“Radyatörde çözüm yeri KADA’dır”

RÖPORTAJ: ERKAN YILMAZ - FOTOĞRAF: BARIŞ CAN BAŞKAN

12 yıldır Türkiye ihracatının liderliğini otomotiv endüstrisi üstleniyor. Liderliği sağlayan en önemli unsurlardan biri de otomotiv yan sanayi. Kada Oto Radyatör San ve Tic AŞ, yan sanayi şirketler arasında en ön sıralarda yer alıyor. Yönetim Kurulu Başkanı Fikret Koçak ile bir araya gelerek başarı hikayesini dinledik.

Fikret Koçak, “Her şeyi zorlayan, daha iyisini yapmak için mücadele eden kararlı biriyim. Madem bu dünyaya geldik, iyi bir şeyler yapmalıyız” diyor. 

Güneşli’de 7 bin metrekarelik bir alanda üretim yapan Kada, tüm motorlu araçların soğutma ve ısıtma sistemlerinde kullanılan radyatörlerin üretimini gerçekleştiriyor. Kada,çeşitli makinelerin kullanım, servis ve revizyonu konusunda deneyimli mühendisleri ile çalışma ortamları ve makine cinslerine göre radyatör tiplerinin seçimine de yardımcı oluyor.Her türlü demiryolu, kara ve deniz taşıtları, ziraat ve iş makineleri, sabit tesisler ve makineler için su, hava, basınçlı yağ ve buhar, oto klima radyatörlerinin imalatı yapılıyor. 

Kada, bugünlerde 3 mühendis ve 60 çalışanıyla Tunus’a, Bulgaristan’a aldığı siparişleri yetiştirmek için çok yoğun bir çalışma yürütüyor. Üretimin yüzde 60’ı ihraç ediliyor. İhraç edilen ülkeler arasında Polonya, Almanya, İtalya, İngiltere, Bulgaristan, Yunanistan, Libya, Cezayir, Mısır, Tunus Senegal, Irak, Malezya, Pakistan, Vietnam bulunuyor. 

70 yaşındaki hala haftanın her günü işine gelmeye devam eden ve üretim süreçlerini çok yakından takip eden Fikret Koçak’ın hem hayat öyküsünü hem de sanayiciliğe başlamasından bugüne gelişini dinledik.

Adanalı bir radyatör ustasının oğlu olan Fikret Koçak, babasını ortaokul yıllarında kaybetmesine rağmen okuma azmi ile Yıldız Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliğini bitirmeyi başarmış bir sanayici. 

Fikret Koçak, üniversiteyi bitirdikten sonra Küçükçekmece’deki Nükleer Araştırma Merkezi’nde mühendis olarak çalışmaya başlıyor. Daha sonra Sezai Türkeş-Fevzi Akkaya şirketinde işe giriyor ve 1977 yılında Libya’da makine şefi olarak çalıştıktan sonra makine müdürlüğüne terfi ettirilerek, Suudi Arabistan’a gönderiliyor. 4 yıl da orada çalışıyor.

1986 yılı sonunda Türkiye’ye dönen Fikret Koçak, STFA’nın merkez ofisinde çalışma teklifini reddediyor ve serbest iş yapmak istediğini iletiyor. İş ararken bir gazete ilanı iş yaşamını tamamen değiştiriyor: “Bir gazetede, ‘KADA RADYATÖR SATILIK’ ilanını gördüm. O zaman Kada Radyatör’ün yeri Yenibosna’da. 1983 yılında Celali Kadakal isimli makine mühendisi tarafından 600 metrekarelik bir alanda aile şirketi olarak kurulmuş. Daha sonra şirketi kuran kişi bir trafik kazasında yaşamını yitirmiş.

İlandaki adrese gittim, işyerini görünce burada yapılacak çok iş var diye düşündüm. Kada Radyatör o dönemde 7 çalışana sahip. Günde 3-5 radyatör üretiyorlar. İflas etmiş, icraya düşmüş bir şirketti. Ben bütün borçları ödedim. Borçlarıyla birlikte şirketi almak için harcadığım para 100 bin doları geçmiştir. Ben cesur bir insanım. Yapılacak çok iş varsa orada olmak istiyorum. STFA çalışırken de öyleydim. Yeni bir iş kurulacaksa, beni yollarlar, işler tamamlandığında yeni yere gönderirlerdi. Zaten oradan da işler azaldığı için ayrıldım. İş yoksa bende yoktum.

Yurtdışında çektiğim sıkıntıların başında radyatör arızaları geliyor. Ben orada bütün makine bilgisine vakıf oldum. Motor revizyonu, şanzıman, diferansiyel her konuda bir ihtisas sahibi oldum. Burayı satın aldıktan sonra ilk olarak Almanya’dan makineler getirdim, eleman aldık. Kademe kademe 15’e çıktık bugün 60 çalışanımız var.

İlk başta yollara 2 metreyi aşan büyük tabelalar koydum şirketi tanıtan Büyükçekmece’ye, Bolu Dağı’na o müthiş bir ivme sağladı, bizi tanıttı. 

İhtisas alanlarının her türlü radyatör olduğunu belirten Fikret Koçak, “Hem soğutma hem ısı transferi hem akışkanlar mekaniğinde makine bilgimi kullanıyorum. Bizde söz verildi mi yerine getirilir. En hızlı radyatörü biz üretiriz. Sabah başlar akşam alırsınız. Kesinlikle ne malzemeden ne işçilikten ödün veririm, fazlası da azı da olmayacak. Çocuklarım,‘sen fiyat işlerine karışma, teknik işlere karış’ derler.

Kada Radyatör, 1999 yılında günde 100 radyatör üretimi yapar hale gelir.Yeni bir yer ihtiyacı büyük bir zorunluluktur artık. Güneşli’de, bugün hizmet verilen fabrikanın arazisi alınır, inşaat başlar. Ancak Türkiye’yi çok zor günler beklemektedir. 17 Ağustos depremi Kada Radyatör için de bazı zorunluluklar getirir. O günleri şu şekilde anlatıyor Fikret Kolçak: “Deprem olduğunda inşaat bitmişti. Yenibosna’daki yerle burada aynı anda üretime devam etmeyi planlıyorduk. Ama depremde Yenibosna’daki bina ağır hasar görünce acilen taşındık. Bu hızlı taşınma süreci müşteri kaybı da getirdi. Zor günlerdi hem bizler için hem de ülkemiz için. Buraya o dönemde 500 bin dolarlık yatırım yaptık. Ama bu süreçte hiç elaman çıkarmadım. Yeşilyurt’ta yan yana iki sıfır daire almıştım ve iyi de arabalarım vardı. Onları satarak zorlukları aştık.”

Kada Radyatör olarak hep ilkleri yaptıklarını belirten Fikret Koçak, “Biz sektörde yapılamayan ürünleri ilk yapan şirket olduk. Sürekli ürünlerimizi geliştirmeye yönelik yoğun bir çabamız oldu.1987 yılında Basınçlı yağ radyatörünü biz yaptık. Kimse bilmiyordu, aftercooler yaptık. Motora daha fazla oksijen girsin diye havaya soğutma amaçlı intercooler radyatörü de kimse bilmezken ilk biz yaptık” dedi. 

İlk ciddi ihracatlarını 2001-2002 yıllarında Polonya’ya yaptıklarını anlatan Koçak, “Depremin ardından yaşanan ekonomik krizle iç piyasa durdu. İlk önemli ihracatımız Polonya’ya oldu. Traktör fabrikasına 11 tır radyatör yolladık. Caterpiller bizi uzun yazışmalar sonrasında tedarikçi listesine aldı. Klima radyatörleri yapmaya başladık. Şimdiki gibi alüminyum plastik radyatörler yoktu. Bir de Japon arabalara modifiye radyatörler yapmaya başladık.

Ürün yelpazemiz çok fazla. Özel imalatlar yapıyoruz. Diğer firmaların yapmak istemediklerini veya yapmadıklarını yapıyoruz. Örnek, basınçlı yağ radyatörünü herkes yapamıyor. Büyük jeneratörler için herkes radyatör yapamıyor. Biz müşterilerimize yerinde hizmetlerde üretiyoruz. Arıza tespitlerini yapıp, burada çözüm üreterek montajlar gerçekleştiriyoruz” diye konuştu. ■

Bir otobüs radyatörü 17 farklı işlemden geçiriliyor. Bir radyatörün üretimi yarım gün sürüyor.