Bireysel otobüsçülere yapılan haksızlık beni firma sahibi yaptı

RÖPORTAJ: ERKAN YILMAZ

Temsa Maraton yatırımı için düzenlenen törende bir araya geldiğimiz Cideliler Turizm firma sahibi Mustafa Demir ile sektöre yönelik özel bir söyleşi gerçekleştirdik. Mustafa Demir ve ailesinin asıl işleri otobüsçülükten çok farklı. Demir ailesi, gemilerde bulunan kepçelere yönelik üretim gerçekleştiren bir fabrikaya sahip. Güven Makine olarak bu alanın en önde gelen şirketi olduklarını belirten Mustafa Demir, “Biz bu alana 1984 yılında girdik. Üretime başladığımızda kepçe sektörünün bir numarası Almanlardı. Biz daha sonra bir ürün çıkarttık ve pazarda çok tutuldu. Satış sonrası destek imkanlarını da artırınca pazarın lider şirketi haline geldik. Yıllık ortalama 450-500 dolayında kepçe üretimimiz var. Sadece iç pazara yönelik değil ihracat da yapan bu alanın öncü şirketiyiz. Kocaeli’nde 80 çalışanımız var. Yeni fabrika yatırımı ile önümüzdeki süreçte 12 bin metrekarelik bir alana sahip olacağız” dedi. 

Söz verdim, olmadı…

Otobüs sektörüne yönelik çocukluktan bu yana çok büyük bir merakının olduğunu ve otobüs kullanmayı da çok sevdiğini belirten Mustafa Demir, “2011 yılında aslında bir araba alarak bu çok sevdiğim hobimi de hayata geçirmek istedim. Öncelikle de memleketime hizmet vermek istedim. 2013 yılında, 2005 yılından beri bölgemizde hizmet veren Cideliler Turizm bünyesine bireysel otobüsçü olarak girdim. 2014 yılında firmaya ortak oldum, daha sonra da tamamını satın aldım. Benim için otobüsçülük hobi. 3 kardeşiz. Birisi milletvekili Murat Demir. Ailemizde yoktu arabacılık, benle başladı. Hatta otobüs alırken büyük abim, ‘bir arabada kalacak mıyız, söz mü?’ diye sordu. ‘Söz’ diye karşılık verdim, ama olmadı. Firma sahibi olduğumu görüyorum bugün.  Hepsi merakımdan oldu. Yeni Maraton araca okey verdiğimde gece saat 23.00’tü. Yeter ki aklıma yatsın, gerisi önemli değil. Memnun kalırsak hemen ikincisini alabilirim” dedi. 

Her şey haksızlıklar yüzünden 

Kendisini firma sahipliğine iten en önemli unsurun sektörde bireysel otobüsçülere yapılan haksızlıklar olduğunu belirten Mustafa Demir, “Bazı şeyler seni ister istemez teşvik ediyor. Bu sektör bireysel otobüsçüyü koruyup, kollamıyor. Ben 2011 yılında sıfır araba alıp sektöre girdim.  Dost olarak gördüğünüz firmada hizmete başlıyor, ama seni bu işten yıldırmak için ellerinden gelen her şeyi yaptırıyorlar. Zarar ettiriyorlar, araba zayıf seferlere gidiyor. Bireyselcilik döneminde gördüğüm haksızlık beni firma sahibi yaptı. Yoksa ben bir arabanın dışına çıkmayacaktım, satardım, yenilerdim sürekli böyle devam ederdim. Böyle kötü olaylar olunca çareler üretmek gerekiyor. Firmalar bireysel otobüsçünün üstünden para kazanıyor ama bu kişilerin cebinde mazot parası kalmıyor. Bireysel olarak çalışmak çok zor bu sektörde. Bana bir bireyselci gelse ben firma sahibi olarak o kişiyi el üstünde tutarım, komisyon almam. Yöresel firma olduğumuz için çok ihtiyaç duymuyoruz, ama birisi gelmek isterse de alırım. Filomda sıraya girer” dedi.  

Kışın ayda 2 bin, yazın 6 bin yolcu 

Şu an filolarında yeni Maraton ile birlikte 5 otobüs bulunduğunu ifade eden Demir, “Bölgemi seviyorum Cide’ye hizmet etmek istiyorum. Bizim tek hattımız var, Cide-İstanbul. Günde karşılıklı tek sefer yapıyoruz. Yöresel firma olduğumuz için bu kadar araç yetiyor. Sadece yazın, talebe göre bu sayı 2’ye, 3’e çıkabiliyor. Zaman zaman 5 arabalık da sefer oluyor.  Bizim hatları çoğaltma gibi bir planımız yok. Otobüs sektöründen para kazanmak öncelikli hedefimiz olmadı. Çok da kolay değil zaten para kazanmak. Biz kış sezonunda, aylık 2 bin, yazın da 5-6 bin arasında yolcu taşıyoruz.  Kastamonu havalimanı açıldı ama Cide’ye uzak 170 km var arada. Yolcu uçak tercih etmiyor” dedi.

Yolcu soruyor: Bilet niye ucuz? 

Rekabetin yüksek ve bilet fiyatlarının düşük kaldığına dikkat çeken Mustafa Demir, “4 firma var bizim bölgede hizmet veren. Bir firma D2 belgeli görünüyor ama nasılsa tarifeli sefer yapabiliyor. Bu nasıl oluyor anlamak çok mümkün değil.  Bölgede firmalar abir dönem birleşti, ama yürümedi. Yolcular memnun kalmadı. Cideliler Turizm de bu birleşme sonrasında doğdu zaten.  Birleşme çok zor. Ama şu da bir gerçek, yolcu bize soruyor: 600 km’lik yol, bilet niye 65 TL ? Kamil Koç 85 TL’ye taşıyor. Biz bazı şeylerin düzelmesini istiyoruz.  Ama çok büyük bir maddi beklentim de yok. Dediğim gibi hobi ve tutku ile yapıyorum bu işi, ama zarar edecek kadar da değil bu tutkum. Kendi masrafını karşılasın istiyorum” dedi. 

Otobüsçünün beklentisi

3’üncü köprü maliyetinin çok ağır olduğuna da dikkat çeken Mustafa Demir, “Aylık 2 arabanın ücret ve yapılan km açısından bize köprü maliyeti 10 bin TL civarında” dedi.  Daha önce belgelerin birleşmesinin gündeme geldiğini, ancak daha sonra bunun olmadığını da belirten Demir, “Bence sektör araçlarını daha verimli kullanabilmeli. Boş duran bir araç turizmde hizmet verebilir. Bunun için farklı bir belgeye ihtiyaç yok” diye konuştu. Mustafa Demir, otobüsçülere ÖTV’siz yakıt imkanın verilmesini de istediklerini belirtti: “Balıkçılar bunu alabiliyor. Şehirlerarası otobüslerin de belirli bir güzergahı var. Yıllık belli bir miktarda ÖTV’siz yakıt verilebilir otobüsçüye.” ■