09.06.2014, 18:06

Madencilikte zorunlu sigorta...

Soma faciasının yaşandığı hafta, köşemde, “madencilikte de taşımacılıkta olduğu gibi sigorta zorunluluğu getirilsin” diye bir öneri yapmıştım. Kendimce yaptığım bu öneri, daha sonra başkalarınca da dillendirilmeye başlandı. Bu nedenle, bu önemli konuyu genişçe yazmayı gerekli gördüm.

Yaşadığımız olaylardan çok fazla etkilenen, olumlu olumsuz pek çok tepki veren, sonra da unutuveren bir toplum olduğumuzu düşünüyorum. Balık hafızalı değiliz ama bazı şeyleri kaydetmek gibi kalıcı yöntemleri de pek kullanmayız. Belki başka ülkelerde de bu anlayış olabilir. 

Yaşadığımız Soma kömür, daha doğrusu maden faciası hepimizi çok etkiledi, ama zaman geçince gündemden düşmeye başladı. Yeterli ders aldık mı acaba? 

Zararların önlenmesi

Trafik kazaları dahil, bu türden tüm olaylarda iki safha ve buna ilişkin düşünceler önemli. Birincisi olumsuzluğun veya kazanın meydana gelmemesi için önceden gerekli tüm tedbirlerin alınması. Hiç kazaya fırsat vermemek esas olmakla birlikte, olduğunda bunun olumsuz sonuçlarını en aza indirmek ikinci işimiz. Bu ikinci işin içinde önce kurtarma, ilkyardım, acil tedavi gibi hizmetler var. Sonra da oluşan zararların telafisi gerekiyor. Aslında bu zarar telafisi işi içinde hem çalışanların hem de patronun, yani maden sahibinin zararları düşünülmeli… 

Sigorta düşüncesi…

Bilindiği üzere zarar telafisinde önemli bir araç var: Sigorta. İşverenler hem kendi zararlarını hem de faaliyetlerinden veya zararlarından sorumlu oldukları diğer kişilerin zararlarını sigorta ettirebilir. Bu işler için sigorta mevzuatımızda sorumluluk sigortaları, kaza sigortaları gibi sigortalar bulunuyor. Burada sigortaların yaptırılmasının bazı hallerde zarardan sorumlu olana bırakıldığını, bazı hallerdeyse sigorta yaptırmanın zorunlu olduğunu belirtelim ve taşımacılıktaki örneklerine bakalım.

Taşımacılık sigortaları

Taşımacılıkta kullanılan araçlar tüm taşıtlar gibi trafik sigortası yaptırmakla zorunlu. Bunun güvencesinden faydalanma konusunda bazı belirsizlikler bulunsa da kazadan taşımacının sorumlu olup olmadığına bakılmaksızın otobüs yolcuları bu sigortadan faydalanıyor. Bunun ötesinde, yine otobüsün yolcu ve çalışanları için taşımacının kazadan sorumlu olup olmadığına bakılmaksızın zorunlu koltuk ferdi kaza sigortası güvencesi var. Ayrıca yolcu taşımacılığı sigortası da bulunuyor. İldışına yönelik taşımalarda tüm yolcular taşımacının kusur şartına bakılmaksızın bundan faydalanıyor. Çalışanlar ise biraz sorunlu. 

Bu zorunlu sigortaların ötesinde tüm taşıt sahipleri isterlerse kendi araçları için kasko sigortası yaptırabiliyor. Yolcu ve çalışanlar için de zorunlu olmayan (ihtiyari) ek sigortalar yaptırılabiliyor. 

Diğer faaliyetler

Peki, yolcu taşımacılığı dışında durum ne? Yük taşımacıları dahil, tüm meslek sahipleri olası sorumlulukları için mesleki sorumluluk sigortası yaptırabilir.  Türkiye Sigorta Birliği ( Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği) tarafından yapılan açıklamalara göre; halen hekimler, avukatlar ile serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavirler için mesleki sorumluluk sigortası bulunuyor. Hatta bunlardan hekimler için olanı dört yıldır zorunlu. Onlar için dahi zorunlunun ötesinde isteğe bağlı ek sigorta mümkün. 

Madencilikte olur mu?

Sigortacılıkta ilke her riskin sigortalanabilmesidir. Dolayısıyla her iş gibi madencilik de sigorta ettirilebilir. Bunun için sigorta yapanlar ile yaptıranlar arasında anlaşma olabilmesi yeterlidir. Burada, madenci oluşan bir kazada kendisinin maddi kayıplarını sigorta ile güvence altına alabilir. Buna çalışanların zararları dahil olabilir veya olmayabilir. Sorumlu oldukları çalışanlarını da yaptıracakları zorunlu olmayan sigortanın kapsamına almakta menfaatleri olabilir.  Ya sorumlu olmadıkları? 

Zorunlu madenci sigortası

Eğer maden çalışanlarını işverenin sorumlu olmadıkları olumsuzluklar dahil, olası kazalarda ek sigorta güvencesi altına almak isteniyorsa (burada SGK’nın sigortasının ötesinde ek sigorta kastediliyor) tıpkı yolcu taşımacılığında olduğu gibi madencinin kusuru şartına bağlı olmaksızın çalışanların ek sigorta güvencesinden faydalandırılması zorunlu olmalıdır.

Zorunluluğun faydaları

Adı üstünde, zorunlu; yani her madenci bunu yaptıracak. Kanuna göre sigortacılar zaten zorunlu sigortaları yapmak zorunda. Burada sigortanın şartları ve primi öne çıkar. Sigortacı madende kılı kırk yararak prim belirleyecektir. Rekabet bunu zorunlu kılıyor. Tabii, her durumda riskli madene yüksek prim. Üstelik, primi belirleyecek sigortacı madenin durumuna ilişkin denetim ve değerlendirmeyi sigorta şirketinin veya madencinin İstanbul’daki merkezinden değil, hatta madencinin madendeki yetkilisinin ofisinden değil, her noktayı yerinde görerek yapacaktır. Gemi ve denizcilik sigortaları buna örnek teşkil edebilir. Yurtdışında madenlerde de bunun örnekleri mutlaka vardır. 

Ya sonrası?

Sigortanın türü, sağlayacağı teminat, maden başına veya çıkarılan maden miktarı ya da çalışan miktarına göre toplam teminat gibi konularda hassasiyet gerekir. Ama bilinmesi gereken en önemli husus, sigortanın zorunlu olması ve bunun teminatından faydalanmanın sigortayı yaptıran işverenin kusuru şartına bağlanmamasıdır. İşverenin kusuru halinde sigortanın yapacağı tazminat ödemelerinin işverenin olası tazminat yükümlülüğünden düşülmesi de adaletin gereğidir. ■
Yorumlar (0)
banner117
15
açık
banner159
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 10 28
2. Samsunspor 11 25
3. Fenerbahçe 10 23
4. Beşiktaş 10 20
5. Eyüpspor 11 19
6. Sivasspor 11 17
7. Göztepe 10 15
8. Başakşehir 10 15
9. Kasımpasa 11 14
10. Konyaspor 11 14
11. Trabzonspor 10 12
12. Gaziantep FK 10 12
13. Bodrumspor 11 11
14. Antalyaspor 11 11
15. Alanyaspor 11 10
16. Rizespor 10 10
17. Kayserispor 10 9
18. Hatayspor 10 3
19. A.Demirspor 10 2
Takımlar O P
1. Erzurumspor 11 22
2. Kocaelispor 11 22
3. Bandırmaspor 11 21
4. Karagümrük 11 18
5. Igdir FK 11 18
6. Boluspor 11 18
7. Esenler Erokspor 11 17
8. Ümraniye 11 17
9. Pendikspor 11 17
10. Ankaragücü 11 16
11. Ahlatçı Çorum FK 11 16
12. Şanlıurfaspor 11 15
13. Gençlerbirliği 11 15
14. Manisa FK 11 14
15. Keçiörengücü 11 14
16. İstanbulspor 11 13
17. Sakaryaspor 11 13
18. Amed Sportif 11 13
19. Adanaspor 11 6
20. Yeni Malatyaspor 11 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 10 25
2. M.City 10 23
3. Nottingham Forest 10 19
4. Chelsea 10 18
5. Arsenal 10 18
6. Aston Villa 10 18
7. Tottenham 10 16
8. Brighton 10 16
9. Fulham 10 15
10. Bournemouth 10 15
11. Newcastle 10 15
12. Brentford 10 13
13. M. United 10 12
14. West Ham United 10 11
15. Leicester City 10 10
16. Everton 10 9
17. Crystal Palace 10 7
18. Ipswich Town 10 5
19. Southampton 10 4
20. Wolves 10 3
Takımlar O P
1. Barcelona 12 33
2. Real Madrid 11 24
3. Atletico Madrid 12 23
4. Villarreal 11 21
5. Osasuna 12 21
6. Athletic Bilbao 12 19
7. Real Betis 12 19
8. Mallorca 12 18
9. Rayo Vallecano 11 16
10. Celta Vigo 12 16
11. Real Sociedad 12 15
12. Girona 12 15
13. Sevilla 12 15
14. Deportivo Alaves 12 13
15. Leganes 12 11
16. Getafe 12 10
17. Espanyol 12 10
18. Las Palmas 12 9
19. Real Valladolid 12 8
20. Valencia 11 7