Selami Tan: Pandeminin acısını 3 yıl çekeceğiz

banner113

Erzurum Otobüsçüler ve İşletmeciler Derneği ve Esadaş Turizm Yönetim Kurulu Üyesi Selami Tan, yaşanan ekonomik kayıpların geri gelmesinin çok kısa sürede olmayacağını vurguladı: “Çok ağır ekonomik kayıplar söz konusu. Bunun geri gelmesi, yaraların sarılması en az 3 yıl alacak. Şu an tüm dünyada aşı süreçleri hızlanıyor ama yine de 2021 açısından da belirsizlik hâkim. Şu an çok zorlu bir kış süreci geçireceğiz. Eğer bu süreç 2021 kışına sarkarsa işte o zaman sektörümüz için bir felaket olur. Birçok firma kışı atlatıp 2022’de varlığını sürdürecek gücü bulamaz.”

RÖPORTAJ 17.12.2020, 16:47 Taşıma Dünyası
Selami Tan: Pandeminin acısını 3 yıl çekeceğiz

RÖPORTAJ: ERKAN YILMAZ

Esadaş Turizm, şehirlerarası karayolu yolcu taşımacılığının önde gelen firmaları arasında. 1983 yılında kurulmuş. 60’ın üzerinde otobüsün de bulunduğu Esadaş Turizm’in Yönetim Kurulu Üyesi Selami Tan ile görüştük. 
Mart ayından bu yana 9 aylık pandemi sürecinin ulaşım sektörüne çok büyük olumsuzluklar yaşattığını belirten Selami Tan, “Bu süreçte salgının kontrol altına alınması amacıyla seyahatlere yönelik kısıtlamalara gidildi. Daha farklı bir uygulama yapılabilir miydi diye düşündüğümüzde çok da bir şey söyleme imkanı olmuyor. Kısıtlama nedeniyle mağdur olan firmaların desteklenmesi yönünde bir çalışma yapılabilir miydi, ama ona da imkanlar yeterli değil. Bu yıl otobüsçü para kazanamadı, araçların modeli de eskidi. Çok zorlu bir dönem geçirdik. Haziran’dan sonraki aylarda da para kazanılmadı. Şimdi daha da zorlu bir kış sezonu var. Pandemi süreci yaza sarkarsa bunun sonuçları, çok daha ağır olacaktır. Şu halde bile sektör 3-4 yıl geriye gitti diyebiliriz. Herkes bu süreci sermayesinden yiyerek geçirdi. Buradan kendisini kurtarabilecek, borçlanmadan 2022’ye geçebilecek firmalar şanslı bence. Ancak birçok firmanın sıkıntı yaşayacağını ve bazı firmaların da aramızdan ayrılabileceğini göreceğiz. Bu çok üzücü. Çözüm var mı, denirse şu an için bir çözüm de yok” dedi. 

15 araçlık yatırım hedefi 

2019 yılının birçok firma gibi Esadaş Turizm için de iyi geçtiğini ve 2020 yılına yönelik bu beklentiler doğrultusunda 15 otobüs yatırım planı yaptıklarını belirten Selami Tan, “Pandeminin hemen öncesinde, Şubat ayında 15 araçlık yatırımın ilk adımını attık ve 10 adet Mercedes otobüs aldık. Bu araçları daha yürütmeden pandemi başladı. Geri kalan 5 adetlik alımı iptal ettik. Araçlarınız sefere çıkmadığı için para kazanılmıyor. Para kazanılmadığı için de yerimizde saymış oluyoruz. Bu süreçte hemen önlem olarak zarar edebileceğimiz seferleri azalttık. Filomuzdaki araç sayısı azalmadı, ancak araçları çalıştırmayarak zararın büyümesini önlemiş olduk. Esadaş Turizm 37 yıllık bir geçmişe sahip, sermayesi güçlü bir şirket. Prensipler şirketimiz için çok önemli. Ancak şu bir gerçek; hazıra dağ dayanmaz. Lojistik sektörü hareketli bir dönem geçirirken yolcu taşımacılığının zararı çok büyük oldu” dedi. 

2021 hala belirsiz 

2021 yılına yönelik belirsizliğin devam ettiğine dikkat çeken Tan, “Şu an aşı çalışmaları hızlanıyor. Herkesin aşılanması gerekir ki, bu pandemi kontrol altına alınabilsin. Bu da önümüzdeki yılı da belirsiz hale getiriyor. Eğer salgın yazın da devam eder, sezon kısıtlamalarla geçerse bunun sonuçları çok daha ağır olacaktır. Ama inşallah bu süreci atlatabiliriz. Ancak şu net: pandemi bugün bitti denilse bile sektörün yaralarını sarması en az 3 yılını alacaktır” dedi.

Maliyetleri daha iyi yönetme süreci

Pandeminin sektörde de değişimi getireceğini belirten Selami Tan, “Maliyetleri daha iyi yönetme süreci başlayacak. Birçok hizmet unsurundan tasarruf etmek gerekecek. Araç içi ikramlar, koltuk arkası ekranlar, şehiriçi yazıhaneler azalırken biletlerin daha çok dijital ortamda satılmasının önemi artacak. Daha az personel ile çalışma yöntemleri aranacak. Herkes masrafı kısmanın yolları aramaya başladı bile, birçok firma şehiriçi yazıhanelerini kapattı” dedi. 

Pandeminin sektörü yine de bir araya getirmediğini, çok ağır bir rekabet ortamı oluştuğunu belirten Selami Tan, “Şimdi siz 2020 model otobüsle sefer düzenliyorsunuz, rakibiniz sizin karşınızda 2010 model ile yer alıyor ve sizden çok daha aşağıda bilet fiyatı kesebiliyor. Ben 20 lira değil, 10 lira kazanayım deyip hareket ediyor. Bu da sektördeki sistemi bozuyor. Şu an Erzurum-İstanbul arasında bilet fiyatı 180 TL olarak gözüküyor ama 150, 140, hatta 130 kesen oluyor. Bu doluluk oranlarında 150 lira ile para kazanılması mümkün değil” dedi. 

Kötü günler için…

Pandeminin en önemli öğretisinin “ak akçe, kara gün içindir” sözü olduğunu vurgulayan Selami Tan, “Her zaman bir birikime sahip olmanız gerekiyor. Tüm birikimlerinizi yatırarak hareket etmemelisiniz. 100 liraya sahipseniz, 50 lirasını kötü gün için korumak zorundasınız. Bunu anladık. Neyin ne olacağını artık kimse bilemiyor” dedi. 

Kamunun desteği

Kamunun ve yerel idarenin bölge firmalarına sahip çıkması gerektiğini belirten Tan, “Benim düşünceme göre, yerel idareler yolcu taşıma hizmetinde, havalimanı transferlerinde bölge otobüsçülerini kullanabilirler. Bu, atıl kapasiteyi kullanmak adına da bu önemli bir adım olabilir” dedi. 

Belgelerin birleştirilmesi 

Belgelerin birleştirilmesine yönelik Bakanlığın bir çalışma başlatmasının memnuniyet verici olduğunu belirten Selami Tan, “Taşıma Dünyası’nda okudum bu haberi. Bence çok doğru bir adım. D1-D2 belgelerinin ayrılmasının ne kadar zarar verdiğini herkes gördü. Bence sadece D1-D2 tarafında değil, diğer belgeler de birleşmeli. Hatta belge fiyatlarının yükselmesinden şikayet etmeyelim. Daha da yükselsin. Küçük maliyetlerle, büyük rekabet ortamının bitmesi gerekiyor artık” dedi. ■

Yorumlar (0)
banner117
5
kısa süreli hafif yoğunluklu yağmur
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 27 71
2. Fenerbahçe 25 61
3. Samsunspor 26 50
4. Beşiktaş 26 44
5. Eyüpspor 26 43
6. Gaziantep FK 26 38
7. Göztepe 25 36
8. Başakşehir 26 36
9. Trabzonspor 26 35
10. Kasımpaşa 27 35
11. Rizespor 26 33
12. Antalyaspor 27 33
13. Konyaspor 27 31
14. Alanyaspor 27 31
15. Sivasspor 26 27
16. Bodrum FK 26 27
17. Kayserispor 26 27
18. Hatayspor 25 16
19. A.Demirspor 26 -2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 29 58
2. Karagümrük 29 52
3. Bandırmaspor 30 50
4. Erzurumspor 29 48
5. Gençlerbirliği 29 48
6. Boluspor 30 44
7. Ümraniye 30 44
8. İstanbulspor 29 43
9. Amed Sportif 29 43
10. Iğdır FK 30 43
11. Keçiörengücü 29 42
12. Ahlatçı Çorum FK 29 42
13. Esenler Erokspor 30 41
14. Pendikspor 30 40
15. Sakaryaspor 30 39
16. Ankaragücü 30 38
17. Manisa FK 30 37
18. Şanlıurfaspor 30 34
19. Adanaspor 30 27
20. Yeni Malatyaspor 30 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 29 70
2. Arsenal 28 55
3. Nottingham Forest 29 54
4. Chelsea 28 49
5. M.City 29 48
6. Newcastle 28 47
7. Brighton 29 47
8. Aston Villa 29 45
9. Bournemouth 29 44
10. Fulham 28 42
11. Brentford 29 41
12. Crystal Palace 28 39
13. Tottenham 28 34
14. Everton 29 34
15. M. United 28 34
16. West Ham United 29 34
17. Wolves 29 26
18. Ipswich Town 29 17
19. Leicester City 28 17
20. Southampton 29 9
Takımlar O P
1. Real Madrid 28 60
2. Barcelona 26 57
3. Atletico Madrid 27 56
4. Athletic Bilbao 27 49
5. Villarreal 27 44
6. Real Betis 27 41
7. Mallorca 28 40
8. Celta Vigo 28 39
9. Sevilla 27 36
10. Rayo Vallecano 27 36
11. Girona 28 34
12. Real Sociedad 27 34
13. Getafe 27 33
14. Osasuna 26 33
15. Espanyol 27 28
16. Valencia 28 28
17. Deportivo Alaves 28 27
18. Leganes 27 27
19. Las Palmas 28 25
20. Real Valladolid 28 16