30.05.2019, 11:56

Hayat hep bayram olsa!

Bayram deyince akla önce çalışmamak gelir. Bu istek geçerli ama tembelliğin ötesinde bu sayede gezmek, tatil yapmak, ziyarette bulunmak gibi insanı mutlu eden, coşkulandıran şeyler vardır. 

Bayramlarda bazı meslek sahipleri tatil yapamazlar. Bunlardan ilki bayramda çalışması gereken kamu görevlileridir. İkincisi ise bayramda hizmeti sürecek hatta artacak turizm ve diğer hizmet işletmeleridir. Bu kapsamda bayramda artacak insan hareketliliğine cevap verecek yolcu taşımacıları özel bir önem taşıyor.  Çalışanlar kısmen bundan şikayetçi olsalar da iş sahipleri mutlaka memnun olmalı. 

Eskiden ağırlığı memlekete, aileye yönelik, şimdi ise tatile yönelik olsa da şehirlerarası yolcu taşımacılığı öteden beri bayram dönemlerinde artar. Bunu, daha çok süresi uzun olan dini bayramlarda görsek de uygun günlere gelip süresi uzayan diğer bayramlarda da kısmen yaşıyoruz. 

Talebin karşılanması

Artan talebin karşılanmasında kurallara aykırılığın da ötesinde araç, personel ve çalışma koşulları itibariyle güvenlik riski oluşturan taşımaların olduğunu eskiden beri biliyoruz. 20-25 yıl öncelerde çok kötü araçların otogar yakınları dahil pek çok noktadan seferler yaptığını görürdük. 

Bundan da hareketle tarifeli taşımacıların kapasite yetersizliğini gidermek üzere tarifeli taşımacıların araçlarını da kullanabilmeleri yönünde yaptığımız teklif, Bakanlıkça kabul gördü. Bu da önemli bir katkı sağladı. Sonra her bayram aynı talebi sürdürdük ve yine kabul edildi. Derken iki bayramın izni birden verilmeye başlandı ve adeta otomatikleşti. Şimdilerde bir talep olmadan bu iznin verildiğini düşünüyorum. 

Ek taşıtın düşündürdükleri 

Bundan da hareketli iki konu aklıma hep gelir. Madem ki bu izin hep veriliyor, her seferinde özel izin yerine her sene uygulanacak kalıcı bir düzenlemeye niye geçilmez. Bu da Yönetmelik ile olmalı. Benim önerim üç gün veya daha uzun tatillerde mesainin bittiği saatin 48 saat öncesinden, mesainin başladığı saatin 24 saat sonrasına kadar başlayacak seferlerde bu imkan kullanılmalı. 

İkinci husus ise bu kullanımın sakınca doğurup doğurmadığı. Eğer sakınca doğuruyorsa bunu bilmek isterim. Eğer bir sakıncası yoksa bu izin sürekli hale gelmeli. Yani belirli şartlarla başkalarının araçlarını kullanmak mümkün olmalı. 
Bu arada tarifeli taşımacıların, tarifesizlerin otobüslerini kullanmasının yanında tersi de mümkün olmalı. Hatta aynı tür belge sahipleri, belirlenecek şartlarla birbirlerinin otobüslerini de kullanabilmeli. 
Buna bir de talebin arttığı zamanlarda ek sefer yapabilmenin kolaylaştırılması eklenebilir. 

Bayram bilet fiyatları

Artan seyahat talebine bağlı olarak bayramda taşıma ücretlerinin yükselmesi normaldir. Bunun ahlaksızlık, fırsatçılık olarak görülmemesi gerekir. Yeter ki, kurallara uyulsun. 

Bilindiği üzere ücret tarifeleri taşımacılarca hazırlanıp Bakanlığa bildiriliyor. Bu ücretten yüzde 25 indirim de yapılabiliyor. Bu indirim yapıldığında ‘Bakanlığın fiyatlarının altında taşımacılık yapıyoruz’ ifadesini kullanmak doğru değildir. Bakanlığın fiyatı yoktur, fiyat vermez, siz belirlersiniz. Bayram zamanlarında bu indirimin yapılmaması, zam gibi görünse de böyle değildir.  Bilet fiyatı 200 TL olan tarifeli bir seferde yüzde 25 indirim yapılarak, 150 TL’ye kadar indirimli fiyat uygulanabilir. Bu indirim kalktığında 150 TL’lik fiyat 200 liraya kadar çıkabilir yani yüzde 33 artmış gibi olur. Ama bu artış tarife sınırları içerisinde kaldığı için zam olarak algılanamaz, fırsatçılık olarak da görülemez. Belki daha olumlu bir ücret fırsatı olarak düşünülebilir. 

Geleceğe bakış

Diğer taşıma modlarındaki maliyet ve fiyat artışlarına, özel olarak da İstanbul’da yeni havalimanının getirdiği yüklere bağlı olarak son dönemde karayolu taşımacılığında en azından bazı hatlarda talebin arttığını, bunun da doluluk yanında daha iyi fiyat uygulamasına imkan verdiğini duyuyoruz. İlave olarak bayram öncesi ve sonrası hareketliliği eklenecek. Sonrasında okulların kapanması, İstanbul seçimleri, yaz sezonunun en yoğun günlerinin yaşanması ve nihayet Kurban Bayramı hareketliliği şeklinde bahar ayları sürecek. Bunun sonrasında önce doluluklar tek yönlü olmaya başlayacak. Okulların açılmasıyla da her şey normale dönecek. Bu pek değiştirilemez, zorunlu bir yapı. Önümüzdeki yıllarda okulların tatillerinin değişmesi bunu etkileyecek. Ek iki ara tatilde iki fırsatın çıkacağı düşünülebilirse de yaz sezonunun da kısalacağını görmek gerekir. Bunu daha sonra ele alırız. 

Başta Bayram döneminde çalışacak kamu görevlileri ve taşımacılar olmak üzere herkesin Bayramını kutluyorum. ■
Yorumlar (0)
banner117
15
açık
banner159
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 10 28
2. Samsunspor 11 25
3. Fenerbahçe 10 23
4. Beşiktaş 10 20
5. Eyüpspor 11 19
6. Sivasspor 11 17
7. Göztepe 10 15
8. Başakşehir 10 15
9. Kasımpasa 11 14
10. Konyaspor 11 14
11. Trabzonspor 10 12
12. Gaziantep FK 10 12
13. Bodrumspor 11 11
14. Antalyaspor 11 11
15. Alanyaspor 11 10
16. Rizespor 10 10
17. Kayserispor 10 9
18. Hatayspor 10 3
19. A.Demirspor 10 2
Takımlar O P
1. Erzurumspor 11 22
2. Kocaelispor 11 22
3. Bandırmaspor 11 21
4. Karagümrük 11 18
5. Igdir FK 11 18
6. Boluspor 11 18
7. Esenler Erokspor 11 17
8. Ümraniye 11 17
9. Pendikspor 11 17
10. Ankaragücü 11 16
11. Ahlatçı Çorum FK 11 16
12. Şanlıurfaspor 11 15
13. Gençlerbirliği 11 15
14. Manisa FK 11 14
15. Keçiörengücü 11 14
16. İstanbulspor 11 13
17. Sakaryaspor 11 13
18. Amed Sportif 11 13
19. Adanaspor 11 6
20. Yeni Malatyaspor 11 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 10 25
2. M.City 10 23
3. Nottingham Forest 10 19
4. Chelsea 10 18
5. Arsenal 10 18
6. Aston Villa 10 18
7. Tottenham 10 16
8. Brighton 10 16
9. Fulham 10 15
10. Bournemouth 10 15
11. Newcastle 10 15
12. Brentford 10 13
13. M. United 10 12
14. West Ham United 10 11
15. Leicester City 10 10
16. Everton 10 9
17. Crystal Palace 10 7
18. Ipswich Town 10 5
19. Southampton 10 4
20. Wolves 10 3
Takımlar O P
1. Barcelona 12 33
2. Real Madrid 11 24
3. Atletico Madrid 12 23
4. Villarreal 11 21
5. Osasuna 12 21
6. Athletic Bilbao 12 19
7. Real Betis 12 19
8. Mallorca 12 18
9. Rayo Vallecano 11 16
10. Celta Vigo 12 16
11. Real Sociedad 12 15
12. Girona 12 15
13. Sevilla 12 15
14. Deportivo Alaves 12 13
15. Leganes 12 11
16. Getafe 12 10
17. Espanyol 12 10
18. Las Palmas 12 9
19. Real Valladolid 12 8
20. Valencia 11 7