Yan sanayimiz İçin Fırsat: ‘StartUp’lar

Teknoloji altyapılı başarılı girişimcilere baktığımızda çoğunun doktoralı, mastırlı, teknolojik bir konuda uzmanlaşmış kişiler olduğunu görüyoruz. Sektörümüzü de yakından ilgilendiren, Mobileye da buna güzel bir örnek. 2001 yılında genç bir profesörün üstünde çalıştığı ürün, 2017’de 15 milyar dolar gibi muazzam bir fiyata satılabiliyor. İşte bu noktada, özellikle yan sanayi firmalarımıza fırsatlar var. Teknokentlerdeki, kuluçka merkezlerindeki teknolojik altyapılı girişimleri, startupları incelemeli, dinlemeli, takip etmeli ve işbirliği fırsatı yaratmalılar. Bugüne kadar hepimizin bildiği gibi, yan sanayimiz çoğunlukla OEM’in bunu üret dediği ürünleri üretmekle meşguldü. En azından bir tarihe kadar böyleydi ve bu süreç de çok doğal olarak bu şekilde ilerledi. Tabii ki, aralarında inovatif yaklaşımlarla ürünlerini geliştiren ve ithal edileni yerlileştirmenin bir çıt ötesine geçerek, yurtdışı pazarların da ihtiyacını karşılar hale gelen firmalar var. Teknokentlerdeki, kuluçka merkezlerindeki girişimcilerden de bu doğrultuda faydalanma fırsatından en çok yan sanayimiz faydalanabilecektir. OEM’lerin büyüklüklerine, kimi zaman kültürlerine bağlı olarak hızlı hareket edemeyişi, girişimcilerin karar vericilere, doğru kişilere ulaşamaması nedeniyle; birçok başarılı girişimci derdini OEM’e anlatamadan, maalesef ya yurtdışı alternatifleri arayışına girmeye başlıyor ya da likidite sorunu nedeniyle fikrini hayata geçiremeden vedalaşıyor. Hatta fikrini ürüne döndürdüğü halde, OEMlerde karar vericilere ulaşamadığından ya da OEM’in incelemesi, beklediğinin çok ötesinde sürdüğünden girişimine devam edemeyenler oluyor. Aynı firmanın bir bölümüne sunum yapıp reddedilip, birkaç ay sonra aynı firmanın başka bölümünün yöneticileri tarafından ‘yurtdışı muadil firmaların ürünlerini beğenmediklerinden, yurtiçinde neler varı görmek için yaptıkları araştırmada’ bulunan aynı girişimlerimizi de gördük. Neden? O büyüklükteki firmanın iç iletişiminden kaynaklanan bir durumdan dolayı. Bu hem o OEM için kaçan bir fırsat oluyordu, hem de bizim girişimcimiz için para kazanamadan geçirdiği süreye bağlı olarak yaşam mücadelesi vermesine… Bu ülkemizin bir kaybıdır. Burada yan sanayi firmalarımız bunu fırsata çevirmelidir. Teknokentlerin, kuluçka merkezlerinin ön değerlendirmeler yaparak bünyelerine dahil ettiği, geliştirdiği, eğittiği, geliştirdiği girişimleri yakından incelemeli, dinlemeli ve ürününe, pazarına faydalı olduğunu gördüğü girişimcilerle birlikte çalışmalar yürütmeliler. Girişimciyle çeşitli başlıklar altında bu işbirliğini yürütebilirler. Birlikte TÜBİTAK, AB benzeri proje fonları altında birleşebilecekleri gibi, kendi üretim, Ar-Ge tesislerinin girişimci tarafından kullanılması, test etmesi adına da açabilirler. Bu ne sağlar yan sanayimize? Öncelikle, girişimcinin uzmanlığına, bilgi birikimine ve ar-ge için harcadığı zamana, bir anda ulaşma fırsatı sağlar. Kazan-kazan modelinin en güzel örneklerinden biri olarak.

Farplas Örneği

Bu konuda yan sanayimizde birkaç adım öne çıkan, hatta rahatlıkla örnek olan diyebileceğim bir firmamız var: Farplas. Farplas’ın tepe yöneticileri; firmalarının, sektörümüzün, ülkemizin girişimcilik ve inovasyonla gelişeceğine, sağlıklı büyüyeceğine inanan, inanmakla kalmayıp bunu hayata geçiren kişiler. Yurdumuzun çeşitli illerindeki girişimcilerimizin bulunarak ekosisteme kazandırılması için, görev aldıkları birlikleri, odaları girişimciliğin gelişmesine yönelik harekete geçirmeye çalışırken; bir yandan başarılı girişimcilerin desteklenmesi için çeşitli programların hayata geçirilmesini sağlarken, bir yandan da kendi firmalarıyla başarılı girişimlere sahip çıkmaya, sanayimize kazandırmaya çalışmaktalar. Bunu yaparken de girişimcinin durumuna göre birçok modelle girişimciyi sektöre ve müşterilerine kazandırmaya çalışıyorlar. Kendi firmalarının bünyesine alarak geliştirmeye çalıştığı girişimciler de var, doğrudan hisse karşılığında ortaklığa girerek yatırım yaptıkları girişimler de var. Yani özetle, sadece ‘girişimcilik çok önemlidir.Girişimciler; firmalarımız, sektörümüz, ülkemizin kalkınması için gereklidir’ söylemlerinde kalmayıp girişimcilerin ekosisteme kazandırılmasından yatırım yapılmasına kadar gerekli faaliyetleri de gerçekleştirmektedirler. Evet, yan sanayi firmalarımız! Özellikle sizleri girişimcilerin kuluçka merkezlerinde, sunumlarında, jürilerinde daha çok görmek istiyoruz. ■