Daha çok vergi ödemek isteyen var mı?

Geçtiğimiz günlerde TOBB’da sektör sorunlarının hükümet yetkililerine iletildiği bir toplantı yapıldı. Bu yazımda buna ilişkin hususları konu edineceğim. Bilindiği üzere 59 sektör meclisine beşer sorularını ve çözüm önerilerini iletme fırsatı verilmişti. Ben bu 59 meclisin tümünün raporlarını detaylı şekilde inceleme imkanı bulamadım ama gerek tam olarak incelediklerim gerekse göz attıklarım bazı fikirler verdi. 

Herkes kendisinin önemini biraz abartarak anlatmak ister . Bu yüzden bir bütünün unsurları olan parçaları topladığınızda bütünün tamamını yani yüzde 100’ünü geçer. Bu bakımdan sektörlerin istihdam rakamları çok önemli. Korkarım ki, toplayınca çok büyük değer çıkacak. TOBB Sektör Meclisleri esas olarak TESK’te örgütlü esnafları ve onların çalışanlarını kapsamaz. Birde onlar ile kayıtsızları toplarsak istihdamın yüzde yüzünden çok fazlası çıkabilir. 

Vergi yükü 

Hemen herkes vergi harç, pirim gibi yüklerden şikayet eder. Peki ülkenin devletçe yapılacak işlerini en aza indirsek bile çok önemli bir gelire ihtiyaç yok mu? Bu gelir nereden sağlanacak. Hadi yatırım aşamalarında ve yatırımın tamamlanmasından sonraki işletme döneminde teşvik ile sağlanan muafiyetleri kabul edelim. Ya ondan sonrası…O dönemde de vergi verilmeyecekse ne zaman verilecek? 

Dolaylı, dolaysız vergiler

Bilindiği gibi ülkemizde dolaylı vergilerin yükü olması gerekenin iki katını aşıyor. Tabi dolaysız vergilerde olması gerekenin yarısı. Vatandaşın gelir düzeyini gözetmeksizin alınan dolaylı vergiler adaletsiz değil mi? Dolaysız vergilerin azalması için dolaylı vergilerin daha da mı artması isteniyor acaba? Yoksa herkes kendinden değil başkasından alınsın mı istiyor? Herkes başkasını gösterirse kimden vergi alınacak. 

Akaryakıt fiyatları 

Çeşitli nedenlerle alınamayan dolaysız vergilerin yerine dolaylı vergiye yüklenilen kalemlerin başında akaryakıt geliyor. Maliyetinin, fiyatının yüksekliği belli. Fiyatta ya dünya lideriyiz ya da çok yukarılarda.  Yüzde 10 kadar fiyat düşecek şekilde akaryakıt ÖTV’si azaltılsa dünyada normal yere geliriz. Peki buna razı olunacak mı? Çok fazla indirim sonucu oluşacak kaybı nereden karşılayacağız? Herkesin aklına alkol ve sigara gelmesin bunlarda ölçü zaten kaçmış. Yüksek vergi ve fiyat her yerde kaçağı artırır, buna akaryakıtta dahil. Üstelik ölçüsüzlüğü cezalandırdığı ben bunu iyi bulanlardanım. 

Havayolunda akaryakıt 

Havacılık sektör meclisi de akaryakıt fiyatlarından şikayetçi. Yakıt ücretlerinde indirim istiyor. Zaten herhangi bir ÖTV vs…yok.Yeterince avantajlılar daha ne istiyorlar. Rafineri çıkış fiyatının da altına mı inilsin? Bunu kim telafi etsin? Petrol üreticisi olan bazı ülkelerde bırakınız vergiyi, petrolün vergisiz maliyeti bile sübvanse edilip maliyet altı satış söz konusu oluyor. Bu bizde mümkün mü? 

Birde bazı hizmetlerin ücretinden yakınılıyor. Bunların yabancı para cinsinden olması ve yaz kış aynı olması eleştiriliyor. Kendi dış hat biletleri de döviz cinsinden değil mi? Yetmiyorsa bilet fiyatlarını biraz artırsınlar. Kış aylarında  daha düşük hizmet ücreti istiyorlar. Olabilir ama bunun kaybını da yazın daha yüksek ödeyerek telafi etmeyi kabul edecekler mi? 

Anlayış önemli 

Benim beğendiğimi belirtip, zaman zaman yazılarımda övdüğüm Sayın Babacan, TOBB’daki konuşmasında ‘mali yüklerin azaltılmasına ilişkin sorunları çözmenin kolay olmadığını’ belirtmiş. İsteyenin bir yüzü kara, vermeyen zenci misali Babacan zenci olmayı göze alıyor.
Siz de yüzünüzün kara olmasına razı olun. Bunun ötesinde devletin uyguladığı serbest ekonomiyi ve teşvik ötesinde destek vermenin mümkün olmadığını bilmek gerekiyor. Tabiî ki altyapı ve düzenlemeler konusunda herkes devlet gücünü ihtiyaç duyar. Yük taşımacılarının transit geçiş ve benzeri sorunlarını çözmesi tabiî ki devletten istenecek. 

Mevzuat istekleri 

Mevzuatın gelişen koşullara göre iyileştirilmesi haklı bir talep. Buna ilişkin bazı isteklerde bulunuyor. Sadece bunlarda devletin anlayışını ve/veya mevcut mevzuatın bilmesi gerekenlerin hala bunlardan habersiz olması ve hata yapmaları kabul edilemez. Bir de ‘bana zarar veren yük getiren mevzuat kötüdür’ denemez. Örneğin engelli erişebilirliği…Bize yük getirecek bunu nasıl yaparız demeden önce biraz düşünülmesi ABD araçların durumunun incelenmesi gerekmiyor mu? Bazıları hiç düşünmeden kılıcını çekiyor. Neyse ki, çoğunlukla pek ciddiye alınmıyorlar... ■