Antalya merkezli Kıraç TurizmAcenteler Operasyon Müdürü Mehmet Ünal ile pandemi sürecinde yaşanan olumsuzlukları gelecek beklentilerini ve taleplerini konuştuk.
1991 YILINDA KURULDU
Şirketiniz ne zaman kuruldu? Turizm taşımacılığına nasıl adım attınız?
Şirketimiz kurucusu Sayın Mehmet Kıraç, taşımacılık sektöründeki faaliyetine 1971 yılında ticari emtia taşımacılığı hizmeti ile başlamıştır. Turizm taşımacılığı faaliyetine,Türkiye’de turizm faaliyetinin yeni yeni başladığı 1985 yılı sonrasında şirketimiz Kıraç Turizm Taşımacılık ve Ticaret LTD. ŞTİ (kuruluşu 1991) ile başlandı.
250 ÖZMAL ARACIMIZ BULUNUYOR
Gelişim süreciniz ve şu anda filonuzdaki araç kapasiteniz nedir?
Bugüne kadar ülkemiz ve coğrafyamızda çeşitli zorluklar yaşamış olsak da sektörde dengeli, ileriyi düşünerek ve filomuza yeni yatırımlarımızı yaparak bugünlere geldik. Filomuzda çeşitli segmentlerde 250 adet özmalaracımız bulunuyor. Yaz sezonunda kiralık araçlarımızla birlikte filodaki sayımız 500 araca kadar çıkabiliyor.
BEKLENTİMİZ BÜYÜKTÜ
2020 yılından taşımacıların beklentisi büyüktü. Siznasıl bir beklenti içindeydiniz?
Bu yılın Ocak ayında, çalıştığımız turizm operatörlerinden aldığımız bilgiler doğrultusunda, beklentimiz yüksekti. Lakin COVİD-19 salgını ve pandemi
sürecinde yaşanan kriz, her sektörde olduğu gibi bizim sektörümüzde de tüm beklentileri boşa çıkardı.
25 MİLYON TL'LİK YATIRIM PLANININ
Yeni yatırım ve büyüme planlarınız var mıydı?
2020 turizm sezonu için, tüm planlamalarımızı ve hazırlıklarımızı yapmıştık. Gerek personel eğitimi için, gerekse yeni araç alımları için Mart ayı sonunda tamamlamayı hedeflediğimiz yatırımlarımızı kısmen yapabildik. Yaklaşık 25 milyon TL tutarındaki yeni araç alımı hedefimizin yüzde 10’luk kısmını gerçekleştirebildik.
2021’ de araç yatırımı yapacak mısınız?
Pandeminin dünyadaki seyrine bağlı olarak turizm sektörü de bir yol çizecektir.Bunedenle biz de bu seyri takip ederek planlarımızı ve yatırımlarımızı revize edeceğiz.2021 yılı henüz belli olmamakla birlikte, Mayıs ayında filomuza 4 adet yeni otobüs kattık.
Koronavirüs süreci başladığında neler hissettiniz?
Aslında herkes gibi bizde bu durumun kış mevsimi içerisinde kalacağını, geçici olduğunu düşünmüştük. Maalesef ki bu süreç tahminimizden fazla uzadı.
PLANLARIMIZI ERTELEMEK ZORUNDA KALDIK
Turizm taşımacılığına baktığınızda bölgeniz ve firmanız nasıl etkilendi?
Biz ve Antalya bölgesi hazırlıklarını yapmış sezonun açılmasını beklerken ve personel alımlarını başlayacakken tüm planlarımızı ertelemek ve askıya almak durumunda kaldık.
Bu süreçte ne gibi çalışmalar yürüttünüz?
Personel alımlarına başlayamadığımız gibi çalışmakta olan personelimizi de devlet destekleriyle birlikte hayatta tutmaya çalıştık.
Servis taşımacılığına virüs sürecinin etkisi neler oldu? Ne gibi çalışmalar yürüttünüz?
Personel servis taşımacılığından bahsediyorsak, çalışmakta olan servis araçlarımız bir anda boşa çıktı ve araçlarımızı otoparkımıza çekmek durumunda kaldık.
HAREKETLİLİK HENÜZ CAN OLACAK DÜZEYDE DEĞİL
1 Haziran normalleşme süreci ile işinizin verimlilik düzeyi hangi noktaya geldi. Turizm taşımacılığı için geride kalan süreçle ilgili beklentileriniz neler?
1 Haziran’da başlayan normalleşme ile birlikte yeniden sezonun hareketleneceğini düşünerek ertelediğimiz planlarımızı devreye sokmak için çalışmalarımıza başladık.Önceiç pazarda biraz hareketlenme başladı. Temmuz ayı ile birlikte dış pazar hareketliliği başladı, ama bu hareketlilik sektöre henüz can olacak düzeyde değil.
2020 KAYIP BİR YIL
Siz de bu yılı kayıp bir yıl olarak değerlendiriyor musunuz?
2020 yılı ve turizm sezonu bizler için kayıp bir yıl.İnşallah, böyle bir sezon ve yılı bundan sonra yaşamayız. 2021 yılına da temkinli bakmak lazım.
Ağustos ayı ile özellikle yurtdışı ülkeleriyle ilgili seyahat kısıtlamalarının kaldırılması haberleri geldi ve turistler de gelmeye başladı. Bu durumu nasıl değerlendiriyorsunuz, turizm taşımacılığına nasıl bir etki yapar?
Evet, 10 Ağustos 2020 özellikle Antalya turizmi için milat sayılmalıdır.Zira pandemiden dolayı uçuşların kapalı olması ve Almanya’nın ülkemize seyahat kısıtlaması uygulaması bizleri hepten zorda bırakmıştı. 10 Ağustos’ta, Rusya’dan 80, Ukrayna’dan 30, Almanya’dan 20 ve diğer Avrupa ülkelerinden 19 uçak, toplamda 139 uçak ilemisafirlerimiz geldi. Bu, Antalya ve bizler için sezonumuzun geç de olsa başlamış olması demekti. Bugün itibariyle parkta duran bir kısım araçlarımızla bekleyen kiralık araçlar harekete geçti ve bizleri biraz olsun umutlandırdı. Bu sürecin devam etmesi ve sezonumuzun Kasım ayı sonuna uzayacağını tahmin ediyoruz. Her şeyin normal seyretmesi ve misafirlerde Covid-19’un çıkmaması tek temennimizdir.Sektörümüz ve paydaşlarına hayırlı ve kazasız sağlıklı bir sezon olmasını dilerim
ÇOK KARAMSAR OLMAMAK GEREKİYOR
2021 yılına yönelik bir planlama düşünüyor musunuz?
2021 yılını şimdiden planlamak doğru olmaz Dünyadaki gelişmeleri takip etmek ve sürecin olumlu gelişmesiyle birlikte, 2021 yılının ilk aylarında bazı çalışmalar yapılabilir. Şu anki durum, bu sürecin olumsuz etkilerinin devam edeceği yönündedir. Çok karamsar olmamak gerekiyor, bilim adamlarının çalışmaları sürekli devam ediyor. Olumlu sonuca varmaları hepimiz için iyi olacaktır.
Yurtdışı operatörleriniz nasıl bir beklenti ve düşünce içerisinde?
Özellikle Avrupa pazarının bu yıl geç de olsa açılmasını bekliyoruz. Ama tatilcilerin Türkiye tercihlerinin her zaman olduğu biliniyor ve tatillerini Antalya’da geçirecekleri inancındayım.
2022 İKİNCİ YARISI
Almanya seyahat endüstrisi, 2019 verilerine ancak 2023 yılında ulaşılabileceği inancında, siz nasıl görüyorsunuz? Türkiye açısından da aynı sonucu çıkarmak mümkün olur mu?
Covid-19’un dünyadaki olumsuz etkilerini hepimiz biliyoruz. Turizm açısından veya ticaret açısından geçen yılları yakalamak veya aynı düzeye gelmek kısa dönemde mümkün değil. Bu olumsuzluğun özellikle turizm endüstrisinde kayıpları çok olmuştur.Olumsuzluk, turizmle birlikte yan tedarikçileride etkilemiş ve etkisi kısa sürede kapatılacak bir açık değildir. Dünya turizm endüstrisinin bu işten çıkması ve 2019 yılına ulaşabilmesinin en yakın dönemi 2022’nin ikinci yarısı olabilir diye düşünmekteyim.
YÖNETMELİKTE KANUN DA İHTİYAÇLARA CEVAP VERMİYOR
Turizm taşımacılığı ve servis taşımacılığı alanına yönelik teşvik ve destekler konusunda talepleriniz var mı?
Ülkemizde, turizm taşımacılığı sadece bizler için sektör. Ulaştırma Bakanlığı’nın bir parçası sadece isim olarak bulunmakta. Ne tam olarak ihtiyaçlarımıza cevap veren bir Yönetmeliğimiz var nede bir Kanunumuz var. Karayolu Taşıma Kanunu ve Yönetmeliği içinde D2 belgelilerin çalışmalarını düzenleyen maddeler var. Ancak bu düzenlemelerde bizsanki tarifeli sefer yapıyormuş gibi bir yapı içinde düşünülmüşüz. Bizim tamamen turizm taşımacılığının ihtiyaçlarına cevap veren ayrı bir yönetmeliğimiz ve temsilciliğimiz olmalı. Yoksa bugüne kadar olduğu gibiağır aksak, göç yolda dizilir anlayışı devam edecektir.
SORUMLULUKLARIMIZ ARTTI
Hiçbirşey eskisi gibi olmayacak sözünü kendi işiniz açısından nasıl değerlendiriyorsunuz?
Evet, eskisi gibi olmayacak.Bizlerin üzerine biraz daha yük ve sorumluluk yüklendi. Özellikle Covid-19 tedbirleri ve sorumlulukları, bizlerin ve personelimizin daha dikkatli, daha tedbirli olmasını gerektiriyor.
Servis ve turizm taşımacılığında, iş yapış şekillerinde veya bu alanda bir değişim olacağını bekliyor musunuz?
İşleyiş açısından sorumluluğumuz biraz daha arttı diyebiliriz. Maske kuralı, mesafe kuralı hijyen hepimizin uyması gereken kurallar, özellikle bizlerin transfer araçlarındaki kısıtlamalar ile birlikte uyulması, uygulanmaması şoförlerin sorumluluğunda artık. Bu da bir kez daha sektörümüzün ne kadar önemli ve sorumluluğumuzun ne kadar değerli olduğunu gösteriyor.
Mesle körgütlerinin çalışmalarını nasıl değerlendiriyorsunuz? Taleplerinizi, yaşadığınız sıkıntıları yeterli ölçüde aktarabildiler mi?
Bu süreçte açıkçası turizm taşımacılarına bir destek var mıydı, göremedik. Zira turizm taşımacılığının bir yazılmış kanunu, genelgesi, yönetmeliği olmadığından net söylenebilecek bir durum da yok.
D1 GİBİ YÖNETİLMEK İSTENİYORUZ
Servis ve turizm taşımacısı olarak yapılmasını istediğiniz mevzuat düzenlemeleri var mı? Mevzuatın size yaşattığı sıkıntılar var mı?
Yukarıda da belirttiğim gibi, turizm taşımacılığı ayrı bir hizmet sektörü; bu nedenle bizler D2 belgesi ile temsil ediliyoruz ama D1 gibi yönetilmek isteniyoruz. Turizm taşımacılığı ayrı genelge ile yönetilmeli, yakıt desteği ve KDV desteği verilmeli.
Dile getirmek istediğiniz farklı bir görüş veya düşünce varsa lütfen ekleyin…
Bugünden sonra yurtiçi misafirlerinin sağlıklı olarak tatil yapabilmeleri ve sağlıklı bir şekilde dönmeleri sektörün zorlu süreci atlatmasında en etkin yol olacaktır. Avrupa Birliği’nin kısıtlamaları kaldırması durumunda Avrupalı misafirleri de aynı hassasiyeti göstererek en iyi şekilde ağırlamak ve sağlık sorunu yaşatmadan ülkelerine geri dönmelerini sağlamamız ülkemiz ve sektör için elzem durumdur.Bu hassasiyeti sağlamanın hepimizin görevi olduğunu düşünüyorum.
Maske, mesafe ve hijyeni sağlayarak, sağlıklı günleri kavuşmak ümidiyle…