Kâr etmeyen sektör batar otobüsçüler kâr ediyor

Enflasyon hesabı yapılıyor aylardır. Geçen yıl, hızla yükselen fiyatlar nedeniyle hayat pahalılığı aldı başını gitti. Pandemi sonrası, işlerin zaten zayıflaması nedeniyle sektörde de büyük bir sıkıntı yaşandı. Ancak, hemen baştan söylemekte yarar var: Karayoluyla yolcu taşımacılığı sektörü kâr ediyor; zarar ediyor olsa batardı.

Tabii ki, istenilen oranda kazanç elde edilmesini istiyor otobüsçüler; o nedenle de seslerini yükseltiyor. Az ya da çok, iyi ya da kötü bir hareketlilik var ve seyahatler devam ediyor, bu da gösteriyor ki otobüsçüler kazanıyor.

Rahmetli Mevlüt İlgin, oda talepleri için kalaycılar odasını örnek gösterirdi, “Onlar, tek tük kaldılar ama odaları var” diye. Evet, kalaycılar sektör olarak battı, bitti, artık yoklar. Niye? Çünkü kazanamıyorlardı. Oysa otobüsçüler istenilen oranda olmasa da kazanıyor.

Şimdi görev, “nasıl daha çok kazanırız” olmalı ve daha çok kazanmanın yolunu bulmalı. Kolay değil, uzun vadeli planlamalar yapılmalı ve firmalar arasında eşgüdüm sağlanmalı. Birçok sektör dernekler tarafından yönlendirilirken otobüsçülerin üç federasyonu var. ne işe yarıyor o federasyonlar? Çalışsınlar.

Asgari ücret, dünyanın birçok ülkesinin aksine genel anlamıyla yaşam standardını belirliyor bizim ülkemizde. Neredeyse 20 milyon insanın hayatını kazanmasından söz ediyoruz. Enflasyon yükselmesin diye düşük tutuldu, işverenlerin de desteğiyle. İnsanlar hayat pahalılığından yakınıyor, iktidar da enflasyonu düşürmeye çalıştığını ileri sürüyor. Arkadaşlar, enflasyon hayat pahalılığının karşıtı değil ki. Enflasyonun düşmesi pahalılık hızının azalması demektir. Geçen yıl hızla yükselen fiyatlar artık biraz yavaşlayarak artacak. Geçen yıl, aralık ayında 3 liralık mal bir anda 10 liraya yükseldi. Evet, o kadar büyük artış karşısında kimse bir şey alamaz oldu (sektör açısından bakarsak zorunlu seyahatler dışında pek de yola çıkmadı) haddinden fazla pahalılık yaşandı. Bu yıl ise o fahiş fiyatlar düşmeyecek ki, sadece fiyat artışı bir miktar azalacak. 10 liradan 12-13 liraya çıkacak. Yine pahalı yani.

EYT (emeklilikte yaşa takılanlar) yasasının çıkmamasının nedeni de bu zaten. Eğer çıkarsa, insanlar emekli olacak, tazminatlarını isteyecek, ama işveren ayırması gereken tazminat parasını farklı yerlere, farklı amaçlarla kullandığı için öyle bir parası yok. Devletten kredi istiyor. Devlet kredi verse, onu fiyatlarına yansıtacak, önce pahalılık artacak ve bağlı olarak da enflasyon yükselecek. Seçim öncesinde, iktidar bu sonucu görebildiği için verdiği söze rağmen EYT (tabii 3600 gösterge de aynı durumda) bekliyor. Bir yol bulma çabaları sürüyor tabii. Ucunda iktidarı kaybetmek var, yani iki ucu sivri kazık. ■