26.07.2015, 13:22

Otomarsan’ın kuruluşu - 2

Latif Karaali

Latif Karaali

Otomarsan AŞ’nin ilk Genel Müdürü Hasan Tahsin ÖNALP’ın anısına. (5)

1958 yılında Adnan Menderes’in talimatıyla İş Bankası’na dünyada başta gelen motorlu araç üreten şirketlere mektup gönderilmişti. Geçen sayıda detayları vardı.
Tabii Ahmet Veli Menger 1949 yılında Daimler-Benz AG’nin ana bayiliğini almıştı…
Ve sürekli Türkiye’de ağır vasıta üretimi ile montajını yapan bir fabrika kurma hayal etmiştir… etmektedir.
Ve Mercedes ile sürekli bu konu müzakere edilmiştir.
Ahmet Veli Menger’in Teknik Direktörleri ve Müşavirleri yüksek mühendis sayın Mahmut Hotin ve yüksek mühendis sayın Fuat Kazak’ın bu uzun ince yolda ciddi destekleri ve katkıları olmuştur.
* * *
10 yıl sonra gelen, İş Bankası’ndan gelen mektup bu hayalin gerçekleşmesine biraz daha yaklaştırır.
Mercedes, İş Bankası’na şu cevabı verir:
“Mektubunuzun içeriğini büyük ilgiyle okuduk, belirttiğiniz konular bizi çok ilgilendirdi. Biz de bu konuların ayrıntıları ile ilgili sizlerle görüşmeye hazırız.
1959 yılı başlangıcına kadar delegasyonumuzu kurup sizlerden randevu talep edeceğiz.”
* * *
1959 yılında İstanbul ve Stuttgartta etraflı görüşmeler yapılır.
Uzun bir maraton başlamıştır.
Netice itibari ile Daimler-Benz AG’nin fabrika kurma konusunda somut fikri oluşmuştur.
Mercedes, Mengerler’e fabrikanın kurulması için çok büyük sermaye gereklidir uyarısını yapar.
“50 milyon markın altında olmayacaktır” diye bir mektup yazar.
Ve Mengerler’e montaj projesi için Türk Hükümeti ile görüşmelere başlamasını tavsiye eder.
Mengerler’in Genel Mürdürü İshak Arslan bu vazife ile görevlendirilir.
Görevlendirilir de Türk Hükümeti farklı düşünmektedir.
Hükümetin düşüncesi; yabancı sermaye iştirakiyle montaj başlayacak… bir şirket kurulmalı lakin en fazla 7 yıl içinde üretimini yüzde 75-80 yerli muhtevalı üretimden parça kullanmalı. 
* * *
Ve Koordinasyon Vekaleti (Bakanlığı) Mengerler’e bir aşağıdaki mektubu yazar:
3.12.1959 tarihli dilekçemize K:
Dilekçenizin incelenmesinde aşağıda gösterilen hususların bilinmesine ihtiyaç görülmüştür.
1) Montajı yapılacak kamyonları evsafı, tipi, modeli, tonajı, karoseri tip ve evsafı,
2) Halihazırda yapılan ithalatla yukarıda 1’inci maddedeki  vasıflardaki beher kamyonun F.O.B ithal bedeli, unsurları ayrı ayrı gösterilmek üzere maliyet ve satış fiyatları,
3) Her model ve tipten beher senede monte edilecek kamyon adedi,
4) Bütün parçaları ihtiva eden demonte halde her tip ve model kamyon  F.O.B ithal kıymeti, montajı memleketimizde yapıldığı taktirde unsurları ayrı ayrı gösterilmek üzere maliyet ve satış fiyatları,
5) Memleketimizde yardımcı sanayiden istifade edilerek temin edileceği bildirilen parçaların isim, parça numarası, maliyetleri ve her birinin hangi menbadan temin edileceği,
6) 5’inci maddede zikredilen parçalar haricinde beher tip ve model kamyon montajı için ithal edilecek parçaların F.O.B. kıymetleri,
7) Bu şekilde monte edilen kamyonların unsurları ayrı ayrı gösterilmek üzere maliyet ve satış fiyatları,
Montaj ve imalat için temin edilecek makine, tezgah ve techizatın isim ve vasıfları F.O.B. ithal bedelleri, bunların hangi menbalardan ne şekilde temin edilecekleri, 
(…)
Yukarıda istenilen malumatın acilen vekaletimize irsali rica olunur.
* * *
Bu arada Magirus, Leyland, Alfa Romeo, Ford ve Chrysler firmaları Ankara’ya müspet teklifler getirmişlerdir.
Yıl 1960’a doğru iç siyaset hareketlenmiştir.
27 Mayıs 1960 ihtilali olur.
Ve proje buzdolabına kaldırılır.
Ancak Türkiye’de finansman ve döviz darlığından araç ithali gittikçe zorlaşmaktadır. ■
#Otomarsan #ın #kuruluşu #2
Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi
Dr. Zeki Dönmez
Dr. Zeki Dönmez
Terminal dışı varış-kalkış...
26 Şubat 2013
Sami Acerüzümoğlu
Sami Acerüzümoğlu
Seyahatname-3
12 Aralık 2024
Yorumlar (0)
banner117
5
kısa süreli hafif yoğunluklu yağmur
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 28 71
2. Fenerbahçe 27 65
3. Samsunspor 28 51
4. Beşiktaş 27 47
5. Eyüpspor 27 44
6. Göztepe 27 38
7. Gaziantep FK 27 38
8. Kasımpaşa 28 38
9. Trabzonspor 27 36
10. Başakşehir 26 36
11. Antalyaspor 28 36
12. Konyaspor 28 34
13. Rizespor 27 33
14. Alanyaspor 28 31
15. Sivasspor 28 30
16. Bodrum FK 28 30
17. Kayserispor 27 30
18. Hatayspor 27 19
19. A.Demirspor 27 -2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 30 59
2. Karagümrük 31 56
3. Erzurumspor 31 54
4. Gençlerbirliği 31 51
5. Bandırmaspor 31 51
6. İstanbulspor 31 49
7. Ahlatçı Çorum FK 31 46
8. Amed Sportif 31 46
9. Boluspor 31 45
10. Ümraniye 31 45
11. Iğdır FK 31 44
12. Keçiörengücü 31 42
13. Esenler Erokspor 30 41
14. Pendikspor 31 41
15. Sakaryaspor 30 39
16. Ankaragücü 30 38
17. Manisa FK 31 37
18. Şanlıurfaspor 31 34
19. Adanaspor 31 27
20. Yeni Malatyaspor 31 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 29 70
2. Arsenal 29 58
3. Nottingham Forest 29 54
4. Chelsea 29 49
5. M.City 29 48
6. Newcastle 28 47
7. Brighton 29 47
8. Fulham 29 45
9. Aston Villa 29 45
10. Bournemouth 29 44
11. Brentford 29 41
12. Crystal Palace 28 39
13. M. United 29 37
14. Tottenham 29 34
15. Everton 29 34
16. West Ham United 29 34
17. Wolves 29 26
18. Ipswich Town 29 17
19. Leicester City 29 17
20. Southampton 29 9
Takımlar O P
1. Barcelona 28 63
2. Real Madrid 29 63
3. Atletico Madrid 29 57
4. Athletic Bilbao 28 52
5. Villarreal 27 44
6. Real Betis 28 44
7. Rayo Vallecano 29 40
8. Mallorca 28 40
9. Celta Vigo 28 39
10. Real Sociedad 29 38
11. Sevilla 28 36
12. Getafe 28 36
13. Girona 28 34
14. Osasuna 28 33
15. Espanyol 28 29
16. Valencia 28 28
17. Deportivo Alaves 29 27
18. Leganes 29 27
19. Las Palmas 28 25
20. Real Valladolid 29 16