Sektör tarihinin en düşük yolcu sayısına indi

Tüm İslam âleminin Ramazan Bayramı’nı kutluyorum. Geçmiş bayramları çok arar duruma geldik. Sektörümüze baktığımızda, yüzde 40-50 civarında daralma var. Geçmiş yıllarda hiç yaşamadığımız kadar büyük sıkıntılar yaşıyoruz. Artan maliyetler, yüksek enflasyonla birlikte vatandaşların ekonomik durumu bayram seyahatlerini bile çok olumsuz etkiliyor. Bu bayramda üstelik okulların ara tatiline rağmen iki-üç gün gidiş hareketi, iki-üç gün de dönüş hareketliliği olacak gibi görünüyor. Bunun dışında büyük bir hareketlilik yok artık. 

Yüzde 50 daralma var 

Önceki yıllarda bayram hareketliliği çok daha önce başlardı. Geçmiş yıllarda, bayram döneminde 6-7 milyon yolcu taşırdık, bu bayramda taşınacak yolcu 3,5 milyon civarına ancak çıkacak gibi görünüyor. Yüzde 50 civarında daralma var. Buradan herkesin çıkarması gereken dersler var. Herkesin aklını başına toplaması gerekiyor. Öncelikle, artan maliyetlerle ilgili önlemlerin alınması bir zorunluluk. Otoyol, köprü, akaryakıt, personel, bakım-onarımı üst üste koyduğunuz zaman hakikaten çok önemli bir maliyet çıkıyor. 

50 yıldır işin içindeyim, hatta doğduğumdan beri bu işin içinde oldum hep. Böyle bir dönem hiç yaşamadık. Bu zor dönemi nasıl atlatacağız, nasıl bir yol bulunacak, kimse kestiremiyor. Sektör, tarihinin en düşük yolcu sayılarına ulaştı. Bunu, Türkiye genelinde otogar çıkışlarından anlayabiliyoruz. B1-D1 belgeli firmalara, B2 ve D2 belgesindeki kayıtlı araçları kullanma imkanı verildi. Ama birkaç günlük hareketlilikte çok kısıtlı bir kullanım olacak gibi görünüyor. Otobüsçülerin tek ayaklı bir seferden para kazanması mümkün değil. 

Her bayramda suçlanmak yanlış 

Üstelik, ulusal medya çok bilinçsiz bir şekilde her bayram öncesinde, şehirlerarası otobüs bilet fiyatlarının yükseldiğine dair haberler yapıyor. Fahiş fiyatların oluştuğu dile getiriliyor. Bakanlık yetkilileri de sahada denetim yaparak, fahiş fiyata engel olacaklarını ifade ediyorlar. Ancak şehirlerarası otobüsler, aldıkları fiyat tarifesinin üzerine çıkmıyorlar. Fahiş fiyat diye bir durum yok. Zaten mevzuat bunu engelliyor. Sadece normal günlerde uyguladıkları ve yüzde 30 indirim hakkını, böyle günlerde doğal olarak yapmıyorlar. Bunda da sonuna kadar haklılar. Uçaklar bilet fiyatlarını çok değişken şekilde oluşturabilirken otobüsçüler tarifede belirlenen ve isteğe göre uygulanması mümkün olan yüzde 30 indirimi uyguladıklarında fahiş fiyat suçlamasına maruz kalıyorlar. Bu çok büyük haksızlık. 

Buradan Bakanlık yetkililerine bir çağrıda bulunmak istiyorum. Kamuoyunun doğru bilinçlendirilmesi için otobüs bilet fiyatlarının nasıl oluşturulduğunu, tarifelerin nasıl alındığını ve yüzde 30 indirim uygulamasının isteğe bağlı olduğunu anlatmaları gerekiyor. 

------------------------------------

Sektör Meclisi toplantısı 

20 Mart 2025 tarihinde, TOBB Karayolu Yolcu Taşımacılığı Sektör Meclisi toplantısı gerçekleştirdik. Biz sorunlarımızı dile getirdik. Toplantıya katılan, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı I. Bölge Müdür Yardımcısı Murat Şen, Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Başkan Yardımcısı Ümit Mutlu, Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürlüğü Karayolu Taşımacılığı Daire Başkanı Kerim Cicioğlu ve Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü Ticaret Uzmanı Ömer Faruk Ergün de değerlendirmelerde bulundu. Bu sorunları rapora dönüştürüyoruz ve ilgili bakanlıklara göndereceğiz.

-------------------------------------

Başta sektör çalışanlarına ve yolcularımıza, herkese iyi bayramlar diliyorum, kazasız ve mutlu… ■