Biletli otobüs!

Yıllar önceden, aklımda kalmış “sizi maziye çeken bir hatıranız yoksa, yaşamakta olduğunuzdan şüphe ediniz” sözünü hatırladım Busworld Fuarında. Mercedes-Benz Türk standında sergilenen 70 bininci otobüsü siz de görmeliydiniz.

Fuarda sergilenen otobüs, 90 yıllık Cumhuriyetimizin bir başka açıdan resmi geçidiydi. Otobüsün jeti yolcu taşımacıları firmalarının biletlerinden oluşmuştu. Kimini hatırlamak bile mümkün değil, kimisi hala yollarda onlarca, yüzlerce firma… Bazı biletlerin üzerinde uçak, hatta jet resmi var, hızı ve konforu simgeliyor olsa gerek. Bazılarının üzerinde yelkenli resmi, yolda yağ gibi kayar anlamına mı geliyor acaba? Birçoğumuzun sadece büyüklerimizin aktardıklarından bildiği damga pullu biletler de var. Karadeniz’den Doğu Anadolu’ya, Ege’den Akdeniz’e hatıraları canlandıran yüzlerce bilet. Gözlerim yaşardı… Çok sevindim.

Teşekkürler Mercedes-Benz Türk. Otobüsçüyü önemsediğini gösterdin bu uygulamayla. Teşekkürler Latif Karaali. Onca işinin, sorumluluğunun arasında zaman ayırıp bir arşiv oluşturduğun için. Karayoluyla yolcu taşımacılığı sektörünün tarihi bu kadar net, bu kadar anlamlı, bu kadar güçlü ancak bu arşivle anlatılabilirdi. Emeğinize, birikiminize sağlık.

Atatürk’ün, “tarihini bilmeyenler geleceğe bakamazlar” sözü bir kere daha anlam kazandı. Sektörümüzün bu güne kadar geçirdiği tüm aşamaları bilirsek, geleceğe çok daha güvenle bakabiliriz ve geçmişte düşülen hatalara bir daha düşmeyiz. Üç kare fotoğrafla değil, mekanıyla, faturaları ve kontrol kağıtlarıyla, biletleriyle belgeleri saklamak geleceği çağırmak demektir. Yani bize düşen görev budur. Sordum, efemera deniyormuş bu tür belgelerin saklanmasına. Bizim sektörümüzdeki kadar efemera başka hangi sektörde olur? Bir firmanın değişen biletlerini saklasanız bile yeter.

Gelelim asıl konuya… Payitaht Edirne ilk taşımacılığın yapıldığı güzergahtır bana göre. Çünkü hanım ağaların, şehzadelerin gidip geldiği, sebze-meyvelerin taşındığı, sarayın arka bahçesi Edirne’dir. Mimar Sinan köprüleri de yaptırdığı için ulaşım çok kolaydır. Dolayısıyla ulaşımın başladığı yerdir. Ancak Mercedes’in 70 bininci otobüsünün jetinde Edirne, hatta Trakya firmalarından bir bilet bile yer almamasına üzüldüğümü belirtmeliyim. Esbabı mucibesi nedir bu eksikliğin? Mercedes-Benz Türk’e sormak isterim… ■

Latif Karaali'nin arşivinden Mercedes-Benz Türk'ün 70.000'inci otobüsü giydirilmiş. İşte Türkiye'nin yolculuk tarihi.