Karayolu Taşıma Yönetmeliği’ndeki değişiklikler

14 Ocak 2023 tarihli ve 32073 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliği madde madde inceledik. Yolcu ve yük taşımacılığına yönelik getirilen değişiklikleri kaleme aldım.

İşte değişiklik maddeleri ve yeni kurallar şu şekilde:

Madde 4 -Tanımlar (Değişiklik Madde-1)

Değişikliğin 1’inci maddesi ile teknik şartlar kavramı tanımlandı.

“cccc) Teknik şartlar: Bu Yönetmelik kapsamında kullanılacak taşıtların, geçerli araç muayenesini veya ilgili mevzuatta belirtilen diğer teknik koşullarını,”

Madde 6-Yetki Belgesi Türleri (Değişiklik Madde-2)

Değişikliğin 2’inci maddesi ile B3 ve D3 belge kapsamlarına kendi özel eğitim ve rehabilatasyon merkezlerinde destek eğitimi alan engelli bireylerin taşınması da eklendi.

Madde 7-D4 taşımaları (Değişiklik Madde-3)

Değişikliğin 3’üncü maddesiyle mevcut B bendi yenisinde B ve C olarak ikiye bölünmüş. C bendi A bendindeki hakları da kapsayacak şekilde genişletilmiş.

Madde 13-Yetki Belgesi Genel Şartları (Değişiklik Madde-4)

5’inci fıkradaki mesleki saygınlığı kaybetme nedeniyle 90 gün içinde durumlarını uygun hale getirmemeleri halindeki yetki belgesi iptal durumu kaldırılarak, mesleki saygınlık tekrar kazanılana kadar geçici durdurma uygulanması şeklinde değiştirilmiş.

Madde 5-Yetki Belgesi Almanın Özel Şartları (Değişiklik Madde-5)

F1 ve F2 belgelerinde birinci cümleden sonraki ifadeler kaldırılarak, yeni bir e bendi getirildi. Buna göre; tüm acenteler D4’ler sayılmamak üzere 20 firmayla sözleşme yapabilecek. F1’lerden uluslararası taşımalarda acentelik hizmeti alan B1 ve B2 firmalarına ceza uygulanacak.

F1 ve F2 yetki belgeleri

-L Yetki Belgeleri

L1 yetki belgelerine ilişkin 2’inci ve 3’üncü alt bentler kaldırıldı.

L2 belgelerinde 1’inci alt bentte mevcut şartlara ilaveten 3 yıl geçerliliği devam eden ve halen geçerli bulunan C3, K1, K3, L1, M2, N2 veya P2 yetki belgelerinden herhangi birisine sahip olmaları şartı getirildi. ( Geçici maddeye göre bu şart 01.01.2024 tarihine kadar uygulanmayacak) Ayrıca 3 alt bentte yürürlükten kaldırıldı.

Terminaller

C ve D bentlerindeki güvenli olması ibareleri “güvenli olan bir terminalin kullanım hakkına sahip olmaları” şeklinde değiştirilmiş.

Terminallere ilişkin 16’ıncı fıkranın ‘ayrıca’ diye başlayan şartlar belediye terminallerinde aranmayacak.

15’inci fıkra sadece kısa ünvanların Bakanlığa bildirilmesi ve buna uyulması şekline getirildi. 20’inci fıkradaki bazı belgeler için bulunan belirlenen alan şartı 14’üncü fıkranın C ve D’sinde belirlenen alanlar olarak ifade edildi.

L2 yetki belgelerinin asgari kapasite şartını kaybetmesine ilişkin 25 numaralı fıkra getirildi. L2 yetki belgesi sahipleri, bu maddeyle belirlenen asgari kapasite şartının en az %60’ını kaybetmesi halinde, yetki belgesi sahibinin, ilgili yetki belgesi kapsamındaki faaliyeti geçici olarak durdurulur. Bu şekilde faaliyeti geçici olarak durdurulan yetki belgesi sahibi, asgari kapasite şartının %60’ını ve fazlasını yeniden tamamlaması halinde faaliyetine yeniden izin verilir. Bu fıkranın uygulanması, yirmi birinci fıkranın uygulanmasına engel teşkil etmez.”

Madde 16-Yetki Belgelerinin Verilmesi (Değişiklik Madde-6)

7’inci fıkradaki ‘ayrıca’ kelimesi çıkarıldı. Sadece şube için yetki belgesi talepleri karşılanmaz ifadesi; sadece H belgeleri için ifade edildi.

Madde-21-Gerçek Kişinin Ölümü Halinde Yetki Belgesinin Durumu (Değişiklik Madde -7)

Yeni 4’üncü fıkra eklendi: Bu madde kapsamında düzenlenecek yetki belgesi ve taşıt kartları için ücret alınmaz.

Madde-24 Taşıtların Yaşı, Cinsi ve Diğer Şartlar (Değişiklik Madde-8)

B ve D türü yetki belgelerinde 12 olan asgari kapasite özmal yaşı 15’ yükseltildi.

Madde 28-Taşıtların Ünvan Veya Kısa Ünvan Yazdırılması Zorunluluğu (Değişiklik Madde-9)

Bir yetki belgesi birden fazla kısa ünvan kullanımını yasaklayan 3’üncü fıkra yürürlükten kaldırıldı.

Madde 30-Taşıt Belgelerine Kayıtlı Taşıtların Kullanılması ( Değişiklik Madde-10)

2’inci fıkraya F bendi eklendi: “f) Adlarına L türü yetki belgesi düzenlenmiş firmalar, geçerli bir taşıma işleri organizatörü yetki belgesine sahip olmaları halinde, yalnızca depoları arasında yapacakları parça başına taşımalarda, başka firmalar adına düzenlenen K1 yetki belgesi eki taşıt belgesinde kayıtlı bulunan taşıtları,”

Fıkranın son cümlesi bu yeni düzenlemeyi de içerecek şekle getirildi.

Madde 34-Şoförlerde Aranacak Nitelik ve Şartlar (Değişiklik Madde-11)

1’inci fıkranın B bendindeki büyük otobüs kullananların 26 yaşından gün almış olma şartı 24 yaş olarak değiştirildi. C bendindeki bütün sürücüler için 66 yaşından gün almamış olmaları şartı kaldırıldı.

Madde 38-Yolcu Taşımalarında Bağaj (Değişiklik Madde-12)

6’ıncı fıkraya ek yapıldı. Ancak, görme engelli yolcuların sertifikalandırılmış rehber köpeği, köpeğin ağızlığı ve gerekli sağlık belgeleri olmak koşulu ile taşıtta bagaj taşımaya mahsus bölümün dışında uygun bir yerde ücretsiz taşınır.”

Madde 40-Ortak Yükümlülükler (Değişiklik Madde-13)

Ücret tarifelerine ilişkin 45’inci fıkradaki ‘gürülmüştür’ şerhi, ‘düşülen’ ifadesi Bakanlığa bildirilen/iletilen şekline getirildi.

Madde 45 Gönderenin ve Yolcuların Sorumluluğu (Değişiklik Madde-14)

Tehlikeli madde Yönetmeliği’ne ilişkin 8’inci fıkra yürürlükten kaldırıldı.

Madde 55-Hat Sayısı (Değişiklik Madde-15)

B2 belgelerine ilişkin 8’inci fıkradaki yurt içine girdiği tarihten itibaren 48 saat geçmedikçe yurtdışına çıkış yapamama kuralı, yurtdışına çıkıştan 24 saat geçmeden tekrar çıkamama haline getirildi.

Madde 56-Ücret Tarifeleri (Değişiklik Madde-16)

2’inci fıkradaki ‘görülmüştür’ şerhi alınmasına yönelik zorunluluk cümlesi değiştirildi: Bakanlığa fiziki olarak bildirilen ücret tarifeleri, Bakanlık evrak kaydına girdiği tarihten itibaren dört iş günü sonrasında uygulanmaya başlanır.”

3,6,9 ve 15’inci fıkralardaki ‘görülmüştür’ şerhi verilmiş ücret tarifeleri ifadeleri Bakanlığa bildirilen/ iletilen ücret tarifeleri şekline getirildi.

Bu maddeye yeni bir fıkra eklendi: Yolcu terminalleri ile kalkış veya varış noktası havalimanları/havaalanları olan tarifeli yolcu taşımacılığı faaliyetleri için Bakanlığa bildirilen/iletilen ücret tarifeleri, Bakanlıktan “Görülmüştür” şerhi alınmadan uygulanmaya başlanamaz. Bu fıkra kapsamında “Görülmüştür” şerhi alınan ücret tarifeleri için ikinci fıkrada öngörülen bekleme süreleri uygulanmaz.”

Madde 57-Zaman Tarifeleri (Değişiklik Madde-17)

9’uncu fıkradaki mücbir sebeple yapılamayan seferin en az 12 saat önce bildirilmesi süresi 3 saate indirildi. 10’uncu fıkradaki mevcut bir seferin 10 dakika öncesine veya sonrasına ek sefer konulması için 48 saat olan önceden bildirim süresi 6 saate indirildi. 13’üncü fıkradaki bilet satılmamış bir seferin iptalinde 48 saat olan önceden bildirim süresi 6 saate indirildi.

Bu fıkranın 2’inci parağrafı şöyle değiştirildi: Tarifeli yolcu taşımacılığı faaliyetinde bulunacak yetki belgesi sahipleri, onaylanmış zaman tarifelerini, fiili olarak faaliyet gösterdikleri merkezi adres, şube ve acentelerinde görülebilecek bir yere asmak veya bu yerlerde elektronik olarak görüntülemek zorundadırlar. Ayrıca, zaman tarifelerinin bir örneğinin yolcu taşıması yapan taşıtlarında bulundurmaları zorunludur. Bu fıkranın birinci cümlesine aykırı hareket edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde belirtilen miktarda idari para cezası uygulanır.” (Bu yeni fıkra eski 3’üncü fıkraya benziyor. 3’üncü fıkra da kalkmadığına göre 2 tane benzer fıkra olacak gibi)

Madde 66-Denetim ve Görevli Yetkili Kılınanlar (Değişiklik Madde-18)

2’inci fıkranın a bendinin 1 alt bendindeki Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğü personeli ifadesi Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürlüğü personeli şekline getirildi.

Madde 70- Geçici durdurma ve iptal (Değişiklik Madde-19)

5’inci fıkradaki geçici durdurmaların yürürlüğe girişine ilişkin haller arasına 14’üncü maddenin 25’inci fıkrası (L2 belgelerinde geçici durdurmaya ilişkin) eklendi.

Madde 73-Belge Ücretleri (Değişiklik Madde-20)

3’üncü fıkradaki yüzde 95 indirim sadece H türü belgeler için olacak.

9’uncu ek fıkra getirildi: Uluslararası karayolu taşımacılığı faaliyetlerinde kullanılmak üzere ikili veya çok taraflı anlaşmalar çerçevesinde temin edilen izin/geçiş belgesi ücretleri Bakanlıkça belirlenir. Geçiş belgesi ücretleri, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Kanun uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında her takvim yılı başından geçerli olmak üzere arttırılır.”

(Değişiklik Madde-21) Geçici Madde 1: Maddeye 9’uncu fıkra eklendi.

“(9) 1/1/2020 tarihi ila bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarih arasında;

a) C3, L1, M2, N2 veya P2 yetki belgesine sahip olan gerçek veya tüzel kişilerin L2,

b) C2, L2 veya M2 yetki belgesi eki taşıt belgesinde sözleşmeli olarak çekici veya kamyon cinsi taşıtları kayıtlı olan gerçek veya tüzel kişilerin L2,

c) C2, L1, L2, M1, M2, N1 veya N2 yetki belgesi eki taşıt belgesinde sözleşmeli olarak çekici, kamyon veya kamyonet cinsi taşıtları kayıtlı olan gerçek veya tüzel kişilerin K1,

yetki belgesi müracaatında bulunmaları halinde; 1/7/2023 tarihine kadar uygulanmak üzere, yetki belgesi ücretinde %75 indirim uygulanır. Ancak, bu fıkra kapsamında düzenlenecek yetki belgeleri için 73 üncü maddenin dördüncü fıkrası uygulanmaz. Bu fıkra, her bir gerçek veya tüzel kişi için bir defaya mahsus olmak üzere uygulanabilir. Bu fıkra kapsamındaki müracaatlar ile yapılacak iş ve işlemlerin, 1/7/2023 tarihine kadar sonuçlandırılması zorunludur.”

(Değişiklik Madde-22) Geçici Madde 2:

1’inci fıkranın g bendinin bir alt bendindeki yük taşımalarındaki ve terminallerdeki 01.01.2023 olan bildirim zorunluluğu 01.01.2024’e ertelendi.

Bu maddeye 6’ıncı ve 7’inci fıkralar eklendi. “(6) Bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla geçerli C2 veya L2 yetki belgesi sahibi olan gerçek veya tüzel kişiler hakkında, 14 üncü maddenin yirmi beşinci fıkrası, bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay süreyle uygulanmaz.

(7) 14 üncü maddenin dokuzuncu fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendi 1/1/2024 tarihine kadar uygulanmaz.”

(Değişiklik Madde-23) Geçici madde 10:

Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde eklendi. (1) Bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten önce düzenlenen ve geçerli bulunan C2 yetki belgeleri başka bir işleme gerek kalmaksızın ve taşıt kartı ücreti ile yetki belgesi değişim ücreti alınmaksızın aynı geçerlilik tarihi esas alınarak L2 yetki belgesi ile değiştirilir.

(2) Birinci fıkraya göre değiştirilen C2 belgeleri için varsa daha önce verilmiş ve kaldırılmamış olan uyarmalar yeni düzenlenen L2 yetki belgeleri için verilmiş sayılır.

(3) Birinci fıkraya göre adlarına L2 yetki belgesi düzenlenmiş gerçek veya tüzel kişiler için, 14 üncü maddenin dokuzuncu fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde belirtilen sermaye şartı, düzenlenen L2 yetki belgesinin ilk yenileme tarihine kadar aranmaz.

(4) Bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihte geçerli bulunmayan ve birinci fıkra kapsamında değiştirilemeyen C2 yetki belgelerinin yenilenmesinin veya 71 inci madde kapsamında yeniden düzenlenmesinin talep edilmesi halinde, bu yetki belgeleri için L2 yetki belgelerine ilişkin hükümler uygulanarak talepler karşılanır.

(5) Bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten önce düzenlenmiş ve geçerli bulunan L2 yetki belgesi geçerlilik tarihlerine, başka bir işleme gerek kalmaksızın 10 yıl ilave edilir.

(6) Bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihte geçerli C2 ve L2 yetki belgesi bulunan gerçek veya tüzel kişilerin, geçerli bulunan C2 yetki belgeleri başka bir işleme gerek kalmaksızın iptal edilir ve C2 yetki belgesi eki taşıt belgesinde kayıtlı bulunan taşıtlar, ücret alınmadan aynı firmanın L2 yetki belgesi eki taşıt belgesine ilave edilir. Bu fıkra kapsamında C2 yetki belgesi iptal edilenlerin, L2 yetki belgesi eki taşıt belgesine yeni ilave edecekleri ilk 150 adet taşıt için taşıt kartı ücretinde %90 indirim yapılır.

(7) Bu Yönetmelikte ve alt düzenleyici işlemlerde C2 yetki belgesine yapılmış olan atıflar L2 yetki belgesine yapılmış sayılır.

(8) Bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren yeni C2 yetki belgesi talepleri karşılanmaz.”

(Değişiklik Madde-24) EK-1’de L2 Ücret Değişikliği

Aynı Yönetmeliğin Ek-1’inin ücret tablosundaki “L2” simgesinin bulunduğu satırda yer alan “397.162” ibaresi “664.046” şeklinde değiştirilmiştir.

Dr. Zeki Dönmez’in Yönetmelik değişikliği ile ilgili değerlendirmelerini gazetemizin yeni sayısında okuma imkanı bulabileceksiniz.

Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nde değişiklik yapıldı: Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’ndan Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 14 Ocak 2023 tarihli ve 32073 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı.