30.05.2023, 11:44

Tri̇ger Koptu!

2023 Ocak - Mart dönemi hafif ticari ve otomotiv pazarı satış rakamları bir önceki yıla göre % 55 oranında  artarak 235 bin bandını geçti.  Otomobil bu artış oranına % 50,1 katkı sağlarken, hafif ticari % 71,9 ile katkı sağladı. Sadece Mart ayı bir önceki yıla göre  % 61,7 artarak 103 bin 929 adet olarak gerçekleşti.

Otomobil Distribütörleri ve Mobilite Derneği 4 Nisan 2023 tarihli basın bülteni verileri, satışların artışı ile ilgili açıkladığı veriler bu şekilde. Tüketici tarafında ise, araç bulamama vb gibi bir çok sorun devam ediyor. İster istemez akla bir çok soru geliyor ve cevapları bulmak giderek zorlaşıyor. Tüketicinin, Otomotiv Sektörü ile sınavı devam ediyor gibi gözüküyor.  Soru ve cevaplardan bahsederek, en azından bu sınava hazırlık yapmakta fayda var.

SORU 1: Bu kadar satış arttı ise tüketici rahatlıkla araç buldu mu?
CEVAP 1: Tüketici rahatça araç bulamadı. Veriler de satışların şirketlere mi yoksa nihai tüketiciye mi yapıldığı bilgisine ulaşamadık. Bu da demek oluyor ki, verileri, satana ve alana ‘hayırlı olsun’ diyerek okumak gerekir.

SORU 2 : Tüketici satınalma sırasında araç bulmak için neler yaptı ?
CEVAP 2: Öncelikli olarak kapı kapı kapı gezdi. Araç bulamadı. Bulduğu aracın 6 ay sonra geleceğini ve fiyatın da geldiği günki belirsiz değerde olacağını öğrendi. Eğer hemen bulabilirse yüksek fiyat ödemeye ikna oldu. Aradaki farkı gerekirse hemen ödemeye dahi razı oldu. Kendisine gösterilen adreslere kadar gitti ve sonunda arabasına kavuştu. 

SORU 3: Bahsi geçen adresler neresi? Bu adreslere araçlar nasıl gitti?
CEVAP 3: Bahsi geçen adresler, bayiilerden arabaları alan, çekicilerle araçların teslim edildiği, kişisel ilişkileri çok çok iyi yönetebilen basiretli tüccarların sahibi olduğu yerler.

SORU 4: Bir aracın plakası var ise o araç “0” sayılır mı?
CEVAP 4: “0” sayılmaz. İkinci el sayılır.

SORU 5: 6.000 rakamı otomotiv sektöründe neyi ifade eder.
CEVAP 5: Aracın üretilmeye başladığı andan tüketiciye kadar olan serüveninde araca dokunan “el” sayısı değil.  
Aracın “0” “mış” gibi olduğunu gösteren sihirli km birimi de değil. Aracın, 6 Aydan yaşlı, 6000km den az olması durumunda “0” mış gibi alınabileceğini gösteren sihirli bir sayı. Hatta hakkında yönetmelikler yazılan ve tüketicinin hakkını nasıl da “el” konulduğunu gösteren rakam olabilir.

Uzatmadan soru cevap kısmını bırakalım.

Çip krizi, pandemi, üretim sıkıntıları , lojistik gibi baş gösteren olaylar zinciri, tüm dünyada araç üretimini etkiledi. Ülkemizde biriken talep, enflasyon ve döviz kurunun da  etkisiyle tüm satış kanalları ve tüketici  için bir yatırım aracına döndü. Hakkına “el” konulduğunu düşünen tüketicilerin bir kısmı, tüketicilikten basiretli tüccara terfi etti. 

Tam da bu noktada, tarladan patates 700 km yol katederek iki katına tüketiciye ulaştı. Patatesin katettiği mesafe ve komisyoncu sayısı arttıkça fiyat artışı kaçınılmaz oldu. Tarlada üretici, yolda nakliyeci, komisyoncu, market zinciri, büyük patates depoları derken zincir koptu. Ticaret odalarından açıklamalar üst üste geldi. 

Tüm tedarik zincirinin yeniden ele alınması, şeffaf ve denetlenebilir bir yapı kurulması gerekliliği her yerde paylaşılmaya başlandı. Ana nedenlerden birinin, hal dışında yapılan işlemlerin artmış olması gösterildi. Bir çok gıda ürünü için aynı durum söz konusu olduğunda ise, tedarik zincirinin gözden geçirilmesi gerektiği gerçeği ile yüzleşildi.

Nihai tükeciye ürünlerin ulaştırılması sırasındaki satış ve dağıtım kanalları adeta üretim ile tükeci arasında Triger zinciri gibi bağı ve bağlılığı koruyor. Üretim noktasından tüketiciye kadar uzanan tüm yolu oluşturuyor. 
TESLA, araçlarını tüketiciye internetten satış ve bölgesel teslimat noktaları yöntemi ile ulaştırmayı seçmişti. 

Diğer otomotiv markalarının satış ve dağıtım yollarını TESLA gibi değiştirmesi, bu yöntemin daha rekabetçi olduğunu ve tüketiciye yarayacağını düşündürülebilir. Tek motivasyon bu olabilir mi bilinmez. Ancak bir çok yenilikçi deneyim sunan otomotiv sektörü, tüketici için dijital satınalma deneyimini 100 yıllık geleneksel dağıtım kanallarının yerine koymaya hazırlandığı ortada. 

Teknoloji,  elektrikli araç dönüşümü, dakikalık araç kiralama yöntemleri, sürücüsüz araçlar,  araç sahipliği yerine sürdürülebilir üyelik gibi bir çok yenilikçi ve yıkıcı alternatifi tüketici ile buluştururken, satış kanalları ve geleneksel yapılar birbir yerini yenilerine bırakarak zincirlerinden kurtuluyor olabilir.  

Anlaşılan, üreticiler sektörünün adeta tiger zinciri diyebileceğimiz satış ağını biran önce değiştirmek gerektiğini düşünüyor.

Ülkemizde ise, tüm gelişmeler ışığında zincirlerinden kurtularak tüketiciye daha kısa yoldan, patatesin mi yoksa otomobilin mi daha önce ulaşacağını kestirmek zor. 
Ancak tüketici için şeffaf ve adil bir dağıtım kanalı seçilmesi zorunluluğunu, uzun süredir sektörün bunun tam tersini yaptığını kabullenmesi gerekir.

Not: Triger ne anlama gelir?
Triger Kayışı kelimesi Türkçe'de "1. çekici, 2. tetik" anlamına gelir. Triger ticari markasından alıntıdır. Bu sözcük İngilizce trigger "1. çekici, 2. tetik" sözcüğünden türetilmiş olabilir; ancak bu kesin değildir. ■

Kerem Serkan Çoban'ın diğer yazıları:

Görevimiz Tehlike / No Time To Die

Perdövites / Takatsiz uçan bir uçak

2020 nasıl geçti, 2021 beklentilerimiz neler?

Yorumlar (0)
banner117
15
açık
banner159
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 10 28
2. Samsunspor 11 25
3. Fenerbahçe 10 23
4. Beşiktaş 10 20
5. Eyüpspor 11 19
6. Sivasspor 11 17
7. Göztepe 10 15
8. Başakşehir 10 15
9. Kasımpasa 11 14
10. Konyaspor 11 14
11. Trabzonspor 10 12
12. Gaziantep FK 10 12
13. Bodrumspor 11 11
14. Antalyaspor 11 11
15. Alanyaspor 11 10
16. Rizespor 10 10
17. Kayserispor 10 9
18. Hatayspor 10 3
19. A.Demirspor 10 2
Takımlar O P
1. Erzurumspor 11 22
2. Kocaelispor 11 22
3. Bandırmaspor 11 21
4. Karagümrük 11 18
5. Igdir FK 11 18
6. Boluspor 11 18
7. Esenler Erokspor 11 17
8. Ümraniye 11 17
9. Pendikspor 11 17
10. Ankaragücü 11 16
11. Ahlatçı Çorum FK 11 16
12. Şanlıurfaspor 11 15
13. Gençlerbirliği 11 15
14. Manisa FK 11 14
15. Keçiörengücü 11 14
16. İstanbulspor 11 13
17. Sakaryaspor 11 13
18. Amed Sportif 11 13
19. Adanaspor 11 6
20. Yeni Malatyaspor 11 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 10 25
2. M.City 10 23
3. Nottingham Forest 10 19
4. Chelsea 10 18
5. Arsenal 10 18
6. Aston Villa 10 18
7. Tottenham 10 16
8. Brighton 10 16
9. Fulham 10 15
10. Bournemouth 10 15
11. Newcastle 10 15
12. Brentford 10 13
13. M. United 10 12
14. West Ham United 10 11
15. Leicester City 10 10
16. Everton 10 9
17. Crystal Palace 10 7
18. Ipswich Town 10 5
19. Southampton 10 4
20. Wolves 10 3
Takımlar O P
1. Barcelona 12 33
2. Real Madrid 11 24
3. Atletico Madrid 12 23
4. Villarreal 11 21
5. Osasuna 12 21
6. Athletic Bilbao 12 19
7. Real Betis 12 19
8. Mallorca 12 18
9. Rayo Vallecano 11 16
10. Celta Vigo 12 16
11. Real Sociedad 12 15
12. Girona 12 15
13. Sevilla 12 15
14. Deportivo Alaves 12 13
15. Leganes 12 11
16. Getafe 12 10
17. Espanyol 12 10
18. Las Palmas 12 9
19. Real Valladolid 12 8
20. Valencia 11 7