14.09.2015, 17:29

Mercedes Türkiye’yi, Türk insanı da Mercedes’i çok sevdi

Mercedes, güvenli bir araçtı. Bedelinin karşılığını, tüketiciye fazlasıyla veriyordu. O bakımdan biz Has Ailesi olarak Mercedes’in Türkiye’ye getirilmesinde öncü rol üstlenmekten dolayı iftihar ediyoruz.
 
Can Has
Otomarsan Eski Yönetim Kurulu Üyesi
Kadir Has Vakfı
Mütevelli Heyet Başkanı
 
Mercedes, benim yaşantımda iz bırakmış bulunan çok güzel bir öyküdür. Rahmetli Babam Kadir Has Beyefendi, Otomarsan’ın kuruluşuna ortak olarak katılmış. Yüksek öğrenimini tamamladıktan sonra, bu yarışın içerisine beni de dahil etti. O günler, çok heyecanlı günlerdi.
Düşünebiliyor musunuz, dünya devi bir otomotiv markası, Türkiye’de üretim yapıyordu. Mercedes, Türkiye’ye gelmeden önce, karayollarında yolcu taşımacılığı çok ilkel otobüslerle, çoğunlukla da kamyonlarla yapılmaktaydı. Piyasadaki otobüsler, sıradan atölyelerde imal edilen karoserler ve kamyon kasalarından oluşurdu.
Türkiye, 1960’lı yıllardan itibaren adım adım da olsa sanayileşmeye başlıyor, bu işe önce montaj sanayi ile giriyordu. Türk bürokrasisi, o tarihte çok tutucu idi. Özel sektör, henüz kendisinden beklenen rolü üstlenememişti. Yabancı sermaye ise, masal gibi geliyordu.
Ülkemizde, Avrupa görmüş insan sayısı da parmakla gösterilecek kadar azdı. Zaten, televizyonla da 1968 yılının Ocak ayında tanışmıştık. Tarım toplumundan sanayi toplumuna geçiş sancıları çekiyorduk. Kırsal kesimin insanlarından bir kısmı “Tası toprağı altın” dedikleri İstanbul’a hücum ediyor, bir kısmı da Almanya’ya gitmek için fırsat kolluyordu.
İşte böyle bir ortamda, Mercedes, İstanbul’da otobüs kasası imal etmek teşebbüste bulunmuştu. O teşebbüsün Türkiye’deki aktörü, merhum Dr. İzzet İmre Bey’di. Babam merhum Kadir Has, Mercedes öyküsünü anlatırken, İzzet Bey’den daima övgüyle söz ederdi.
Otomorsan, Almanların yanı sıra, iki tür ortakla kuruldu. Bu ortaklardan birisi Mengerler firması, diğeri de Has Otomotiv’di. Has Otomotiv Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi’nde genel müdür yardımcısı olarak görev yapıyordum. Aynı zamanda Otomarsan’ın da yönetim kurulu üyesiydim. Rahmetli babam Kadir Bey, diğer ortaklarıyla birlikte dönüşümlü olarak yönetim kurulu başkanı ve yönetim kurulu üyesi olarak işin başında bulunuyordu.
Babam Kadir Bey, Mercedes otobüslerini ülkemizde imal eden Otomarsan firmasının kuruluş ve faaliyetlerini şöyle anlatırdı: “1964 yılında, dünya devi Coca Cola’yı Türkiye’ye getirdim. O teşebbüsüm, benim için daima bir gurur kaynağı olmuştur. Bir süre sonra, bu teşebbüsten kendi rızamla ayrılıp, hisselerimi kardeşim Kemal Has’a devrettim. Onun başarılı olmasını istiyordum.
Coca Cola ile evliliğimizi bitirdikten sonra, yeni arayışlara giriştim. Bu arada, çalışma arkadaşlarım Mercedes’in Türkiye’ye gelmek istediğini söylediler. Ben de, ‘araştırın bakalım.’ talimatını verdim. O yıllarda, Almanya, Berlin Duvarı ile ikiye ayrılmış, ünlü Mercedes fabrikası da, Batı Almanya sınırları içindeydi. Bu fabrikanın ürünleri, dünyada büyük pazar bulmuş ve markası, çok iyi isim yapmıştı.
Mengerler firması, Mercedes’i, Türkiye’de uzun yıllar mümessil sıfatıyla temsil etmiş, 60’lı yılların başında da ülkemizde üretim kararı alınmıştı. Ancak, finans sorunları çıkınca Almanlar, Türkiye’den ortak aramaya başlamışlar. Doğal olarak Mengerler firması Türkiye’deki ortaklardan birisi oluyordu. İkinci ortaklık için Genoto’nun sahibi Arif Bey’le görüşmeler yapılmış, hatta el sıkışılmış. Ancak, Arif Bey tereddüt edince, bana davet geldi.
Davete icabet için, Almanya’ya giderken, iyi bir dosya hazırlamıştım. Mercedes yöneticileriyle Batı Almanya’nın Stuttgart şehrinde bir araya geldik. Çok heyecanlıydım. Oysa Türkiye’deki çoğu arkadaşım ‘Dikkatli ol, bu heveslendiğin iş, büyük iş. Seni iflasa dahi sürükleyebilir.’ Demişlerdi. Kendimden emindim. Almanya’ya, ‘Hem bu işi alacağım, hem de başaracağım.’ Diyerek gitmiştim.
Stuttgart’ta müzakere masasına oturunca, Coca Cola Teşebbüsümü Almanlara anlattım. Merak ve heyecanla dinlediler. Sonra yönetim kurulu başkanları, bana aynen şunları söyledi: ‘Herr. Has, Coca Cola’yı devrettiğinize hiç üzülmeyin, çünkü onu şişe şişe satıyordunuz. Hâlbuki on binlerce şişeden kazanacağınız parayı, bir otobüsten kazanmanız mümkün.’
Mercedes otobüslerinin imalatını İstanbul’da başlattık. Böylelikle, Türk yolcusunu medeni bir araçla tanıştırdık ve onun hizmetine sunduk. O bakımdan, büyük hizmet yaptığımız inancıyla Mercedes’le geçen yıllarımdan dolayı gurur ve mutluluk duyuyorum.”
***
Evet, rahmetli babamın Mercedes öyküsü, özetle böyleydi. Gençlik yıllarımda Mercedes bünyesinde çalışırken, zaman bize kâfi gelmiyordu. Has Otomotiv olarak bir yandan üretim, bir yandan da pazarlama ve servis hizmetleri için koşturuyorduk.
Babam, Otomarsan’ın gelişmesi ve büyümesi için büyük çaba harcadı. Otomarsan, İstanbul Topkapı’da önce otobüs kasası yaptı, sonra da tamamını… Babam Kadir Bey, bununla da yetinmedi; Aksaray’da motor ve kamyon imalatı için çok çaba harcadı. Onda da muvaffak olunca, elveda dedi.
Aradan 40 yıl geçti. Mercedes, Türkiye’yi çok sevdi, türk insanı da Mercedes’i… çünkü Mercedes, güvenli bir araçtı. Bedelinin karşılığını, tüketiciye fazlasıyla veriyordu. O bakımdan biz Has Ailesi olarak mercedes’in Türkiye’ye getirilmesinde öncü rolü üstlenmekten dolayı daima iftihar ediyoruz.
Yorumlar (0)
banner117
15
açık
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 11 31
2. Fenerbahçe 11 26
3. Samsunspor 12 25
4. Eyüpspor 12 22
5. Beşiktaş 11 21
6. Göztepe 11 18
7. Sivasspor 12 17
8. Başakşehir 11 16
9. Kasımpasa 12 14
10. Konyaspor 12 14
11. Antalyaspor 12 14
12. Rizespor 11 13
13. Trabzonspor 11 12
14. Gaziantep FK 11 12
15. Kayserispor 11 12
16. Bodrumspor 12 11
17. Alanyaspor 11 10
18. Hatayspor 11 6
19. A.Demirspor 11 2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 12 25
2. Bandırmaspor 12 24
3. Erzurumspor 12 22
4. Karagümrük 12 21
5. Igdir FK 12 21
6. Ankaragücü 12 19
7. Ahlatçı Çorum FK 12 19
8. Boluspor 12 18
9. Şanlıurfaspor 12 18
10. Manisa FK 12 17
11. Esenler Erokspor 12 17
12. Ümraniye 12 17
13. Pendikspor 12 17
14. Keçiörengücü 12 15
15. Gençlerbirliği 12 15
16. İstanbulspor 12 14
17. Amed Sportif 12 14
18. Sakaryaspor 12 13
19. Adanaspor 12 7
20. Yeni Malatyaspor 12 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 11 28
2. M.City 11 23
3. Chelsea 11 19
4. Arsenal 11 19
5. Nottingham Forest 11 19
6. Brighton 11 19
7. Fulham 11 18
8. Newcastle 11 18
9. Aston Villa 11 18
10. Tottenham 11 16
11. Brentford 11 16
12. Bournemouth 11 15
13. M. United 11 15
14. West Ham United 11 12
15. Leicester City 11 10
16. Everton 11 10
17. Ipswich Town 11 8
18. Crystal Palace 11 7
19. Wolves 11 6
20. Southampton 11 4
Takımlar O P
1. Barcelona 13 33
2. Real Madrid 12 27
3. Atletico Madrid 13 26
4. Villarreal 12 24
5. Osasuna 13 21
6. Athletic Bilbao 13 20
7. Real Betis 13 20
8. Real Sociedad 13 18
9. Mallorca 13 18
10. Girona 13 18
11. Celta Vigo 13 17
12. Rayo Vallecano 12 16
13. Sevilla 13 15
14. Leganes 13 14
15. Deportivo Alaves 13 13
16. Las Palmas 13 12
17. Getafe 13 10
18. Espanyol 12 10
19. Real Valladolid 13 9
20. Valencia 11 7