Kıraç Turizm Genel Müdürü Havva Kıraç: Antalyalı turizm taşımacılarının yüzünü Avrupa pazarı güldürecek

Röportaj: Erkan YILMAZ

Pandeminin tüm dünyada etkisini giderek yitirmeye başlamasıyla 2022 turizm sezonuna büyük umutlar bağlayan turizm taşımacılarını, Rusya’nın Ukrayna’ya başlattığı saldırılar sonrasında umudun yerini endişeli bir bekleyiş aldı. Rusya’dan ne kadar turist geleceğine yönelik tahmin yapmak güçleşirken Avrupalı turistlerle ilgili beklentiler öne çıktı. Ülkemizin turizm başkenti Antalya’da, bu yıl nasıl bir sezon geçirileceğine yönelik taşımacıların görüşlerine başvurduk. Antalya’nın önde gelen turizm taşımacıları arasında yer alan ve ağırlıklı olarak Avrupa pazarına hizmet veren Kıraç Turizm’in Genel Müdürü Havva Kıraç ile bir söyleşi gerçekleştirdik. 

Hep mi sorunla başlanır?

Her yıl turizm sezonuna bir sorunla başlanıyor olmasının üzücü bir durum olduğuna değinen Havva Kıraç, “2020’de başlayan pandemi süreci 2022’ye de sarktı. Seyahat yasakları ile birlikte geçen yıl Antalya’ya Rus turistler gelecek mi endişesi ile geçti. Bu sefer tam pandeminin etkisi azalıyor, artık eski günlerdeki gibi hareketli bir sezon bizi bekliyor düşüncesine girecekken Rusya’nın Ukrayna’ya başlattığı saldırının yarattığı daha büyük bir kriz ile karşı karşıya kaldık” dedi. 

Avrupa Pazarında beklenti üst düzeyde

Kıraç Turizm olarak ağırlıklı olarak Avrupa pazarı hizmet verdiklerini belirten Havva Kıraç, “Avrupa pazarından beklentimiz üst düzeyde. Hatta 2019 yılının yüzde 20 üzerinde pazar hareketliliği bekliyoruz. Sezon bizim için, Nisan ayı ortasından itibaren başladı, Mayıs ile birlikte bu durum daha da hızlanacak gibi görünüyor. Almanya’dan, Polonya’dan, Çek Cumhuriyeti’nden gelenler var. İskandinav vatandaşları iki yıldır gelmiyordu pandemi ile bu pazar tamamen durmuştu, bu yıl onlarda geliyor. Avrupa pazarın özellikle Antalya’ya ilgisi çok yüksek. Bunda en önemli etken, kurun yükselişi ile Türkiye’nin daha ucuz olması ve otellerimizin çok daha kaliteli hizmet vermesi. Bunlara ek olarak ‘Herşey dahil’ sistemi var. 

Rus turist umudu tükendi mi?

Yapılan rezervasyonların, geçen yıl olduğu gibi, sezonu uzatacağını da belirten Havva Kıraç, “Hem dünya “havası” hem de gerçek hava koşulları iyi giderse iyi bir sezon yaşanabilir. Bizim Rus pazarı çok yoğun değil, ama bu pazara yönelik hizmet veren oteller yoğun şekilde etkileniyor. Oteller etkilenince taşımacılar da etkileniyor. Rus pazarına yönelik beklenti çok yüksekti. Rezervasyonların iptal edilmeyeceği ama savaş öncesindeki beklentilerin gerçekleşmeyeceği konuşuluyor. Ne kadar kişi gelir, bunu öngörmek kolay değil. Avrupa pazarı tek başına yeterli olmuyor. Rus pazarına yönelik çok sayıda büyük şirket var. Eskiden Avrupa pazarı çok kıymetliydi ama şu an otel sayımız da taşımacı sayısı da fazla. Herkese yetecek kadar kapasite yok Avrupa pazarında” dedi. 

Konut fiyatları da çok yükseldi

Antalya’da konut fiyatlarının da çok yükseldiğini belirten Havva Kıraç, “Savaş nedeniyle daha önce gelenlerin önemli bir kısmı daha uzun süreli yerleşim düşüncesi ile konut satın aldı veya kiraladı. Konyaaltı ve Lara tarafında trafikte, çok fazla sayıda Ukrayna plakalı özel araç görebiliyoruz. Buda otelleri ve taşımacıları etkileyen bir durum” dedi.

500 civarında araçla hizmet

Sezona 300 civarında özmal araç ile hazırlandıklarını belirten Havva Kıraç, “Bu sayının yarısı kadar da araç kiraladık. Bu sayı artarak devam edecek. Toplam filo sayısı 600 adede çıkabilir, sezonun gidişatına bağlı. 2019 yılındaki  rakamlar ile aynı olabilir” dedi.

Fiyatlar çok arttı

Artan maliyetlerin fiyat dengesini oluşturma açısından sıkıntı yarattığını vurgulayan Havva Kıraç, “Akaryakıt fiyatları o kadar kısa aralıklarla değiştiki yakıt maliyetleri geçen yılın çok üzerine çıktı. Eskiden yeni sezon için yüzde10 ile 50 arasında zam gerçekleşirdi. Biz genel anlaşmalarımızı yaptık ama hem acente hem taşımacı tarafı için zor bir süreç oldu. Kiralık araç  tarafında hâlâ oturmuş bir yapı yok. Rusya pazarı belli olduğunda kiralama fiyatları daha iyi belirlenecektir. Avrupa pazarına hizmet verenler kiralamalarının büyük bölümünü yaptı. Geçen yıl yaşananlar sonrası herkes daha iyi hazırlandı” dedi.

Araç yatırımı
Turizm sezonundaki hareketliliğe göre Haziran ve Eylül ayında araç yatırımına yönelebileceklerini de belirten Kıraç, “Planlara göre 10-20 adetler civarında bir araç yatırımı söz konusu olabilir.” dedi. 

Ne yaptığı bilinemiyor

Turizm taşımacılarının ne yaptığı tam olarak bilinmediğini açıklayan Havva Kıraç, “Nasıl ve hangi koşullarda mücadele verdiğimizin bilindiğini düşünmüyorum. Bir fikir oluşmadan mevzuatlar oluşturulduğu için sıkıntılar yaşanıyor. U-ETDS sistemi buna bir örnek. U-ETDS taşımacı için çok ciddi bir yük. Araç kaza yapıyor veya arıza yapıyor; siz bildirim yapmadan yeni bir araç temin ettiğinizde, Ulaştırma durdurduğunda sıkıntı yaşayabiliyorsunuz. Günde 8 binin üzerinde yolcu taşıdığınız bir süreçte sisteme yeni araç bilgisini girmek zorunda olmak da sıkıntı yaratabiliyor.Taşımacının çalışma biçimi iyi bilinse daha iyi sistemler oluşturulabilir” dedi. ■

-----------------------------

Babamızın mirasını yukarı taşıyacağız

Havva Kıraç: 2022’ye babamız Mehmet Kıraç’ın vefatı nedeniyle de kötü başladık. Hâlâ etkisi var. Bizi işlerimiz ayakta tutuyor. Geçen yılki acentelerle devam ediyoruz. İşlerimiz iyi olursa bir nebze olsun mutlu olacağız. Tüm gayemiz babamızın bize miras bıraktığı Kıraç Turizm’i daha yukarı seviyeye taşımak. Onun yokluğunu hiçbir şey dolduramaz. Ama onun işini başarıyla devam ettiriyor olmak bize en büyük gurur olur.

-----------------------------