Ekonomide Demokrasi…

Bugünlerde, Dünya Bankası ile IMF, alışıldık toplantılarında, "Ekonomide Demokrasi" deyimini dillendiriyorlar. Bu toplantıların sahibi Amerikan Hazinesi'dir. Bunların evi olan ABD'de; nüfusun yüzde 5'i, gelirin yüzde 63'ünü alınca sonunun iyiye gitmediğini görmeye başladılar. Bıraksanız bu yüzde 5 bir gün gelirin yüzde 100'ünü alacak, eyvah! 

Tam 1 yıl önceki, "Krizin Ertesi Evrim" yazımızı hatırladım. Bir paragrafını aşağıya alıyorum: “Ekonomide Demokrasi. Düşünüyorum… Denize açılmışsan; kamaranı değil gemini düşüneceksin. Hatırlarsınız 10 kişiden az çalışanı olan işletmelere, mikro-KOBİ, deniyor. Vergi müfettişleri geçen yıl 71 bin mükellef incelediler, 8,5 milyar TL'lik vergi kaybı buldular. Bu para, 190 bin mikro-KOBİ'nin 1 yıllık kredi toplamına eşit. Ayrıca cezaları da bu hesaba katabilirsiniz. Ekonomide demokrasi, acaba olmalı mı?”

Enflasyonun yüzde 80 olduğu yıllarda, Sabit Kur Garantili Döviz Kredisi vardı, 10 yıl vadeli, filan.  O kredileri kullananlar bugün de canlı şahit. Lazım demokrasi, lazım, lazım.

* * *

Ocak 2014'teki "Çünkü Türkiye Hepimizin" başlıklı yazıdan da bir paragraf tazelendi.  

“İddiaların mahkemelerce kabul oranı neden önemli olmuyor? Soruşturmaların iddiaya çevrilme oranı neden önemli değil? Verimlilik nasıl sağlanacak? Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nda ‘Savunma’ neden yok?” diye meraklanmışız. Şimdilerde, HSYK ayrılacak ve HYK (Hâkimler Yüksek Kurulu) ile SYK (Savcılar Yüksek Kurulu) olarak meslek gruplarına bölünecek. Hukuk sistemimiz de kendi iç adaletini, demokrasisini, sürecini düzeltiyor, sevinelim.

* * *

Türkiye'de sağlık yolsuzluğunun 5 milyar  TL’den yüksek olduğunu tahmin ediyor ilgililer. Amerika'da, doktora harcanan 1 doların 12,9 dolar satış olarak geri döndüğünü konuşmuştuk, bizimkini bilmiyoruz. Bakın, bir de kanunları var, Open Payments adında, dilimize Açıktan Ödemeler şeklinde çevrilebilir. Bu kanun uyarınca Merkezi Tıp Hizmetleri Örgütü, tıbbi cihaz ve ilaç üreticilerinin ilgili doktorlar ve eğitim hastaneleri ile nakdi, hisseye dayalı veya yakın akraba ortaklıklarının bilgisini topluyor. Her yıl kamuoyuna internet üzerinden rapor ediyor. "Dollars for Docs" sitesi, 17 şirketin yaptığı 4 milyar dolar tutan 3,5 milyon  işlemin dökümünü doktor adı ile veriyor. 

Ekonomide Demokrasi işte böyle.

Biz ise alnımızın akı ile verdiğimiz vergiyi saklıyoruz, Vergi mahremiyeti var, neden?

* * *

Finlandiya' da okuma-yazma bilmeyenlerin evlenmesi yasak. Yıl 1800!

Temel bilimler, yıllık makale sayısında Suudi Arabistan 166 makale ile bizim 141 makalemizi geçiyor (Nature Index).

Nobel ödüllü ekonomist, "İnsanlarını birbiri hakkında kaygılanmaz hale getiren rejim uzun süre ayakta kalamaz" diyor. 

Ben kaygılananlardanım. ■