09.07.2020, 12:58

Farklı bir yaz sezonu

Dr. Zeki Dönmez

Dr. Zeki Dönmez

Yaz sezonu otobüsçülerin adeta para kazanma bayramıdır. Tarifeli, tarifesiz, yurtiçi, yurtdışı tüm otobüsçüler yaz sezonunda iyi iş yapar, para kazanır ve mutlu olurlar. Bayram ve yarıyıl tatilleri de buna ilave can suyu gibidir. Böyle günlerde gazete için haber ve köşe yazısı için konu bulmak ve dolu dolu bir gazete çıkarmak zor olurdu. Hatta işleri iyi giden otobüsçüler de işlerini bırakıp tatil yapmaya giderlerdi. Sadece ara sıra çıkan problemlerde sesleri çıkardı. Ancak şimdi böyle değil.

Turizm ve taşımacılık en kötü etkilenen sektörler 

Koronavirüs salgını her şeyi tepetaklak etti. Bundan hemen hepimiz etkilendik ve etkilenmeye de devam ediyoruz. Tabii, olumsuz bir etki bu, endüstri, turizm, ticaret, taşımacılık tümüyle olumsuz olarak etkilendi. Bazıları, gelişen şartlarda, tekrar normal ticari hayatlarına dönmeye çalıştılar, ancak bazıları hala normal işlerine ve işleyişlerine dönemediler. Turizm ve taşımacılık da şu anda bundan en kötü etkilenen sektörler arasında yer alıyor. Bunun ne kadar süreceği de henüz belli değil. Üstelik bu sene 30 Ağustos ve Kurban Bayramı gibi tatiller de pek iyi gelmiyor, bir hareketlilik yaratacak gibi görünmüyor. Okulların geç açılması, 29 Ekim tatilinin hafta sonu ile birleştirilmesi gibi küçük olasılıklar düşünülebilir. 

Yüzde 50 konusu

Bilindiği gibi otobüsler ve trenler yüzde 50 kapasite ile yolcu taşıyabiliyorlar. Havayolu, denizyolu ve şehiriçinde bu yok. Geçen yazılarımda belirttiğim gibi bazı hatlarda mevcut yüzde 50 doluluk bile sağlanamıyor. Ama yine de bu önemli. Zira bu benim gözümde bir ayrımcılık ve ben buna karşı çıkmaya devam ediyorum. Umarım yakın bir zamanda işler biraz değişir de bu da ortadan kalkar ve eşitlik sağlanır. 

Yurtdışı taşımalar 
Yaz aylarında tüm modların yurtdışı yolcu taşımaları da artar. Ancak bu bir ülkenin kararı ile olabilen bir şey değil, karşılıklılık ilkesi ile yapılabilir. Bunun için de iki tarafın sınırlarını karşı tarafın yolcularına, taşıtlarına açması gerekir. Bizim, İran hariç tüm çevre ülkelere kendi alanımızı açtığımızı öğreniyoruz. Ancak karşı taraf açmadığı için bunun pek bir faydası olmuyor. Dolayısıyla bu işlerin bir süre daha iyileşmeme tehlikesi var. 15 Temmuz civarında bir gözden geçirme olabilirse iyi olabilir. 30 Temmuz’dan sonraya kalacak iyileştirmeler artık sezonun kaybedilmişliği içinde pek önemli faydalar sağlamayacaktır. Bu bakımdan Temmuz ayında bir iyileşme olması önemli görülüyor. Ancak yabancıların ve bizim de bazı kriterlerimiz var. Vaka sayılarının istenilen seviyelere düşmemesi, hatta zaman zaman olumsuz yönde sıçramalar yapması bu yöndeki ümitlerimizi kırıyor. Başkalarından olumlu tavır beklemek zor oluyor. 

Bulgaristan taşımaları 

Bulgaristan da bize sınırlarını açmış değil, Avrupa Birliği üyesi olarak tek başına karar vermesi de söz konusu değil. Ancak Bulgaristan ve Türkiye’deki iki ülke pasaportunu veya hüviyetini taşıyan, ikisinde de ikamet etme izni bulunan insanlar seyahatlerini yapabiliyor. Bunlar adeta normal zamandaki gibi sürüyor. Kapasite düşük de olsa bu taşımaların yapıldığını görüyoruz. Hem Bulgaristan hem de Türk plakalı taşıtlar bu seferleri yapabiliyor. Ancak Türk plakalı taşıtlara yüzde 50 kuralı uygulanırken, Bulgaristan plakalı taşıtlar bu kurala tabi değil. Daha önce de sözünü ettiğim gibi bu önemli bir taşıma miktarı değil, yüzde 50 doluluğu bile sağlamak zor, ancak mühim olan eşitliğin olmaması. Bu yönüyle eşitliğin sağlanması gerekir. Eğer eşitlik sağlanamazsa gelecekte başka ülkelerle taşımalarda da benzer sorunlar yaşayabiliriz.

Yolcu sağlığı 

Hepimiz devletin bize verdiği sağlık güvencesine sahibiz. Ayrıca imkanı olanlar ek özel sağlık sigortası da yaptırabiliyorlar. Ancak yurtdışı bir ülkeye gittiğimizde, bunlar bize sigorta güvencesi sağlamıyor. Bu nedenle gitmeden önce olası risklere karşı kendimize o gideceğimiz ülkede geçerli sağlık sigortası yaptırıyoruz. Hatta çoğu zaman bu zorunlu oluyor. Peki, koronada durum ne? Korona bir salgın. Bu salgın özel sigortaların dahi kapsamına çoğunlukla girmiyor. Miktarı belli olmayan bir riski sigorta şirketleri almıyor. Bu nedenle bunlara özel çözümler gerekiyor. Bizim karşı ülkelere gitmemiz halinde bunları yaşayabileceğimiz gibi bizim ülkemize gelecek yabancılar da bu sorunları yaşayabilirler. Hatta bu sorunlardan ülkemiz de olumsuz yönde etkilenebilir, bunların mutlaka dikkate alınıp açıkça davranış şekillerinin belirtilmesi ve çözümlerinin ortaya konulması gerekiyor. 

İBB’den örnek davranış

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin İstanbul Otogarı’ndan yapılacak taşımalarda otobüsçüden çıkış ücreti almayacağı haberini öğrendim ve çok memnun oldum. Pandemi sürecinde otogar çıkış ücretinde İBB indirime gitmiş ve çıkış ücreti 40 lira olmuştu. Şimdi bu ücretin de alınmayacağı açıklandı. Bu zor günlerde bunun önemli bir katkı yapacağını düşünüyorum. Bundan da daha önemlisi, buradaki kararı diğer terminallerin de örnek almasına yönelik bir beklentim var. Umarım diğer terminaller de bu sesi duyar ve buna olumlu bir cevap verirler. 

Bitirirken şunu söylemek isterim; koronaya ilişkin belirsizlik sürüyor. Ne zamana kadar böyle devam eder, daha artar mı veya gelecek yıla kadar sürebilir mi? Bu nedenle geleceğe ilişkin çok daha dikkatli olmak gerekiyor. Çok küçük dahi olsa gelecekte bunun daha da kötüleşmesi bile söz konusu. Üstelik de ümidimiz olan aşı bulunması, ilaç bulunması gibi çözümlerin daha da zaman alması mümkün. Hepimiz geleceğe ilişkin beklentilerimizi gözden geçirelim. ■
#Farklı #yaz #sezonu
Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi
Dr. Zeki Dönmez
Dr. Zeki Dönmez
Terminal dışı varış-kalkış...
26 Şubat 2013
Sami Acerüzümoğlu
Sami Acerüzümoğlu
Seyahatname-3
12 Aralık 2024
Yorumlar (0)
banner117
15
açık
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 15 41
2. Fenerbahçe 16 36
3. Samsunspor 16 30
4. Eyüpspor 17 27
5. Beşiktaş 16 26
6. Göztepe 15 25
7. Başakşehir 15 22
8. Antalyaspor 15 21
9. Konyaspor 16 20
10. Rizespor 15 20
11. Kasımpasa 15 19
12. Sivasspor 17 19
13. Alanyaspor 16 18
14. Gaziantep FK 15 18
15. Trabzonspor 15 16
16. Kayserispor 15 15
17. Bodrumspor 15 14
18. Hatayspor 15 9
19. A.Demirspor 15 5
Takımlar O P
1. Bandırmaspor 16 32
2. Kocaelispor 16 32
3. Erzurumspor 17 29
4. Karagümrük 16 28
5. Keçiörengücü 16 27
6. Igdir FK 17 25
7. İstanbulspor 17 24
8. Ahlatçı Çorum FK 16 24
9. Ankaragücü 16 23
10. Manisa FK 17 23
11. Pendikspor 17 23
12. Gençlerbirliği 16 23
13. Boluspor 16 22
14. Ümraniye 16 22
15. Amed Sportif 16 22
16. Esenler Erokspor 16 21
17. Şanlıurfaspor 17 21
18. Sakaryaspor 17 21
19. Adanaspor 16 11
20. Yeni Malatyaspor 17 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 15 36
2. Chelsea 16 34
3. Arsenal 17 33
4. Nottingham Forest 17 31
5. Aston Villa 17 28
6. M.City 17 27
7. Newcastle 17 26
8. Bournemouth 16 25
9. Brighton 17 25
10. Fulham 16 24
11. Tottenham 16 23
12. Brentford 17 23
13. M. United 16 22
14. West Ham United 17 20
15. Crystal Palace 17 16
16. Everton 15 15
17. Leicester City 16 14
18. Ipswich Town 17 12
19. Wolves 16 9
20. Southampton 16 5
Takımlar O P
1. Atletico Madrid 18 41
2. Barcelona 19 38
3. Real Madrid 17 37
4. Athletic Bilbao 19 36
5. Mallorca 19 30
6. Villarreal 17 27
7. Real Sociedad 18 25
8. Girona 18 25
9. Osasuna 18 25
10. Celta Vigo 18 24
11. Real Betis 17 24
12. Sevilla 17 22
13. Rayo Vallecano 17 21
14. Las Palmas 17 19
15. Leganes 17 18
16. Getafe 18 16
17. Deportivo Alaves 17 16
18. Espanyol 17 15
19. Real Valladolid 18 12
20. Valencia 16 11