Tokat Seyahat YK Üyesi Mustafa Tekeli: 2023’ü 3 Tourismo yatırımıyla tamamladık, 2024'te yolcu ve sefer sayımızın artmasını bekliyoruz

RÖP: ERKAN YILMAZ

Tokat Seyahat Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Tekeli ile 2023 yılını değerlendiren ve 2024 beklentilerini içeren bir söyleşi gerçekleştirdik.

2022’ye göre daha iyi bir yıl geçirdik

■ Tokat Seyahat açısından 2023 yılı nasıl geçti? Taşıdığınız yolcu ve sefer sayısı açısından nasıl bir büyüme elde ettiniz? 2023 beklentilerinizi karşılayan bir yıl oldu mu? 

- 2022 ile kıyaslayınca yolcu ve sefer sayısı olarak büyüdüğümüz, pandemi öncesi ile yani 2019 ile kıyaslarsak da 2019 sayılarına yaklaştığımız iyi bir yıl oldu diyebilirim. 2023, bence, sektör geneli açısından da 2022’ye göre daha iyi bir yıl oldu. Buna rağmen finansman ve ikinci elde yaşananlar yatırımımızı etkiledi.

■ Tokat Seyahat otobüs filosunu düzenli olarak yenileyen firmaların başında geliyor. Yatırım süreçleri nasıl oluştu, planladığınız yatırımların kaçını yapabildiniz? Ekonomik koşullar yatırımlarınızı nasıl etkiledi?

- Aslında pandemi arası ve sonrasını pas geçmiştik. 2023 Nisan ayında 2 adet Tourismo’yu filomuza kattık. Yılın son günlerinde 3 adet Tourismo daha alarak 2023’ü toplamda sadece 5 adet Tourismo yatırımı ile kapattık. Daha fazlasını almamız gerekirdi. Bunu, finansman maliyetinin hızlıca yükselmesi ve ikinci el piyasasının sıfır araç piyasası kadar hızlı bir şekilde yükselmemesi nedeniyle gerçekleştiremedik. 

- Ancak bu fiyat yükselmesine neden olan ve yadırgadığım bir satış sistemi olan ön ödemeli sistem ile otobüs satışı var. Yüksek enflasyon ortamında birçok fırsatçı otobüs aldı. Biz işi yolcu taşıma olanlar aylarca otobüs almayı beklerken “sarı sayfalarda” onlarca sıfır kilometre otobüs satıldı! 

Finansman ve ikinci el çözümü için Mercedes

■ Tokat Seyahat, otobüs yatırımlarında, her zaman Mercedes-Benz marka otobüsleri tercih ediyor. Bu tercihinizde öne çıkan etkenleri nasıl sıralarsınız? Neden yıllardır Mercedes? 

- Aslında Türkiye’de üretilen veya ithal olarak gelen başka marka araçlar da çok kaliteli. Onlara da yatırım yapabilirdik. Hatta geçmişte yapmıştık da. 

- Mercedes’in ön plana çıkması, sadece araçların kalitesinden dolayı değil aslında. Mercedes finans ve ikinci el çözümleri de bizim onları tercih etmemizde önemli bir etken. 
Yenilik için beklediğim iki husus

■ Mercedes-Benz otobüslerdeki yenilikleri nasıl buluyorsunuz? Ürünlerde şu da olsa dediğiniz bir unsur var mıdır, paylaşabilirseniz sevinirim.

- Aslında sürekli yeniliklerin olması sevindirici ve bunu bizzat Mercedes satış ekibi sahada gözlemleyerek fabrikaya iletiyor ve sonuç alıyor. 
Yenilik için otobüslerde olmasını beklediğim en önemli iki husus var. Birincisi yolcuları emniyet kemeri takmaya mecbur bırakacak çözümler üretilmesi, ikincisi ise kaptanların dinlenme alanın tıpkı çekici kamyonlardaki kadar konforlu olması. 

Otobüs yatırımları ve 2024 beklentimiz

■ 2024 yılına yönelik düşünceleriniz neler, yolculuk talebi açısından sizi nasıl bir yılın beklediğinizi düşünüyorsunuz? 2024 yılına yönelik yeni otobüs yatırımları planlamalarınızı yapabildiniz mi? Nasıl bir otobüs yatırımı hedefiniz var? 

- 2024 yılında yolcu ve sefer sayısı adetlerinde artış bekliyorum. Yüksek enflasyonun bir diğer etkisi de insanların toplu taşımaya yönelmesi, binek araçlara talebin düşmesi oluyor. 

2024 yılında yeni otobüs almamız için hem finansman maliyetinin sürdürülebilir olması hem de elimizdeki ikinci el araçların da sıfır araçlar kadar fiyatının artması ve makasın kapanması lazım. 

Yerel seçimler sonrası Haziran ayına kadar yatırım için acele etmemeyi düşünüyoruz. Zira yerel seçimler sonrası ekonomiye dair pek olumlu bir hava gözükmüyor. 

Kaptan sorunu büyümeye devam ediyor

■ Sektörde yaşanan sorunların öne çıkanları için çözüm öneriniz var mıdır? Kaptan bulamama gibi bir sorunu Tokat Seyahat olarak siz de yaşıyor musunuz?

- Sektörde öne çıkan sorunlar yıllardır aynı. Hem dediğiniz gibi kaptan ve kaptan yardımcısı bulma sorunu devam ediyor hem de başta kasko/sigorta maliyetleri hızlıca yükseliyor. 

Kaptan sorunu Anadolu’da, büyükşehirlerdeki kadar yaygın değil. Yine de, hızlıca korkutucu seviyelere yaklaşıyoruz. Kaptan yardımcılarını yetiştirmeye çalışıyoruz biz de… 

■ Yeni bir Yönetmelik beklentisi veya değişikliği içerisinde misiniz? 

■ Yeni Yönetmelik beklentimiz yok, ancak olanın uygulanması beklentimiz var. Malumunuz fiyat tarifesi üstünde bilet kesene ceza var, ama yüzde 30’dan da düşük kesene yok. Bir de fiyat tarifeleri arasında uçurum var. Bu kadar yüksek enflasyon ve maliyet artışı olan ortamda buna bile dikkat edilmiyor. ■

Tokat Seyahat’in filosuna kattığı 3 adet yeni Mercedes-Benz Tourismo

Tokat Seyahat Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Tekeli, Tokat Seyahat Yönetim Kurulu Üyesi Levent Arat, Mercedes-Benz Türk Otobüs Satış ve Pazarlama Direktörü Osman Nuri Aksoy ve Mercedes-Benz Türk Otobüs Filo Satış Grup Müdürü Burak Batumlu’nun katılımıyla teslim edildi.