21.11.2016, 14:28

Ortak bir dil gerekli…

Gazetemizde çeşitli konular hakkında görüş açıklıyoruz. Başkalarının görüşlerini değerlendiriyor, beğeniyor veya eleştiriyoruz. Amaç, tabii ki daha iyiye ulaşmak, ancak bu tür tartışmalardan doğru sonuç çıkarmak için önce birbirimizi doğru anlamamız gerekli. Bunu “aynı dili konuşmalıyız” şeklinde ifade etmek de mümkün ama bu yanlış anlaşılabilir. Bu nedenle bir şeyi ifade ederken doğru anlatmak, başkalarının doğru olarak anlamasını sağlamak diye netleştirebiliriz.

Bir örnek
Otobüsle tarifeli yolcu taşımalarında, yolcular en azından kalkış ve varışta topluca belirli yerlerde iner veya binerler. Bunlara ne denir? Otogar mı, terminal mi? Otogarın ne olduğu, terminalin ne olduğu, bunların farklı olup olmadığı, farklıysa farklarının ne olduğu önemli. Herkesin aynı şeyi söylemediği, kastetmediği, anlamadığı kesin. 
İkinci olarak, bazılarının kullandığı “cep otogarı” kavramını düşünelim… Bu ne anlamda kullanılıyor? Herkesin anladığı, anlaması gerektiği düşünülüyor; halbuki değil. Bazıları adına konuşmayayım; en azından ben, anlamıyorum veya net anlamıyorum. Anlayanların tümünün doğru veya aynı anladıklarını da düşünmüyorum. Belli olan sadece şu ki, cep otogarı, cep telefonu gibi cebe girmiyor. Bir de cep otogarı varken cep terminali pek denmiyor. Buna nereden geldim? Gazetelerde, yolcu taşımalarında kombine taşımaların ve taşıma işleri organizatörlüğü benzeri konular gündemde de ondan. 

Kombine Taşıma Yasası
Kombine taşımacılığın yasasının istendiğini okudum. Amacını ve anlamını bilmediğim için bana garip geldi. Acaba neyin yasayla düzenlenmesi isteniyor? Acaba kombine taşımacılık kavramından aynı şeyi anlıyor muyuz? Ben anladığım şeyi anlatmaya çalışayım.

Kombine taşıma, iki nokta arasında sadece bir taşıma modundaki (karayolu, havayolu, demiryolu, denizyolu) bir taşıma veya aynı moddaki iki veya daha fazla taşımayla gidilmemesi/gidilememesi halinde birden fazla modun kullanılması demek değil mi? Yani, en azından iki farklı taşıma modundaki iki farklı taşıma ahali. Konumuz karayolu olunca, karayolu ile birlikte havayolu, demiryolu veya denizyolu modlarından birinin de kullanılması. Hangisinin önce veya sonra olduğu önemli değil.

Örneğin, uçak ile gelen yolcuların başka bir ara vasıta ile otogar veya terminale gelip otobüse binmesi veya bunun tersi şeklindeki taşımalar kombine taşıma değildir. Kombine taşıma olabilmesi için birinden diğerine geçişin aynı yerde olması gerekir. Havalimanında uçaktan inip otobüse veya otobüsten inip uçağa binmek gibi… Aynı şeyi otobüs-vapur, otobüs-tren bağlantıları için de söyleyebiliriz. 

İşin özü…
Önce yukarıdakilerde anlaştık mı? Anlaşamadıysak devam etmeye gerek yok. Anlaştığımızı düşünüp devam edelim. Uçağın, trenin, vapurun otobüs otogar veya terminaline gelmesi mümkün olmadığına
göre bu geçiş havalimanında, tren istasyonunda veya deniz limanında olacak. Peki, bunun engeli veya zorluğu var mı? 

Önce belirtelim ki, liman veya istasyon bir belediye sınırları içindeyse buradan aynı belediyenin sınırları içindeki bir noktaya yolcu götürmek belediye yetkisinde. Eğer liman veya istasyon dışarıdaysa veya gidilecek yer belediye dışındaysa UDH Bakanlığından izinli taşımacılık söz konusu. 

Bir otobüsün liman veya istasyonda yolcu almasının veya indirmesinin engeli var mı? Turizm taşımacı veya grup taşıması olduğunda engel yok gibi… Havalimanı, istasyon veya deniz limanı idaresinin yer göstermesi yeterli. Tek tek yolcu taşınacaksa iş değişir. 

Herkes buralarda bir otobüs firmasından bilet alıp otobüse binebilir mi? Bu durumda, orası otobüs otogarı veya terminali gibi çalışmış olur. Halbuki buranın T1 veya T2’si yok. Yani, buradan kalkış-varış yapılamaz. Şartları sağlayıp T1-T2 alınırsa sorun yok ki, hayli zor. Akla gelebilecek çözüm terminal şartı alınmadan buradan otobüs kalkış-varışına izin verilmesidir. Tabii, bu hak herkese olmalıdır. Acaba otobüsçüler buna razı mı? 

Mevcut durum
Konuya ilişkin genelgeler var. Bunlarda, isteyen herkesin terminal şartı aranmadan buradan sefer yapma izni yok. Sadece belirli yolcuların taşındığı hal için izin var. Bu da uçak-otobüs, tren-otobüs, vapur-otobüs seyahatlerinin uygun, adeta ortak biletle yapılması hali… Aldığınız biletle THY’den inip A turizmin otobüsüne, Pegasus’tan inip B turizmin otobüsüne, Onur Air’den inip C seyahatin otobüsüne, Atlas Jet’ten inip D birlik otobüsüne binmek gibi… Tabii, İDO’dan inmişseniz İDO’nun adeta partneri olan F turizmin veya G seyahatin otobüsüne bineceksiniz. 
Ya buna razı olacaksınız veya isteyen binsin diyeceksiniz. Herhangi bir uçak bileti gösteren, bilet alıp var olan herhangi bir otobüse binsin derseniz olmaz. Kimisi eski bilet gösterir, kimisi varsa metro biletini, kimisi de nüfus cüzdanını ve otobüse biner. Havalimanına gelirken ise hiçbir şey sorulmaz. 

Şimdi, kombine taşıma ile neyi kastettiğinize, nasıl bir taşıma istediğinize karar verin; bunun yasası gerekiyorsa o zaman yasa isteyin. 

Taşıma işleri organizatörlüğü
Otobüsle tarifeli taşımacılıkta, taşımacı dışında acentesinden faydalanarak taşımaya katılabilirsiniz. Yük taşımacılığında ise acente dışında bir de komisyonculuk var. Otobüsçülükte komisyonculuk yasak. Bakmayın acente payına komisyon denmesine. Yük taşımacılığında bir de taşıma işleri organizatörlüğü var. Burada, organizatör karayolu, demiryolu, denizyolu ve havayolu taşımacılarının taşıma imkanlarını kullanarak taşımaları yaptırıyor. Kendisinin bunlardan hiçbir taşımayı yapma kapasitesi veya belgesi olması gerekmiyor. Kendisi taşımacı değil yani. Böyle olunca diğerleriyle ortak taşıma da söz konusu değil. Üstlendiği işi yetkili taşımacılar üzerinden gerçekleştirir. 
Komisyonculuğun olmadığı yolcu taşımacılığında taşıma işleri organizatörlüğü olabilir mi? Bence hayır. Öncelikle taşınması gereken büyük bir yolcu kitlesi lazım. Belki ihalesi yapılan asker taşımaları böyle bir organizatörün işi olabilir. Yani organizatör büyük taşımaları gerçekleştiren büyük müteahhit gibi… 
Bilmem anlatmaya çalıştığım iki kavramda anlaşabildik mi? 

Yeni Havalimanına Otogar
Yazının konusu terminaller değil, ama bir şeyi sırası gelmişken belirteyim: İstanbul’da mevcut liman ve istasyon altyapıları isteyen herkesin tarifeli otobüs seferi yapmasına imkan verecek bir terminalin açılmasına müsait ve yeterli değil. Turizm taşımaları bile zor yapılıyor. Yeni ve büyük havalimanında turizm otobüsleri için yeterli yer ayrılmasının ötesinde tarifeli sefer yapılabilecek bir T1 belgeli terminal de düşünülmeli. Böylece burası ile uzak yerlerin bağlantısı kurulur, uçak yolcusu olmayanlar dahi kombine şartına tabi olmadan buraya gelip otobüsle seyahate çıkabilirler. ■
Yorumlar (0)
banner117
15
açık
banner159
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 10 28
2. Samsunspor 11 25
3. Fenerbahçe 10 23
4. Beşiktaş 10 20
5. Eyüpspor 11 19
6. Sivasspor 11 17
7. Göztepe 10 15
8. Başakşehir 10 15
9. Kasımpasa 11 14
10. Konyaspor 11 14
11. Trabzonspor 10 12
12. Gaziantep FK 10 12
13. Bodrumspor 11 11
14. Antalyaspor 11 11
15. Alanyaspor 11 10
16. Rizespor 10 10
17. Kayserispor 10 9
18. Hatayspor 10 3
19. A.Demirspor 10 2
Takımlar O P
1. Erzurumspor 11 22
2. Kocaelispor 11 22
3. Bandırmaspor 11 21
4. Karagümrük 11 18
5. Igdir FK 11 18
6. Boluspor 11 18
7. Esenler Erokspor 11 17
8. Ümraniye 11 17
9. Pendikspor 11 17
10. Ankaragücü 11 16
11. Ahlatçı Çorum FK 11 16
12. Şanlıurfaspor 11 15
13. Gençlerbirliği 11 15
14. Manisa FK 11 14
15. Keçiörengücü 11 14
16. İstanbulspor 11 13
17. Sakaryaspor 11 13
18. Amed Sportif 11 13
19. Adanaspor 11 6
20. Yeni Malatyaspor 11 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 10 25
2. M.City 10 23
3. Nottingham Forest 10 19
4. Chelsea 10 18
5. Arsenal 10 18
6. Aston Villa 10 18
7. Tottenham 10 16
8. Brighton 10 16
9. Fulham 10 15
10. Bournemouth 10 15
11. Newcastle 10 15
12. Brentford 10 13
13. M. United 10 12
14. West Ham United 10 11
15. Leicester City 10 10
16. Everton 10 9
17. Crystal Palace 10 7
18. Ipswich Town 10 5
19. Southampton 10 4
20. Wolves 10 3
Takımlar O P
1. Barcelona 12 33
2. Real Madrid 11 24
3. Atletico Madrid 12 23
4. Villarreal 11 21
5. Osasuna 12 21
6. Athletic Bilbao 12 19
7. Real Betis 12 19
8. Mallorca 12 18
9. Rayo Vallecano 11 16
10. Celta Vigo 12 16
11. Real Sociedad 12 15
12. Girona 12 15
13. Sevilla 12 15
14. Deportivo Alaves 12 13
15. Leganes 12 11
16. Getafe 12 10
17. Espanyol 12 10
18. Las Palmas 12 9
19. Real Valladolid 12 8
20. Valencia 11 7