05.03.2018, 12:10

Konumuz yine belge birleşmeleri

Yeni Yönetmeliğin kapsamında en ilgilenilen konu belge türlerinde değişiklik olup olmayacağı, olacaksa nasıl olacağı idi. Zira bu yöndeki talepler de dikkate alınarak taslakta yeni bir belge düzeni yer almıştı. Bakanlığın üst düzey yetkilileri, bu hususları da içerebilecek kapsamlı değişikliğin zamana bırakılacağını ifade ettiler, ama yine de sonuç merak ediliyordu. 

Yeni Yönetmelikte, belgelerde önemli değişiklikler yapılmamasını memnuniyetle karşılayanlardanım. Bunun titiz çalışmalar sonrasına bırakılmasının iyi olduğunu düşünüyorum. Yoksa şimdi bir sürü tartışma, mağduriyet ve yeni belge peşinde koşma gündemini yaşıyor olabilirdik. Bu önemli konuda daha önce çok şey söyledim. Daha da söyleyeceklerim var. Bu yazıda iyi belge birleşme örnekleri üzerinde duracağım. Önce yeni Yönetmelikte gerçekleşen iki birleşme.

G3-G4 birleşmesi
G3 belgesi yurtiçi kargo acenteliği için idi. G4 ise uluslararası ve yurtiçi kargo acenteliği. Yeni Yönetmelikte G3 belgelerine uluslararası kargo acentelik imkanı kazandırılarak, adeta onlar da G4 yapıldı. İkisi eşitlenen G3 ve G4 belgeleri G3 ortak adı altında toplandı. Bunda hiçbir mağduriyet olduğunu düşünmüyorum. G3 belge sahiplerine herhangi bir dayatma söz konusu değil. Bu kapsamda yeni şartları sağlayamadıkları için piyasadan çekilmeleri gibi bir tehlike de yok. Belki G4 sahipleri, kendilerinin önceden daha fazla belge ücreti ödediğini akla getirebilirler. G3 ve G4 farklı olsaydı bile indirilen belge ücretlerinde 1000 lira gibi bir ücret farkı olacağı için üzerinde durmaya bile değmez. Yani iyi bir birleşme örneği. 

M2-M3 birleşmesi
Önceden yurtiçi kargo işletmeciliği yapabilen M2 belgelerine M3’ler gibi uluslararası kargo işletmeciliği yeteneği kazandırıldı. Yani onlar da M3 belgesine döndü. İkisinin ortak belgesinin işareti M2 yapıldı. Tıpkı G3-G4 birleşmesinde olduğu gib,i bunda da önemli bir olumsuzluk yok. M2 belge sahiplerinden ek bir şart talep edilmedi. Bir ücret ödemeden M3 sahibi olmaları göz ardı edilebilir. Bu yönüyle yine iyi bir birleşme örneği. 

B3-D3 belgeleri 
Bilindiği gibi B3, uluslararası ve yurtiçi ticari olmayan, kendi personelini taşıma amaçlı yolcu taşıma belgesi. D3 de aynısının sadece yurtiçi olanı. Yeni Yönetmelikte, bu türden ticari amaçlı olmayan taşımalar hususi taşıma olarak tanımlanmış. Öncelikle soralım: Bir kişi B3’ü varken D3 alır mı? Almaz. Çünkü bir şey sağlamaz. Boşuna ücret ödenip, belge alınmış olunur. Halbuki B1’i olanın D1, B2’si olanın D2 almasındaki avantaj bunlarda yok. Üstelik B3 ve D3 alma şartları ve ücretleri aynı. Öyleyse hepsi B3 olarak birleştirilse ve D3 belge sahiplerine B3 alma zorunluluğu getirilse bir mağduriyet doğmaz. Yani böyle bir birleşme doğru olabilirdi. Taslakta vardı ama yapılmadı. 
Sırası gelmişken D3 belgesinin çokça olduğunu belirtelim. Acaba niye? Bilindiği gibi, bu belgelerle iliçinde kendi personelini taşımak büyükşehir olmayan illerde mümkün, ama büyükşehirlerde değil. Bu belgelerin illerarası kullanımı ise uluslararası kullanımı kadar az olmasa da çok da değil. Kanaatimce, bu D3’lerin önemli bir kısmı büyükşehir sayısının ve il çapında genişlemesinin öncesinde alındı. Aslında şimdi buralar da geçersiz. Belki de yenilenmeyecekler.
Büyükşehir olmayan iller de bu yapıya gelirse D3 kullanımı iyice azalabilir. 

Halen 5 B3 ve 1646 D3 belgesi bulunuyor. D3 sayısı D1‘in 5 katına yakın, D2’inin de yüzde 75’inden fazla. 

C1-K2 belgeleri 
C1 belgesi uluslararası ve yurtiçi hususi (ticari olmayan) eşya-yük taşıma belgesi. K2 de bunun yurtiçi olanı. C1 belgesi olan ayrıca K2 alır mı? Almaz. Çünkü bir faydası olmaz. Bu arada bir çelişkiyi de belirtelim: Yönetmelik ekindeki ücret cetvelinde daha kapsamlı olan ve eski ücreti yaklaşık 12 bin lira olan C1’in ücreti 5 bin lira iken, daha kapsamsız olan ve eski ücreti yaklaşık yine 12 bin lira olan K2’nin ücreti 10 bin lira olarak yazılmış. Eski ücreti yaklaşık 12 bin lira olan diğer bazı belgelerin yeni ücreti de 5 bin lira. Sehven olduğunu düşündüğüm bu hata mutlaka giderilecektir. Aralarında önemli bir şart ve ücret farkı olmadığında bunların birleştirilmesinden bir mağduriyet de doğmaz. Sadece çok sayıdaki K2’nin değiştirilmesi işi çıkar ki, buna da değmez. Ancak taslaktaki gibi birleştirilmiş olsaydı, pek bir kusuru da olmazdı. 

Bu belgelerde, hususi yolcu taşımadan farklı bir durum var. Büyükşehir olan illerde de iliçi yük taşımaları Bakanlık mevzuatına tabi ve Bakanlık belgeleri buralarda da geçerli. Büyükşehir yapısında olmuş veya olacak değişiklikler bunları etkilemiyor. C1 ve K2 belgeleri illerarası taşımalarda olduğu kadar iliçi taşımalarda da hükmünü sürdürecek ve önemli sayılarda olmaya devam edecek. 
Halen C1 belge sayısı 479 ve K2 ise 370 bin 965. Bu haliyle K2 sayısı 505 bin 389 adet olan toplam belge sayısının yüzde 75’i civarında. 

Yolcu eşya birleşimi
Bazı kişilerin elinde, B3 veya D3 hususi yolcu taşıma belgelerinden biri ile C1 veya K2 hususi eşya taşıma belgelerinden biri ayrı ayrı bulunabilir. Bu kişinin iki ayrı belgeyi bulundurması şart mı? Bence değil. Tek bir hususi taşıma belgesi ile hem hususi yolcu hem de hususi eşya taşımacılığı pekâlâ yapılabilir. İnsanlar iki belge külfetinden kurtulmuş olurlar. Bu da iyi bir birleşme olmaz mı? 

Yönetmelik taslağında B3-D3 birleşmesi ile C1-K2 birleşmesinin yanı sıra yolcu ve eşya hususi taşıma belgelerinin tek belgede toplanması da vardı. Bu da bana göre kusursuz bir belge birleştirme örneğiydi. Burada amacım; bu birleşmelerin yapılmamasını eleştirmek değil, yapılmış olsaydı kusursuz olacağına inandığım birleşmeleri örnek göstererek doğru yaklaşıma insanları getirmek.  

Sonuç
Belgeler birleşir de, ayrılır da. Önemli olan bu işin önceden açıklanmış, kabul edilmiş ilkelere göre yapılması. Kimseye gereksiz yük getirmeyeceksin, mağduriyet yaratmayacaksın, yapmayacağı tür taşımalar için ağır şartlar dayatıp piyasa dışına atılmak zorunda bırakmayacaksın. Sanırım, demek istediklerim bu yazıdaki örneklerle iyice anlaşılmıştır. ■
Yorumlar (0)
banner117
15
açık
banner159
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 10 28
2. Samsunspor 11 25
3. Fenerbahçe 10 23
4. Beşiktaş 10 20
5. Eyüpspor 11 19
6. Sivasspor 11 17
7. Göztepe 10 15
8. Başakşehir 10 15
9. Kasımpasa 11 14
10. Konyaspor 11 14
11. Trabzonspor 10 12
12. Gaziantep FK 10 12
13. Bodrumspor 11 11
14. Antalyaspor 11 11
15. Alanyaspor 11 10
16. Rizespor 10 10
17. Kayserispor 10 9
18. Hatayspor 10 3
19. A.Demirspor 10 2
Takımlar O P
1. Erzurumspor 11 22
2. Kocaelispor 11 22
3. Bandırmaspor 11 21
4. Karagümrük 11 18
5. Igdir FK 11 18
6. Boluspor 11 18
7. Esenler Erokspor 11 17
8. Ümraniye 11 17
9. Pendikspor 11 17
10. Ankaragücü 11 16
11. Ahlatçı Çorum FK 11 16
12. Şanlıurfaspor 11 15
13. Gençlerbirliği 11 15
14. Manisa FK 11 14
15. Keçiörengücü 11 14
16. İstanbulspor 11 13
17. Sakaryaspor 11 13
18. Amed Sportif 11 13
19. Adanaspor 11 6
20. Yeni Malatyaspor 11 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 10 25
2. M.City 10 23
3. Nottingham Forest 10 19
4. Chelsea 10 18
5. Arsenal 10 18
6. Aston Villa 10 18
7. Tottenham 10 16
8. Brighton 10 16
9. Fulham 10 15
10. Bournemouth 10 15
11. Newcastle 10 15
12. Brentford 10 13
13. M. United 10 12
14. West Ham United 10 11
15. Leicester City 10 10
16. Everton 10 9
17. Crystal Palace 10 7
18. Ipswich Town 10 5
19. Southampton 10 4
20. Wolves 10 3
Takımlar O P
1. Barcelona 12 33
2. Real Madrid 11 24
3. Atletico Madrid 12 23
4. Villarreal 11 21
5. Osasuna 12 21
6. Athletic Bilbao 12 19
7. Real Betis 12 19
8. Mallorca 12 18
9. Rayo Vallecano 11 16
10. Celta Vigo 12 16
11. Real Sociedad 12 15
12. Girona 12 15
13. Sevilla 12 15
14. Deportivo Alaves 12 13
15. Leganes 12 11
16. Getafe 12 10
17. Espanyol 12 10
18. Las Palmas 12 9
19. Real Valladolid 12 8
20. Valencia 11 7