Salgın sonrası için taleplerimiz

Tüm dünya ve ülkemiz koranavirüsle mücadele ediyor. Bu salgın her sektörde çok ciddi ekonomik kayıplar yarattı. Sektör Meclisi olarak daha sağlıklı bir yapıda hizmet verebilmek için devletten isteyeceklerimizi bir rapor halinde belirledik. 

Yüzde 50 kapasite kuralı 

Sosyal yaklaşma mesafesi ve yüzde 50 kapasite kullanma zorunluluğu Ekim’e kadar uzatıldı. Havayollarında karara bağlanmayan bu konuda talebimiz, havayollarıyla aynı uygulamalara tabi olmak.

Yüzde 50 kuralı devam ettiği sürece, toplu ulaşım araçlarına tükettikleri aylık faturaları karşılığında yüzde 50 ÖTV iadesi yapılmasını talep ediyoruz. Otoyol ve köprü geçişlerinde yüzde 50 indirim ve KDV’nin yüzde 1 uygulanmasını, MTV’nin alınmamasını, istihdamla ilgili vergilerden muafiyet sağlanmasını veya en az yüzde 50 indirim sağlanmasını istiyoruz. Çalışmayan araçların tüm sigorta poliçelerinin risk analizi yapılarak 3 aylık prim tutarından tenzil edilerek iade edilmesi veya bir sonraki 3 ay ücretsiz süre uzatımının sağlanmasını gerekli görüyoruz. 

Salgın sonrası için talepler 

D1 ve B1 belgeli yurtiçi ve uluslararası taşımalarla ilgili taleplerimiz 

Bilet Ücret Uygulaması:

31 Temmuz’a kadar taban ve tavan ücreti yürürlüğe girdi. Tavan ücretinin altındaki bedellerin mantık sınırlarını aşmaması gerekir. 

D1, B1 ve D2, B2 belgeleri ile yapılan taşımalarda 2+1 otobüsler toplam kapasitenin yüzde 30’unu oluşturuyor. Bu otobüslerle 2+2 otobüslere göre 7-8 yolcu eksik yolcu taşınıyor. Mağduriyetin giderilmesi için İçişleri Bakanlığı ve Ulaştırma Düzenleme Hizmetleri Genel Müdürlüğü nezdinde girişimde bulunduk.

Aynı evi paylaşan aile bireylerinin ayrı oturmaları aile ve ulaşım ekonomisi açısından sıkıntılar yaratıyor. Her yolcuya koltuk numarası verilerek aile bireyleri yol boyunca birlikte oturmalı. 

Salgın, yarattığı kriz kadar sektörün yeniden yapılanması için fırsatlar da yaratıyor. Sektörün yeniden yapılanmak için acil olarak iki yol haritası hazırlaması şart. Birincisi sektörün kendi yapacağı değişiklikler ikincisi ise kanun ve yönetmeliklerin yeni talepleri karşılayacak şekilde düzenlenmesi.

Acentelik Sisteminde Değişiklik:

Firma acentesi kavramı yıkılarak bağımsız otobüs bilet acentesi sistemine dönülerek acente sayısı hızla azaltılmalı. Yeni acentelik sisteminde diğer taşıma sistemlerinin biletlerinin satış imkanı yaratılabilir. Acentelerden TÜRSAB gibi belge ücreti alınması için TOBB devreye sokularak İPRU ve TOSEV’e katkı sağlanabilir. 

Acente Sistemi ve Bilet Hizmet Bedeli:

Acente komisyon uygulamasında havayolu modeline dönülerek yolculardan hizmet bedeli alınmalı, hizmet bedeli uygulaması, çağrı merkezleri ve internet satışlarında da uygulanmalıdır. Acentelerin daha çok firmaya bilet kesme imkanları olacağı için hizmet bedelleri makul seviyede tutulmalı ve sektörün kontrolünde olmalıdır.

İnternet Üzerinden Satılan Biletler:

İnternet üzerinden bütün firmalara bilet kesen birkaç firma, sektör üzerinden büyük paralar kazanmaktadır. Bu firmaların bilet komisyonu yerine hizmet bedeli sistemine dönmesi rekabetçi bir yapıyı sağlayacak ve otobüs firmaları bu portallardan komisyon talep edebilecektir.

Ücretsiz Servis Hizmetleri: 

Ücretsiz servis hizmetleri tamamen kaldırılmalı veya ortak şirket kurularak, havayollarında olduğu gibi kullanan öder mantığı ile ücretli hale getirilmelidir. 

Ortak Transfer Terminalleri veya Akıllı Duraklar Sistemi:

Tüm şehirlerarası ve uluslararası taşıma sistemlerine eşzamanlı hizmet veren ortak “Transfer Terminalleri” veya “Akıllı Duraklar” sistemi kurulmalıdır. 

Otobüs Kiralama ve Çalıştırma Modelleri

Komisyon, servis, koltuk sigorta bedelleri gibi kesintiler karşılanamaz duruma geldiği için aylık, sezonluk veya uzun süreli kiralama modelleri devreye girmiştir. Yakın bir gelecekte birçok Avrupa ülkesinde uygulanan kilometre bedeli konuşulmaya başlanacaktır.

Bölge Temsilciliği 

Firmaların bir veya birden fazla otogarda ve bölgenin bütününde servis hizmeti, bilet satışı, kalkış varış ve yer hizmetlerinin sorumluluğunu sözleşme karşılığı üstlenen temsilcilere bilet satışı dışında birçok sorumluluk üstlendikleri için F1 belgesi dışında farklı bir belge verilmelidir. 

Hat Esası ve Sınıflandırma İhtiyacı: 

Sektördeki firma ve otobüs sayısı ihtiyaçların çok üzerindedir. Mesleki yeterlilik ve mali yeterlilik şartları ağırlaştırılarak sektöre girişler zorlaştırılmalı, küçük firmalar birleşmeye zorlanarak firma sayısı azaltılmalıdır. Kapasite kullanımı ve verimliliği artırmak, haksız rekabeti engellemek için hat esası getirilmelidir. Araç yaş sınırlamaları yerine yaşa ve donanıma göre sınıflandırma yapılmalıdır. 

Taşıma Organizatörlüğü:

Yoğun dönemlerde talepleri karşılamak için her seferinde Bakanlık genelgeleri ile farklı belge türleri arasında ortak taşıma izni verilmektedir. Zorunlu ihtiyaç haline gelen ortak taşımalar aynı tür belgeleri de kapsayacak şekilde Mesleki ve Mali yeterlilik kapsamları genişletilerek yolcu taşımacılığında “Taşıma Organizatörlüğü” belgesi düzenlenmelidir.

Anadolu Otogarı:

Harem Otogarı, ihtiyacı karşılayamaz duruma gelmiştir. YSS köprüsü kullanma zorunluluğu yeni Anadolu yakası otogarının Kurtköy bölgesinde yapılmasını zorunlu kılıyor. Anadolu Otogarı ile ilgili belediye ile yapılan görüşmelerden sonuç alınamazsa özel otogar yapmak için adım atmak zorunda kalacağız. 

Turizm taşımacılığı ve D2 ve B2 belgeliler 

Yüzde 50 kapasite: 

Yüzde 50 kapasite kullanımı ve sertifika zorunluluğunun getireceği maliyetler turizm taşımacılarını zorlayacaktır. Turizm taşımacıları 1 Mayıs’ta yayınlanmış olan sertifikasyon çalışmalarını tamamlayarak sezona hazırlanmak zorundadır. Turizm taşımacılığında sosyal yaklaşma mesafesi uygulamasının daha çok talep yaratacağı, bu durumun sektöre katkı sağlayacağı görüşü savunulmaktadır.

Belgelerin yenileme ücreti 

Daha önce 15 bin liraya kadar düşürülen belge ücretleri 165 bin liraya çıkarılmıştır. Salgın dönemi mücbir sebep sayılarak bu döneme denk gelen belge yenileme ücretlerinin alınmamasını istiyoruz. ■