Yolcu taşımacılığında 17 ülkede Kovid-19 uygulamaları

■ ERKAN YILMAZ

Koronavirüs süreci ülkemizde şehirlerarası ve turizm taşımacılığının neredeyse tamamen durma noktasına getirdi. Seyahat izin belgesi ve yüzde 50 kapasite şartı ile taşımacılık süreçleri bir parça olsa da devam ederken herkes bir an önce normalleşme sürecine geçilmesini bekliyor. Bu süreçte biz de farklı ülkelerdeki şehirlerararası ve turizm taşımacılığının nasıl etkilendiğini merak ettik ve yurtdışında hizmet gösteren Türk otobüsçülerinden bilgiler derledik. 

Almanya’da da şehirlerarası ve turizm taşımacılığı koronavirüs ile 7 Mart’tan itibaren durmuş. 57 Tours firma sahibi Mehmet Çelik, Almanya’daki süreci paylaştı: “Almanya’da, Koronavirüs sürecinin ekonomik kayıplarını atlatılabilmesi için her şirkete 9 bin Euro hibe yardım yapıldı. Virüs nedeniyle çalışamayanların maaşının yarısını devlet ödüyor.  Ayrıca yıllık yüzde 1 faiz ile kredi almak daa mümkün.” 

2020 çok süper başladı

2020’nin Türkiye’deki taşımacıların da dile getirdiği gibi çok olumlu başladığını belirten Çelik, “Almanya’da bir turizm otobüsünün aylık gelir 25 bin Euro dolayında ve bunu iyi bir gelir olarak belirtebilirim. 2020’nin Ocak ve Şubat aylarında full çalıştım. Çok güzel işimiz vardı. Aylık 35 bin Euro gelir elde ettik, çok süperdi. 7 Mart itibariyle her şey bir anda durdu. Otobüs yatırım planımız bile vardı. Ama şu anda yok” dedi.

Beklenen 15 Haziran

Mehmet Çelik, seyahat izin belgesi gibi bir modelin olmadığı Almanya’da şehirlerarası ve turizm taşımacılığının tamamen durduğunu ifade ederek, “Kademeli bir normalleşme süreci işliyor. Berber ve AVM’ler açıldı. İki haftaya kadar barlar da açılacak. Okullar, son sınıf öğrencilerine yönelik haftada üç gün açık. Ara sınıfların açılışı ile bir bilgi henüz yok.  Seyahatlerin başlaması için bizlere söylenen tarih, herhangi bir olumsuzluk olmazsa 15 Haziran. Türkiye’deki gibi yüzde 50 kapasite şartı Almanya’da da olacak. Bunun için de bir takvim hazırlandı: Ağustos sonu... Ancak herhangi bir olumsuzluk yaşanırsa bu tarihlerin değişebileceği söyleniyor” dedi.

Herkese 9 bin Euro hibe

Mehmet Çelik, koronavirüsün yarattığı ekonomik kayıplarla ilgili Almanya’da birtakım tedbirlerin alındığını belirtti: “Benim otobüs dışında farklı alanlarda da işlerim var. Bu yüzden biraz rahatım, ama tamamen otobüs işi olanların sıkıntısı çok büyük. Her işverene, her firmaya önce hibe şeklinde 9 bin Euro yardım yapıldı. Sadece taşımacılar değil, herkes bu yardımı aldı. Sonra çalıştırdığımız personele yönelik uygulama yapıldı. Aylık 3 bin 500 Euro alan bir kaptanın maaşının yarısını devlet karşılamaya başladı. Şu an 1750 Euro devlet desteği sağlanıyor. Ayrıca işletmelere cirolarına göre yıllık faizi yüzde 1 olan kredi alma imkanı sunuldu.” 

İkinci el otobüs fiyatı yüksek

Türkiye’den Almanya’ya ikinci el otobüs ihraç ettiğini söyleyen Çelik, “İkinci el otobüs fiyatları çok acayip bir şekilde yükseldi. Ben Türkiye’den Almanya’ya otobüs ihrçç ediyordum, ama şu anda alamıyorum. Çünkü çok pahalı. İkinci el 2014-2015 Travego’yu 90 bin Euro’ya alabilirken bana 130 bin Euro fiyat verdiler” dedi. ■