Ece Tur-Taner Akartuna: Antalya turizminde 2022 yılını arar hale geldik

Röp: Erkan YILMAZ

1987 yılından beri turizm taşımacılığı alanında hizmet vermeye başlayan Antalya merkezli Ece Tur’un Yönetim Kurulu Üyesi Taner Akartuna ile Antalya turizmini konuştuk. Ocak ayı ile birlikte rezervasyonların çok hızlı şekilde alınmaya başladığını belirten Taner Akartuna, “6 Şubat’ta yaşanan deprem felaketinin ardından rezervasyonlarda düşüş oldu. Bu düşüşün biz geçici olabileceğini düşündük. Ama iptal olanların büyük bölümünde geri dönüş olmadı. Turizm de bu altın bir yıl yaşayacağımızı düşünürken süreç bu şekilde gelişti. Yine düzelir beklentisi içine girdik ama bu sene iki seçim birden yaşadık. Bu süreçte de yabancı medyanın Türkiye’ye yönelik farklı yönde yayınlarının olması  oluşabilecek talebi olumsuz yönde etkiledi. Mayıs ayına yönelik de yine bir miktar iptaller yaşadık. Geldiğimiz Haziran ayında ise hala 2022 sezonunu bile şu anda zor yakalayacak durumdayız. Büyük umutlarla girdiğimiz 2023’te 2022 yılını arar hale geldik” dedi. 

Türkiye Rus turistlere pahalı hale geldi

Antalya turizminde en büyük payı her zaman Rus turistlerin aldığına dikkat çeken Taner Akartuna, “Antalya’da 1’inci sırada her zaman Rus turistler olur. Rusya-Ukrayna savaşının hala devam ediyor olması ve Türkiye’deki fiyat artışlarının kendi para birimleri noktasında onları zorlamaya başladı ve Ruslar için Türkiye pahalı hale geldi. Bu durumda rezervasyonların iptaline neden oldu. ‘Turizmci altın yılını yaşıyor’ demek mümkün değil. Antalya’nın son bir umudu Almanya ve İngiltere pazarı. Bu iki ülkeden rezervasyonlarda bir miktar artış var ama iptalleri telafi eder mi, pek telafi edecek gibi görünmüyor. Şu anda ulusal basında Antalya’ya inen uçak sayısında artışlarla ilgili haberler bir turist yoğunluğu var gibi gösteriyor ama biz bunun turizm taşımacılığına yansıdığını hiç göremiyoruz” dedi. 

İş hacminde yüzde 35 düşüş

Ece Tur olarak Mayıs ayında elde ettikleri verileri de açıklayan Taner Akartuna şunları söyledi: 2022 Mayıs ayında tek yön havalimanından otele 24 saat içinde ortalama 75-80 araç hareketi sağlamışız. 2023 Mayıs ayında ise bu rakam 47 ile 55 arası olmuş. Yüzde 35 civarlarında daha az iş hacmi var. Haziran ayı tamamlanmadı ama incelediğimizde yine aynı seviyelerde olacak gibi görünüyor. Sezon Ekim ayı sonuna kadar sürer ama beklediğimiz hareketlilik olacağını düşünmüyorum” dedi.

Firmalar kiralık aracı yarıya düşürdü

Antalya turizmindeki düşüşün kiralık araç çalıştırmayı da etkilediğini belirten Akartuna, “Bizim şirketimiz olsun, diğer firmalar herkes sezonda kiralık araç çalıştırmaya yönelik çalışma yapardı. Şimdi ise herkes her yıl yaptığı kiralamanın yarısını yapıyor. Kiralama ücretlerinde piyasaya bağlı olarak da bir gerileme oluştu. Çok fazla araba ama daha az iş var. Şirketlerin karlılık oranları da düştü. Her ne kadar kurlarda yükseliş olsa da bu maliyet kalemlerini de arttırıyor. Mazot, personel, yer kirası, ofis kirası ve birçok giderde artış oluyor. Şu da bir gerçek ki, Şubat ayından Haziran ayına kadar araçları her bakıma götürdüğümüzde daha yüksek maliyet ile karşı karşıya kaldık. Hep daha fazla ödeme yaptık” dedi. 

Maliyet artışları ücretlere yansıtılamıyor

Maliyet artışlarını ücretlere de yansıtamadıklarını belirten Taner Akartuna, “Turizmde rezervasyonlar yapıldığında ücretlerde belirleniyor. Mazota yüzde 15 zam geldiğinde ancak yüzde 5’ini ücrete zam olarak yansıtabiliyoruz. Sözleşmeler de hep bu var. Biz 2024 Haziran ayına yönelik de rezervasyon aldık ama bu yılın fiyatları üzerinden aldık. Biz de hep uzun vadeli planlar ve satın almalar yapılır. Siz de bu planlara uymak durumundasınız. Maliyet artışlarını birebir sizin ücretlere yansıtmanız mümkün değil” dedi. 

Taner Akartuna, “Her yılın aksine bu yıl Antalya’da şoför sorunu yaşanmadığını söyledi: Bunun en büyük nedeni deprem bölgesinde taşımacılık işi yapan kişilerin bu bölgeye araçları ile iş yapma umuduyla geldiler ama araçlarına iş olmayınca da şoför olarak çalışmaya başladılar.

Ece Tur olarak her yıl 50’nin üzerinde araçla hizmet vermeye özen gösterdiklerini belirten Akartuna, “Bu yıl araç kapasitesini biraz daha aşağı çektik. 42 araçla hizmet veriyoruz. Şu andaki şartlar daha fazla aracı kaldırmıyor. Ama şehirlerarası taraftan yüksek modelli araca sahip olan bireysel otobüsçüler turizmde çalışmak için başvuruda bulunuyorlar” dedi. ■