeden Öztürk, “Ancak her açıklamayı ‘acaba plaka tahdidi mi geliyor’ şeklinde yorumlamak da çok doğru değil. Plaka tahdidi olacağı zaman neler yaşarız, neler gelir? Bazı şeyleri çok iyi görüp tartmak lazım. Ortada fol yok, yumurta yok. Niye plaka tahdidi olsun ki? Plaka tahdidi yapacak olan bir teşkilat, ‘ben servis taşımacılığını kaldırıyorum’ şeklinde açıklama yapmaz” dedi. 

Çalışma şartları düzenlendi 

Servis taşımacısının her gün yeni sorunlarla boğuştuğunu, taşımacının en çok hakkı yenen esnaf topluluğu olduğunu vurgulayan Öztürk, Oda olarak yaptıkları görüşmelerde UKOME kararları ile esnafın lehine kazanımlar elde ettiklerini söyledi: “Servis taşımacısı Türkiye Cumhuriyetinde en çok ezilen, en çok hakkı yenen, hakkı yenildiğini bile bile kurtlar kapanına atılan bir esnaf topluluğu. Onun için servisçinin mutlu olması diye bir şey söz konusu değil. Geride bırakmaya hazırlandığımız 2014 yılında esnaf arkadaşlarımız için önemli çalışmalar yaptık. 30 Mart seçimleri öncesinde yaptığımız eylemlerin ardından Sayın Belediye Başkanımız Kadir Topbaş, gündemlerinde plaka tahdidi olmadığını, ama esnafın çalışma şartı ile ilgili çeşitli iyileştirmelerin yapılacağını söylemişti. Bunun üzerine Büyükşehir Belediyesi ile birtakım çalışmalara başladık. Güzel işler yaptık, güzel sonuçlar çıktı. Engelli Yasası için Bakanlığa başvurduk. Servis araçlarındaki uygulamanın şeklinin toplu taşıma araçlarının dışında olması gerektiğini anlattık ve bu konuda başarılı olduk. Korsan yasasında mağdur olduğumuzu anlattık. Oda aidatlarının yüksekliğini anlatmaya çalıştık. Büyükşehir Belediyesi ile yaptığımız 15-16 toplantıda çalışma şartlarının düzeltilmesine yönelik çalışmalar yapıldı, UKOME kararları alındı ve esnafın çalışma şartları düzenlendi. Parasını alamadığında işten çıkması veya çıkarılması durumlarında ne yapacağı gibi birçok konu, UKOME kararları ile güvence altına alındı. Servisçinin parası ödenmiyorsa, bununla ilgili hem ceza maddesi hem de cezai şartı konulmasını sağladık. Keyfi işten bıraktırılıyorsa hakkını araması gerektiği ile ilgili düzenlemeler yapıldı.” 

Sürekli borç ödüyoruz 

Esnafın kullandığı aracı eskimeden değiştirmek zorunda kaldığını, bu durumda esnafın sürekli borç ödediğini kaydeden Öztürk, “İstanbul’da araba sayısı artıyor. İstanbul’da, artan her araç mevcut esnafın hakkından bir dilim götürüyor. Esnaf sürekli borç ödüyor, senet ödüyor. Bizim de çocuklarımıza gelecek hazırlamak gibi bir derdimiz var. Ama bu fırsatı bulamıyoruz. İstanbul’daki eski araba Anadolu’ya gidiyor. İstanbul’da hurdaya çıkan araba yok. Aydın, Manisa ve Kütahya’da bizim birçok Peugeot aracımız kullanılıyor” dedi. ■

* * *