Yazışma Dili

Tarih boyunca yazı, insanların gündelik hayatlarının bir parçası olmadı. Mektup yazmak insanın çok sık yaptığı bir iş değildi. Bugün ise hemen herkes, ister mesaj ister e-posta olsun, her gün yazmak mecburiyetinde. Hepimiz, cep telefonlarıyla daha az konuşup daha çok mesajlaşıyoruz. 

Eskiden, işyerlerinde en çok üst düzey yöneticiler yazılı iletişim kurardı. Mektuplarını sekreterlere hazırlatır, düzeltmeleri yaptıktan sonra muhataplarına gönderirlerdi. Şimdi ise işyerlerinde herkes, her gün onlarca e-posta yazmak zorunda kalıyor.

Bugün okullarda ve işyerlerinde kimseye yazılı iletişimin nasıl olması gerektiğiyle ilgili derli toplu bir bilgi verilmiyor. Hiç kimse olması gerekeni tam anlamıyla bilmiyor. İnsanın konuştuğu ve yazdığı dili iyi kullanmasını çok önemlidir. İnsanın konuşmada ve yazmada kendisini ifade etme biçiminin, onun kimliği ve kişiliğine ait önemli ipuçları içerir.

Bugün çoğu insan, gündelik yazışmalarında, yazım kurallarına uyma gereği duymuyor, uyanları da fazla resmi hatta gergin bulup eleştiriyor. Yeni dönem, kendi iletişim tarzını yarattı.  Cep telefonları ile mesaj yazmanın kendine özgü kuralları olduğu bir gerçektir. Fakat dilimizin, kültürel bir miras olduğunu ve bunu titizlikle korumamız gerektiğini unutmamalıyız. 

Her şey e-posta veya mesajla anlatılmaz. Bazı önemli konular, kötü haberler, yüz yüze konuşmayı gerektirir. İnsanın değer verdiği insanların önemli hastalıkları, bir yakınlarını kaybetmeleri, sıra dışı bir başarıları, e-posta ya da mesajla değil, telefonda konuşarak hatta mümkünse ziyaret edilerek paylaşılması gerekir.

Şirket içi iletişimde doğru davranış, konuyu kısaca anlatıp, gerekli olan yazışmaları ayıklayarak iletmektir. Gönderilen dosyaların konuyla ilgili olması, mümkün olduğu kadar küçük boyutlu hale getirilmesi, hem gönderenin hem de alanın zaman kaybetmesini engellemesi açısından önemlidir. 

Yazılı iletişimin etkisi, konuşmaya kıyasla çok daha kalıcı olduğundan, insanın kızgın bir anında e-posta veya mesaj atmaktan uzak durması gerekir. Hepimiz için çok sinirli olduğumuz zamanlarda, hemen cevap yazmak yerine, bir süre bekledikten sonra yazılması daha doğrudur. 

Özellikle şirket yazışmalarında kendini gösteren garip bir Türkçe kullanma biçimi olmaya başladı. İnsanlar şirket yazışması yaparken, her gün kullandıkları Türkçenin dışına çıkıp, plaza dili kullanıyor.
Yazışmalarda ve konuşmalarda Plaza Türkçesini kesinlikle doğru değil yapmacıktır. 

E-posta ve mesajlaşmalar, insanlar arasındaki mesafeyi kaldırdı. Elektronik haberleşmede, insan kendisinden çok üst düzeyde birisiyle yazışırken, kendini onunla aynı seviyede hisseder oldu. Bu yakınlaşma yazı dilini, daha samimi ve içten bir dile dönüştürdü. Maalesef pek çok insan, nasıl bir ölçü tutturması gerektiğini bilmiyor. Bu konuda ölçüyü kaçırmamak için, herkesin çaba göstermesi gerekiyor. 

Bir e-posta veya bir mesaj yazmak insana çok basit ve sıradan bir iş gibi gelebilir ama ben hem özel hem de profesyonel hayatımızda, yazışma biçimimizin hem kişiliğimizi yansıtan hem de kimliğimizi oluşturan önemli bir unsurdur. 

Doğru ve etkin iletişim hepimizin ihtiyacı ve gerekliliğidir. ■