26.07.2015, 13:22

Otomarsan’ın kuruluşu - 2

Latif Karaali

Latif Karaali

Otomarsan AŞ’nin ilk Genel Müdürü Hasan Tahsin ÖNALP’ın anısına. (5)

1958 yılında Adnan Menderes’in talimatıyla İş Bankası’na dünyada başta gelen motorlu araç üreten şirketlere mektup gönderilmişti. Geçen sayıda detayları vardı.
Tabii Ahmet Veli Menger 1949 yılında Daimler-Benz AG’nin ana bayiliğini almıştı…
Ve sürekli Türkiye’de ağır vasıta üretimi ile montajını yapan bir fabrika kurma hayal etmiştir… etmektedir.
Ve Mercedes ile sürekli bu konu müzakere edilmiştir.
Ahmet Veli Menger’in Teknik Direktörleri ve Müşavirleri yüksek mühendis sayın Mahmut Hotin ve yüksek mühendis sayın Fuat Kazak’ın bu uzun ince yolda ciddi destekleri ve katkıları olmuştur.
* * *
10 yıl sonra gelen, İş Bankası’ndan gelen mektup bu hayalin gerçekleşmesine biraz daha yaklaştırır.
Mercedes, İş Bankası’na şu cevabı verir:
“Mektubunuzun içeriğini büyük ilgiyle okuduk, belirttiğiniz konular bizi çok ilgilendirdi. Biz de bu konuların ayrıntıları ile ilgili sizlerle görüşmeye hazırız.
1959 yılı başlangıcına kadar delegasyonumuzu kurup sizlerden randevu talep edeceğiz.”
* * *
1959 yılında İstanbul ve Stuttgartta etraflı görüşmeler yapılır.
Uzun bir maraton başlamıştır.
Netice itibari ile Daimler-Benz AG’nin fabrika kurma konusunda somut fikri oluşmuştur.
Mercedes, Mengerler’e fabrikanın kurulması için çok büyük sermaye gereklidir uyarısını yapar.
“50 milyon markın altında olmayacaktır” diye bir mektup yazar.
Ve Mengerler’e montaj projesi için Türk Hükümeti ile görüşmelere başlamasını tavsiye eder.
Mengerler’in Genel Mürdürü İshak Arslan bu vazife ile görevlendirilir.
Görevlendirilir de Türk Hükümeti farklı düşünmektedir.
Hükümetin düşüncesi; yabancı sermaye iştirakiyle montaj başlayacak… bir şirket kurulmalı lakin en fazla 7 yıl içinde üretimini yüzde 75-80 yerli muhtevalı üretimden parça kullanmalı. 
* * *
Ve Koordinasyon Vekaleti (Bakanlığı) Mengerler’e bir aşağıdaki mektubu yazar:
3.12.1959 tarihli dilekçemize K:
Dilekçenizin incelenmesinde aşağıda gösterilen hususların bilinmesine ihtiyaç görülmüştür.
1) Montajı yapılacak kamyonları evsafı, tipi, modeli, tonajı, karoseri tip ve evsafı,
2) Halihazırda yapılan ithalatla yukarıda 1’inci maddedeki  vasıflardaki beher kamyonun F.O.B ithal bedeli, unsurları ayrı ayrı gösterilmek üzere maliyet ve satış fiyatları,
3) Her model ve tipten beher senede monte edilecek kamyon adedi,
4) Bütün parçaları ihtiva eden demonte halde her tip ve model kamyon  F.O.B ithal kıymeti, montajı memleketimizde yapıldığı taktirde unsurları ayrı ayrı gösterilmek üzere maliyet ve satış fiyatları,
5) Memleketimizde yardımcı sanayiden istifade edilerek temin edileceği bildirilen parçaların isim, parça numarası, maliyetleri ve her birinin hangi menbadan temin edileceği,
6) 5’inci maddede zikredilen parçalar haricinde beher tip ve model kamyon montajı için ithal edilecek parçaların F.O.B. kıymetleri,
7) Bu şekilde monte edilen kamyonların unsurları ayrı ayrı gösterilmek üzere maliyet ve satış fiyatları,
Montaj ve imalat için temin edilecek makine, tezgah ve techizatın isim ve vasıfları F.O.B. ithal bedelleri, bunların hangi menbalardan ne şekilde temin edilecekleri, 
(…)
Yukarıda istenilen malumatın acilen vekaletimize irsali rica olunur.
* * *
Bu arada Magirus, Leyland, Alfa Romeo, Ford ve Chrysler firmaları Ankara’ya müspet teklifler getirmişlerdir.
Yıl 1960’a doğru iç siyaset hareketlenmiştir.
27 Mayıs 1960 ihtilali olur.
Ve proje buzdolabına kaldırılır.
Ancak Türkiye’de finansman ve döviz darlığından araç ithali gittikçe zorlaşmaktadır. ■
#Otomarsan #ın #kuruluşu #2
Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi
Dr. Zeki Dönmez
Dr. Zeki Dönmez
Terminal dışı varış-kalkış...
26 Şubat 2013
Sami Acerüzümoğlu
Sami Acerüzümoğlu
Seyahatname-3
12 Aralık 2024
Yorumlar (0)
banner117
15
açık
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 16 44
2. Fenerbahçe 16 36
3. Samsunspor 16 30
4. Göztepe 16 28
5. Eyüpspor 17 27
6. Beşiktaş 16 26
7. Başakşehir 15 22
8. Gaziantep FK 16 21
9. Antalyaspor 16 21
10. Konyaspor 16 20
11. Rizespor 16 20
12. Trabzonspor 16 19
13. Kasımpasa 15 19
14. Sivasspor 17 19
15. Alanyaspor 16 18
16. Kayserispor 16 15
17. Bodrumspor 16 14
18. Hatayspor 15 9
19. A.Demirspor 15 5
Takımlar O P
1. Kocaelispor 17 35
2. Bandırmaspor 17 33
3. Karagümrük 17 31
4. Erzurumspor 17 29
5. Keçiörengücü 17 27
6. Igdir FK 17 25
7. Ahlatçı Çorum FK 17 25
8. İstanbulspor 17 24
9. Ankaragücü 17 24
10. Manisa FK 17 23
11. Pendikspor 17 23
12. Gençlerbirliği 16 23
13. Esenler Erokspor 17 22
14. Ümraniye 16 22
15. Boluspor 17 22
16. Amed Sportif 16 22
17. Şanlıurfaspor 17 21
18. Sakaryaspor 17 21
19. Adanaspor 16 11
20. Yeni Malatyaspor 17 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 16 39
2. Chelsea 17 35
3. Arsenal 17 33
4. Nottingham Forest 17 31
5. Bournemouth 17 28
6. Aston Villa 17 28
7. M.City 17 27
8. Newcastle 17 26
9. Fulham 17 25
10. Brighton 17 25
11. Tottenham 17 23
12. Brentford 17 23
13. M. United 17 22
14. West Ham United 17 20
15. Everton 16 16
16. Crystal Palace 17 16
17. Leicester City 17 14
18. Wolves 17 12
19. Ipswich Town 17 12
20. Southampton 17 6
Takımlar O P
1. Atletico Madrid 18 41
2. Real Madrid 18 40
3. Barcelona 19 38
4. Athletic Bilbao 19 36
5. Villarreal 18 30
6. Mallorca 19 30
7. Real Sociedad 18 25
8. Girona 18 25
9. Real Betis 18 25
10. Osasuna 18 25
11. Celta Vigo 18 24
12. Rayo Vallecano 18 22
13. Las Palmas 18 22
14. Sevilla 18 22
15. Leganes 18 18
16. Deportivo Alaves 18 17
17. Getafe 18 16
18. Espanyol 18 15
19. Valencia 17 12
20. Real Valladolid 18 12