Turizm Destek Paketindeki Ciro aralıkları revize edilmeli

TÜRSAB Başkan Danışma Kurulu Üyesi ve System Transport Yönetim Kurulu Başkanı Taşkın Arık, destek paketini Taşıma Dünyası’na değerlendirdi. 

Ciro aralığında sicile bakılmasın 
Taşkın Arık, açıklanan destek paketinde en önemli noktanınciro aralıklarının yeniden revize edilmesi olduğunu belirtti ve etraflıca anlattı: “0-500 bin TL, 0-3 milyon, 3 milyon-7 milyon, 7 milyon-15 milyon arası revize edilmesi gerektiğini düşünüyorum. Bu krediyi özel bankalarda veriyor. Çalıştığım bankada bu imkandan sadece benim şirketimin yararlanabildiğini öğrendim. Çünkü başvuru sahiplerinin sicilleri kötü. Özel bankalar buna çok ciddi bakıyorve krediyi vermiyor. Özel bankalara, KGF’nin alt dilimdeki müşterilere öncelik tanıması yönünde bir yönlendirme yapması çok iyi olacak. Özellikle daha düşük ciroya sahip firmaların nefes alabilmesi için bu çok önemli. Çünkü damlaya damlaya göl oluyor. 0-500 bin TL arasındaki dilimlere sicillerine bakmadan kredi imkanı tanınması gerekiyor. Eğer küçükler yaşamazsa, büyüklerin yaşaması çok da mümkün olmayacaktır.Bizim için küçük firmaların da değeri çok büyük. Onların da yaşaması çok önemli. Yoksa bu kredi desteğinin de bir anlamı olmayacaktır. Yüksek ciroya sahip firmaların en azından elinde bu zor süreci atlabileceği birikimi olabilir ama küçüklerin bu şansı da yok. Bu insanların kendine gelebilmesi sicil gözetmeksizin kredi verilmesi gerekiyor.

Türkiye Bankalar Birliği (TBB), açıklanan 10 milyarlık Turizm Destek Paketi’nden kimin nasıl yararlanacağına dair de bir açıklama yaptı. Yararlanıcı başına kefalet üst limiti 32 milyonTL ve kredi üst limiti 40 milyon TL olacak. 

Nefes alabilmek için…
3 milyon ciroya sahip birisininçektiği 100 bin TL kredi, onun nefes alabilmesine çok büyük bir katkısı olmayacak. 3 milyon ciro yapan bir şirket için 100 bin TL kredi bir kazanım sağlamaz. Onun günlük harcamasıdır zaten bu. Benim şirketim 22 milyon TL ciroya sahip. 1 milyon kredi çıkıyor ve bu rakam benim bir işime yaramıyor. 67 çalışanım var, aylık 350 bin TL maliyetim var. Benim nefes alabilmem için 3-5 milyon TL kredi kullanabilmem gerekiyor. 
Özel bankalar bu krediyi verirken, hayat sigortası gibi düzenlemeler yaparak, komisyonalmaması da önemli. Bu kredinin bu tür şartlara bağlı olmaması gerekiyor.

Kredilerin 1 yıl ötelenmesi
Pandemi döneminde, Nisan-Mayıs dönemlerinde kullandırılan kredilerin ödeme zamanı geldi. Busüreçte taşımacı bir gelir elde edemedi ki? Bu yeni krediler de, alınabilirse tabii, mevcut borçları ödemeye gidecek. Nisan-Mayıs ayında 0.60-0.70 faiz oranlarıylaalınan krediler, 1.20-1.30 faiz oranları ile alınan kredilerle ödenmek durumunda. O yüzden aslında burada önemli bir nokta var: Şu an eski kredilerini ödeyemelenlere yeni kredi vererek borçlandırmak yerine, eski kredilerin yeniden yapılandırılması, bir yıl ötelenmesi için çok daha önemli bir nefes imkanı verecektir. Yoksa alınan kredi ile aslında borcu, borçla kapatmış olacak ve ödemekte yine zorlanılacak. 

Turizmci, sermayeden yiyor
Turizm taşımacılarının, servis taşımacılığıda yapanlar için plakalarvar, D2 belgesine kayıtlı araçları var ve ailelerinden kalan birikimleri var. Bunların bir kısmı zaten kaybedildi. Ticaretten elde ettiklerini kaybetti. Ailesinden kalan birikimleri yemeye başladı. Aracı borçlu zaten, aracını satsa bile borçlarını kapatamayacaklar var. Çünkü 10 liralık araca, 5 lira deniliyor ve borcu karşılamıyor. 
İnsanları elindeki varlıkları kaybetmeden desteklemek gerekiyor.”

Araçları satarak borcunu ödedi
Pandemi döneminde 4 otobüs ve 2 midibus satışı yaptığını ve borçlarını aşağıya çektiğini belirten Taşkın Arık, “10 milyon borcum vardı, bir anda 1 milyona düşürdüm. Bunu yapmasaydım, gerçekten şu an çok zor durumdaydım. Şehirlerarasında umut vardı, işler düzelecek diye beklenti oluşmuşken 20 Haziran ve 1 Temmuz arasında arabalarımı değerinde sattım. 5 otobüsü servise bağladım. Mala gönül bağlamamak lazım. Sağlık her şeyden önemli” dedi. ■