20.01.2014, 14:10

Basit haklılıklar yetmez!

Bilindiği üzere taksitli satışlara bazı kısıtlamalar getirildi. Cep telefonu satışları da taksitlendirmeye kısıtlama getirilen konular arasında. Bunun üzerine, konu ile ilgili bir kişi “Bunun satışını düşüreceğini, istihdam sağlayan bu tür satış yerlerinden bazılarının kapanacağını ve bazı insanların işsiz kalacağını” belirterek bu alandaki kısıtlamanın kaldırılmasını istemiş. Bu konuyu, biraz genelleştirip otobüsçüleri de katarak değerlendirmeye çalışalım.

Haklı gözüken talepler

Ekonomik faaliyetlerin hemen hemen tümünün katma değer ve istihdam yaratma, devlete vergi geliri sağlama gibi olumlu özellikleri vardır. Şüphesiz ki bunlar iyi şeylerdir. Öyleyse, bunlara işlerini zorlaştırıcı kural getirilmemeli mi? Eğer bu anlayış doğru olsaydı, hiçbir ekonomik faaliyetten vergi alınmaması, SGK primi kesilmemesi, hiçbir denetim ve ceza uygulanmaması, hatta bunların kayıt altına dahi alınmaması gerekirdi. Bu durumda, bunlara nasıl “iyi” denebilir ki! Aslında işi biraz abartırsanız, “Ben vergi vermiyor muyum, ben askerlik yapmıyor muyum” gibi iddialarla da tüm insanların düzenlemelerden, kurallardan, sorumluluklardan kurtulma talepleri vardır ve bu, haklı(!) taleplerinin karşılanmasını beklerler.

Haklı olmak zor

Bu türden tüm talepler karşılandığında devlet işlerini yürütmek mümkün olmazdı. Öyleyse ekonomik faaliyetlerin yukarıda belirtilen iyi özellikleri, onların düzenlenmesi, sorumluluk altına alınması gerekliliğini ortadan kaldırmaz. Ben, cep telefonu satışlarına taksit kısıtlaması getirilmesinin doğruluğunu veya yanlışlığını tartışmıyorum. Benim işim de değil. Ama bu kısıtlamalara karşı çıkanların istihdam yaratma, işyerinin kapanması gibi tatmin edici olmayan sıradan açıklamalardan öte kendilerini savunmalarını beklerim. Aksi halde kimse onları dinlemeyecek ve dinlememekle de haklı olacaktır. 

Cep telefonunda durum

Zaman zaman insanlara istihdam ve gelir sağlayan bazı işlerin yasaklandığını, bazı malların maliyet ve fiyatlarını yükselten aracılık faaliyetlerinin kaldırıldığını görürsünüz. Bunun sonunda da epey bir insan işini kaybeder, ama kimse de buna fazla üzülmez. Hatta yapılan iyileştirmeyi alkışlar. Bir de şunu düşünelim: Taksitlendirme kısıtlaması sonrasında satışların düşmesi, bazı yerlerin kapanması toplumsal düzenimizi bozuyor mu? Bence hayır. Bunun sonucunda kimse de telefonsuz falan kalmaz. Sadece ekonomik gücü fazla olmayan, işi için de bunlara ihtiyaç duymayan insanlar son model telefon alamayabilirler, o kadar. Ben iddia ediyorum ki önümüzdeki iki yıl boyunca insanların yüzde 95’i yeni bir telefon almasa bir sorun veya kayıp yaşanmaz. 

Meslekten memnuniyetsizlik…

Otobüsçüler dahil bazı meslek mensupları da sık sık istihdam, katma değer, vergi gibi konular yanı sıra herkese “kamu hizmeti”(!) niteliğinde ulaşım hizmeti sunduklarını söylerler. Önemlerini anlatmak için de işlerini yapmadıkları gün, yani direniş yapıp hizmeti durdurduklarında toplumun çok zorda kalacaklarını belirtirler. 

Önce şunu belirtelim ki mesleğinden memnun olmayan bir kimsenin, toplumun zarar göreceğini dahi düşünmeden bu işi bırakması bir haktır. İsteyen taşımacı da işini bırakabilir. Şu bilinsin ki; hiçbir sorun da doğmaz. Yerlerini biri doldurur. Toplu halde işi bırakmaya gelince…

Üretim çeşitlerinde durum…

Üretimleri mal ve hizmet diye ayırmak mümkün. Malları da dayanıklı dayanıksız diye ayırabiliriz. Dayanıklı malların uzun bir süre dahi hiç üretilmemesi, hatta satılmaması katlanılamaz büyük bir sıkıntı yaratmaz. Örneğin, iki yıl otobüs üretilmese, ithal edilmese, hatta satılmasa katlanılmaz bir durum doğmaz. Dayanıksız mallarda bir süre idare edilebilse de, bir süre sonra sıkıntı başlayabilir. Hizmetlerdeyse depolama imkanı hiç yoktur. Üretilmedikleri anda ihtiyaçlar karşılanmamaya, eksiklik hissedilmeye başlanır. Bu durumda dayanıksız mallar ile hizmetlerin üretim ve/veya satışını yapmama yoluyla toplumu zora sokarak hak elde etmenin mümkün veya hukuki olup olmadığı tartışması başlar. Bunu haklı görenler dayanıklı tüketim mallarının üreticilerine haksızlık yapmış olmazlar mı? Gerçi, üretim yerine ithalat, yapılmayan işin yerine yapılan benzerini (ikamesini) kullanma seçenekleri vardır. Otobüsçüler topluca hizmet sunmadıklarında tren, vapur, uçak, özel otomobil kullanımıyla sıkıntı kısmen aşılabilir. Hatta direniş tarifeli otobüsçülerle sınırlıysa tarifesizlerin kullanımı halinde tüm ihtiyaçlar karşılanabilir. Bu yüzden kimse bu yöntemlere özenmemeli, lüzumsuz ve haksız güç gösterilerine kalkmamalı, böyle tehditlerde bulunmamalıdır. Bunun yerine kendi önemlerini iyi anlatmaya çalışmalıdırlar. Anlattıkları şeyler de tehdit gücünün ötesinde olsa bile vergi verme, istihdam yaratma, askerlik yapma ve kamu hizmeti sunma gibi inandırıcılığı az sıradan düşünceler olmamalıdır. 

Toplu taşıma önemlidir

Ben, öteden beri otobüsçülerin toplu taşıma yapma özelliklerini çok önemserim. Bunun yeri diğer modlarla tüm olarak doldurulamaz. Bu yüzden otobüsle toplu taşımacılığa ihtiyaç sürecektir. Bu özellikleri nedeniyle de desteği hak etmeye devam edeceklerdir. Üstelik diğer modların toplu taşıma sistemlerine hatta bunların toplu olmayan taşımalarına dahi getirilen desteklerin daha azıyla olsa dahi kentiçi ve kentdışı karayolu toplu taşımacılarına da verilmesi adaletin gereğidir. ■
Yorumlar (0)
banner117
15
açık
banner159
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 10 28
2. Samsunspor 11 25
3. Fenerbahçe 10 23
4. Beşiktaş 10 20
5. Eyüpspor 11 19
6. Sivasspor 11 17
7. Göztepe 10 15
8. Başakşehir 10 15
9. Kasımpasa 11 14
10. Konyaspor 11 14
11. Trabzonspor 10 12
12. Gaziantep FK 10 12
13. Bodrumspor 11 11
14. Antalyaspor 11 11
15. Alanyaspor 11 10
16. Rizespor 10 10
17. Kayserispor 10 9
18. Hatayspor 10 3
19. A.Demirspor 10 2
Takımlar O P
1. Erzurumspor 11 22
2. Kocaelispor 11 22
3. Bandırmaspor 11 21
4. Karagümrük 11 18
5. Igdir FK 11 18
6. Boluspor 11 18
7. Esenler Erokspor 11 17
8. Ümraniye 11 17
9. Pendikspor 11 17
10. Ankaragücü 11 16
11. Ahlatçı Çorum FK 11 16
12. Şanlıurfaspor 11 15
13. Gençlerbirliği 11 15
14. Manisa FK 11 14
15. Keçiörengücü 11 14
16. İstanbulspor 11 13
17. Sakaryaspor 11 13
18. Amed Sportif 11 13
19. Adanaspor 11 6
20. Yeni Malatyaspor 11 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 10 25
2. M.City 10 23
3. Nottingham Forest 10 19
4. Chelsea 10 18
5. Arsenal 10 18
6. Aston Villa 10 18
7. Tottenham 10 16
8. Brighton 10 16
9. Fulham 10 15
10. Bournemouth 10 15
11. Newcastle 10 15
12. Brentford 10 13
13. M. United 10 12
14. West Ham United 10 11
15. Leicester City 10 10
16. Everton 10 9
17. Crystal Palace 10 7
18. Ipswich Town 10 5
19. Southampton 10 4
20. Wolves 10 3
Takımlar O P
1. Barcelona 12 33
2. Real Madrid 11 24
3. Atletico Madrid 12 23
4. Villarreal 11 21
5. Osasuna 12 21
6. Athletic Bilbao 12 19
7. Real Betis 12 19
8. Mallorca 12 18
9. Rayo Vallecano 11 16
10. Celta Vigo 12 16
11. Real Sociedad 12 15
12. Girona 12 15
13. Sevilla 12 15
14. Deportivo Alaves 12 13
15. Leganes 12 11
16. Getafe 12 10
17. Espanyol 12 10
18. Las Palmas 12 9
19. Real Valladolid 12 8
20. Valencia 11 7