09.04.2018, 14:09

Ulaştırma Yatırımları Ve Ekonomik Kalkınma 6

Ulaştırma altyapı yatırımı ve ekonomik kalkınma arasındaki bağıntı analizinde kritik bir mevcut durum bulunabilir. Analizlerin kolay işleyebilir hale getirilmesi için bir dizi basitleştirilmiş kabule ihtiyaç duyulmaktadır fakat bu değişim analizin kullanışlılığını düşürmektedir. Eğer daha kapsamlı formülasyonlar imkân dâhilinde olsa dahi uygun veri kısıtlarına kolaylıkla ulaşılabilmektedir. Bu durum kesin olmayan sonuçlar ortaya koymakta ve açık sonuçlara ulaşmayı engellemektedir. Bu karmaşıklık özellikle de yeni fonlama öncelikleri ve mekanizmalarına, değişen endüstriyel tabanlara ve sosyal, çevresel ve benzeri kaygılar ile ekonomik önceliklerin dengelenmesine karşı artmaktadır. Bununla beraber, bu söz konusu proseslerin anlaşılmasına bağlı olarak analizlerdeki karmaşıklık düzenlenmeli ve ulaştırma, yerleşim, kalkınma ve diğer ilgili birçok faktör arasındaki bağlantıların çok boyutlu yapısının anlaşılması gerekmektedir. 

Bu anlamda ortaya konulan bağıntının altı çizilen temel fikri ulaştırma tarafından desteklenen ekonomik büyümenin ortaya konması olup bu noktada değişen pazarlardan değişen ekonomilerin ifade edilmesi gerekmektedir. Bunların başlıcaları; şirket kümelenmeleri, ulaştırma ağları, emek sektörü, arazi piyasası ve çevresel kalitenin iyileştirilmesidir. Seyahat sürelerinde düşüş ve seyahat hacimlerinde artış anlamına gelen erişilebilirlik artışı büyümenin sağlanması için tek başına yeterli olmayabilir. 

Mikro ekonomik bir analizde, 2000’li yıllarda yapılan bu tarz bir çalışmada söz konusu faktörlerin bir kısmı dâhil edilmeye çalışılmış olup bağıntıdaki altı çizilen dinamikler ifade edilmiştir. Fakat burada bile model; iş ile ilgili etkinliklere, tek tek çalışanların hane halkı özelliklerine, zaman değerinin standart anlamına yoğunlaşmaktadır. Belki de konunun karmaşıklığı, yöntemler arasında bağlantılar kurabilecek olan tanımlayıcı niteliksel analizler ile daha şekilsel modelleme yaklaşımlarıyla birlikte yöntemlerin terkibi vasıtası ile bir yaklaşımı gerektirmektedir. Bu gibi bir yaklaşım sağlam ve esnek bir mantık ile söz konusu karmaşıklığı çözebilir ve böylelikle daha net bir resim ortaya konabilir. 

Bu tarz çalışmalar kapsamında karmaşıklıkla ilgili olarak incelenen altı çizili problemlerden birisi nedensellik olarak adlandırılmaktadır. Temel ekonomik argümandaki anahtar unsurlardan birisi, aksi takdirde aynı zamanda ekonomik büyümeyi teşvik eden ulaştırma altyapı yatırımlarını gerektiren herhangi bir temel olmayacağından dolayı, ulaştırma yatırımı ve ekonomik kalkınma arasında bir nedensellik ilişkisi olması gerekliliğidir. Kamu altyapı yatırımı, daha yüksek toplam çıktı ve ekonomik büyümeye yönelik sonuçlar ortaya koyan özel anapara stoku ve emek üretkenliğinde artış vasıtası ile özel anapara geri dönüş oranlarında artış için tetikleyici bir mekanizma olarak addedilmektedir. 

2000’li yıllarda yapılan bu tarz çalışmalardaki verili bakış açısı dahilinde bu nedensellik argümanının kullanılabilecek olan çok sayıdaki alternatiflerden bir tanesi olduğu ve ampirik delillerin de zayıf olduğu tartışılmaktadır. Kamu altyapı yatırımının, mevcut emek gücü ile üretkenlikte artış vasıtası ile gerçekleştirilmekte olan potansiyel tasarrufların çoğunda olduğundan dolayı yeni istihdamdaki büyük artışlara öncülük etmesine kuşku ile bakılmaktadır. Erişilebilirlikteki değişimler yer değiştirmelere de neden olabilir fakat sadece eğer bu değişimler anahtar limitlerin üzerinde ise ve diğer faktörler aynı doğrultuda sağlam bir şekilde işliyorsa, bu yer değiştirmeler daha fazla ekonomik büyümeler sağlayabilir. 2000’li yıllarda bu tarz çalışmalar kapsamında mikro ekonomik modelde zamanı nasıl kullanacakları noktasında kişilerin yaptığı seçimlerde altyapı yatırım etkileri tespit edilmiştir. İlave zaman (bir altyapı yatırımı yoluyla seyahat sürelerinin azaltılmasının bir sonucu olarak) ilave bir iş ya da boş zaman olarak hesaba katılsa da temel bir soruyu teşkil etmektedir. İyi kalkınmış ülkelerde boş zaman etkinliklerinin yaygınlaşması, emek arzının arttırılmasında ilave zamanın kullanılmayabileceği anlamına gelmektedir. Eğer hâlihazırdaki durum bu ise erişilebilirlik gelişimi ve ekonomik büyüme arasındaki nedensellik bağlantısı daha da zayıf bir hale gelebilir. Analizler, ağın bütünüyle gelişmiş olmasından dolayı ilave altyapının oldukça hızlı bir şekilde azaltılması yoluyla temelde ilave istihdama göre ilave büyüme göstermektedir. İlgili detaylar Şekil 3’te gösterilmektedir. 
 
Şekil 3. Ulaştırma Altyapı Kapasitesinin (K) Bir Fonksiyonu Olarak Ekonomide Denge Durumdaki Emek (l*)

Bu noktada ulaşılan temel sonuç, kamu fiziksel anaparasında geri dönüşlerin düşecek gibi görünmesinden dolayı nedensellik argümanının zayıflıyor olmasıdır. Bu noktada söz konusu sonuç detaylı olarak ele alınmamasına karşın bilgi ve teknolojide artan geri dönüş oranı argümanları, ulaştırma altyapısındaki geri dönüşlerden daha çok ekonomik büyümenin yeni itici gücü olacak gibi görünmektedir.
Yorumlar (0)
banner117
5
kısa süreli hafif yoğunluklu yağmur
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 29 74
2. Fenerbahçe 29 71
3. Samsunspor 30 51
4. Eyüpspor 30 50
5. Beşiktaş 29 48
6. Başakşehir 29 45
7. Gaziantep FK 29 42
8. Antalyaspor 30 40
9. Trabzonspor 29 39
10. Göztepe 29 39
11. Kasımpaşa 30 39
12. Konyaspor 30 37
13. Kayserispor 29 36
14. Bodrum FK 30 34
15. Rizespor 29 34
16. Sivasspor 30 31
17. Alanyaspor 29 31
18. Hatayspor 29 19
19. A.Demirspor 29 -2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 34 69
2. Karagümrük 34 60
3. Erzurumspor 34 58
4. Gençlerbirliği 34 58
5. Bandırmaspor 34 56
6. İstanbulspor 34 52
7. Keçiörengücü 34 51
8. Ahlatçı Çorum FK 34 51
9. Amed Sportif 34 51
10. Boluspor 34 49
11. Iğdır FK 34 49
12. Esenler Erokspor 34 49
13. Ümraniye 34 47
14. Pendikspor 34 45
15. Sakaryaspor 34 45
16. Ankaragücü 34 39
17. Manisa FK 34 38
18. Şanlıurfaspor 34 37
19. Adanaspor 34 27
20. Yeni Malatyaspor 34 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 32 76
2. Arsenal 32 63
3. Nottingham Forest 32 57
4. Newcastle 31 56
5. M.City 32 55
6. Chelsea 32 54
7. Aston Villa 32 54
8. Bournemouth 32 48
9. Fulham 32 48
10. Brighton 32 48
11. Brentford 32 43
12. Crystal Palace 31 43
13. Everton 32 38
14. M. United 32 38
15. Tottenham 32 37
16. Wolves 32 35
17. West Ham United 32 35
18. Ipswich Town 32 21
19. Leicester City 32 18
20. Southampton 32 10
Takımlar O P
1. Barcelona 31 70
2. Real Madrid 31 66
3. Atletico Madrid 31 63
4. Athletic Bilbao 31 57
5. Villarreal 30 51
6. Real Betis 31 48
7. Celta Vigo 31 43
8. Mallorca 31 43
9. Real Sociedad 31 41
10. Rayo Vallecano 31 40
11. Getafe 31 39
12. Osasuna 31 38
13. Valencia 31 37
14. Sevilla 31 36
15. Espanyol 30 35
16. Girona 31 34
17. Deportivo Alaves 31 30
18. Las Palmas 31 29
19. Leganes 31 28
20. Real Valladolid 31 16