Dünya Emekçi Kadınlar Günü Tarihçesi
Dünya Kadınlar Günü ya da Dünya Emekçi Kadınlar Günü her yıl 8 Mart'ta kutlanan ve Birleşmiş Milletler tarafından tanımlanmış uluslararası bir gündür. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 16 Aralık 1977 tarihinde 8 Mart'ın "Dünya Kadınlar Günü" olarak anılmasını kabul etti. Türkiye'de 8 Mart Dünya Kadınlar Günü ilk kez 1921 yılında "Emekçi Kadınlar Günü" olarak kutlanmaya başlandı.
Dünya Kadınlar Günü ya da Dünya Emekçi Kadınlar Günü her yıl 8 Mart'ta kutlanan ve Birleşmiş Milletler tarafından tanımlanmış uluslararası bir gündür. İnsan hakları temelinde kadınların siyasi ve sosyal bilincinin geliştirilmesine, ekonomik, siyasi ve sosyal başarılarının kutlanmasına ayrılmaktadır.
Tarihçe
8 Mart 1857 tarihinde ABD'nin New York kentinde 40.000 dokuma işçisi daha iyi çalışma koşulları istemiyle bir tekstil fabrikasında greve başladı. Ancak polisin işçilere saldırması ve işçilerin fabrikaya kilitlenmesi, arkasından da çıkan yangında işçilerin fabrika önünde kurulan barikatlardan kaçamaması sonucunda 129 kadın işçi can verdi. İşçilerin cenaze törenine 10.000'i aşkın kişi katıldı.
26 - 27 Ağustos 1910 tarihinde Danimarka'nın Kopenhag kentinde 2. Enternasyonale bağlı kadınlar toplantısında (Uluslararası Sosyalist Kadınlar Konferansı) Almanya Sosyal Demokrat Partisi önderlerinden Clara Zetkin, 8 Mart 1857 tarihindeki tekstil fabrikası yangınında ölen kadın işçiler anısına 8 Mart'ın "Internationaler Frauentag" (International Women's Day - Dünya Kadınlar Günü) olarak anılması önerisini getirdi ve öneri oybirliğiyle kabul edildi.
İlk yıllarda belli bir tarih saptanmamıştı fakat her zaman ilkbaharda anılıyordu. Tarihin 8 Mart olarak saptanışı 1921'de Moskova'da gerçekleştirilen 3. Uluslararası Kadınlar Konferansı'nda (3. Enternasyonal Komünist Partiler Toplantısı) gerçekleşti. Adı da "Dünya Emekçi Kadınlar Günü" olarak belirlendi. Birinci ve İkinci Dünya Savaşı yılları arasında bazı ülkelerde anılması yasaklanan Dünya Kadınlar Günü, 1960'lı yılların sonunda Amerika Birleşik Devletleri'nde de anmaya başlanmasıyla daha güçlü bir şekilde gündeme geldi. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 16 Aralık 1977 tarihinde 8 Mart'ın "Dünya Kadınlar Günü" olarak anılmasını kabul etti. Birleşmiş Milletler'in sitesinde günün tarihine ilişkin bölümde, kutlamanın New York'ta ölen işçilerin anısına yapıldığı yazılmamıştır.
Türkiye'de 8 Mart Dünya Kadınlar Günü
Türkiye'de 8 Mart Dünya Kadınlar Günü ilk kez 1921 yılında "Emekçi Kadınlar Günü" olarak kutlanmaya başlandı. 1975 yılında ve onu izleyen yıllarda daha yaygın, ve yığınsal olarak kutlandı, kapalı mekanlardan sokaklara taşındı. "Birleşmiş Milletler Kadınlar On Yılı" programından Türkiye'nin de etkilenmesiyle, 1975 yılında "Türkiye 1975 Kadın Yılı" kongresi yapıldı. 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi'nden sonra dört yıl süreyle herhangi bir kutlama yapılmadı. 1984'ten itibaren her yıl çeşitli kadın örgütleri tarafından "Dünya Kadınlar Günü" kutlanmaya devam ediliyor.
8 Mart 1914 Dünya Kadınlar Günü için Almanca afiş. Bu poster Alman İmparatorluğu'nda yasaklanmıştı.
| Takımlar | O | P |
|---|---|---|
| 1. Galatasaray | 28 | 71 |
| 2. Fenerbahçe | 27 | 65 |
| 3. Samsunspor | 28 | 51 |
| 4. Beşiktaş | 27 | 47 |
| 5. Eyüpspor | 27 | 44 |
| 6. Göztepe | 27 | 38 |
| 7. Gaziantep FK | 27 | 38 |
| 8. Kasımpaşa | 28 | 38 |
| 9. Trabzonspor | 27 | 36 |
| 10. Başakşehir | 26 | 36 |
| 11. Antalyaspor | 28 | 36 |
| 12. Konyaspor | 28 | 34 |
| 13. Rizespor | 27 | 33 |
| 14. Alanyaspor | 28 | 31 |
| 15. Sivasspor | 28 | 30 |
| 16. Bodrum FK | 28 | 30 |
| 17. Kayserispor | 27 | 30 |
| 18. Hatayspor | 27 | 19 |
| 19. A.Demirspor | 27 | -2 |
| Takımlar | O | P |
|---|---|---|
| 1. Kocaelispor | 30 | 59 |
| 2. Karagümrük | 31 | 56 |
| 3. Erzurumspor | 31 | 54 |
| 4. Gençlerbirliği | 31 | 51 |
| 5. Bandırmaspor | 31 | 51 |
| 6. İstanbulspor | 31 | 49 |
| 7. Ahlatçı Çorum FK | 31 | 46 |
| 8. Amed Sportif | 31 | 46 |
| 9. Boluspor | 31 | 45 |
| 10. Ümraniye | 31 | 45 |
| 11. Iğdır FK | 31 | 44 |
| 12. Keçiörengücü | 31 | 42 |
| 13. Esenler Erokspor | 30 | 41 |
| 14. Pendikspor | 31 | 41 |
| 15. Sakaryaspor | 30 | 39 |
| 16. Ankaragücü | 30 | 38 |
| 17. Manisa FK | 31 | 37 |
| 18. Şanlıurfaspor | 31 | 34 |
| 19. Adanaspor | 31 | 27 |
| 20. Yeni Malatyaspor | 31 | -21 |
| Takımlar | O | P |
|---|---|---|
| 1. Liverpool | 29 | 70 |
| 2. Arsenal | 29 | 58 |
| 3. Nottingham Forest | 29 | 54 |
| 4. Chelsea | 29 | 49 |
| 5. M.City | 29 | 48 |
| 6. Newcastle | 28 | 47 |
| 7. Brighton | 29 | 47 |
| 8. Fulham | 29 | 45 |
| 9. Aston Villa | 29 | 45 |
| 10. Bournemouth | 29 | 44 |
| 11. Brentford | 29 | 41 |
| 12. Crystal Palace | 28 | 39 |
| 13. M. United | 29 | 37 |
| 14. Tottenham | 29 | 34 |
| 15. Everton | 29 | 34 |
| 16. West Ham United | 29 | 34 |
| 17. Wolves | 29 | 26 |
| 18. Ipswich Town | 29 | 17 |
| 19. Leicester City | 29 | 17 |
| 20. Southampton | 29 | 9 |
| Takımlar | O | P |
|---|---|---|
| 1. Barcelona | 28 | 63 |
| 2. Real Madrid | 29 | 63 |
| 3. Atletico Madrid | 29 | 57 |
| 4. Athletic Bilbao | 28 | 52 |
| 5. Villarreal | 27 | 44 |
| 6. Real Betis | 28 | 44 |
| 7. Rayo Vallecano | 29 | 40 |
| 8. Mallorca | 28 | 40 |
| 9. Celta Vigo | 28 | 39 |
| 10. Real Sociedad | 29 | 38 |
| 11. Sevilla | 28 | 36 |
| 12. Getafe | 28 | 36 |
| 13. Girona | 28 | 34 |
| 14. Osasuna | 28 | 33 |
| 15. Espanyol | 28 | 29 |
| 16. Valencia | 28 | 28 |
| 17. Deportivo Alaves | 29 | 27 |
| 18. Leganes | 29 | 27 |
| 19. Las Palmas | 28 | 25 |
| 20. Real Valladolid | 29 | 16 |
