28.03.2016, 14:43

Seyahat özgürlüğü ve terör

Ülkemizde ve dünyada artan terör olayları, önleyici çabaların yoğunlaşmasını da beraberinde getiriyor. Bundan yolcu ve yük taşımacılığı da etkileniyor. Konuya ilişkin politikalarda esas alınması hemen herkesçe kabul edilmekle birlikte içeriği çokça tartışılan özgürlük/güvenlik dengesi de ulaştırmada özellikle de yolcu taşımacılığında çokça gündeme geliyor.

Başta ABD olmak üzere bazı ülkeler başka ülkelerden kendilerine gelecek kişileri önceden bilmek, değerlendirmek ve tedbir almak istiyor. Bunun için uçakların yolcu listelerinin önceden bu ülkeye iletilmesi şartı var. Artık bu şartın uygulanması yaygınlaşma eğiliminde… Tabii, bu hususun kişilerin seyahat özgürlüğüyle veya mahremiyetle ne kadar uyumlu olduğu da tartışılmaya değer bulunuyor.

Yolcu bilgileri


Yolcu listelerinin doğru oluşturulabilmesi için bilete işlenen bilgilerin önem taşıdığı ortada. Karayolları Taşıma Yönetmeliği, 38’inci maddede yolcu biletlerindeki bilgileri belirtiyor. Bunda yolcunun adı ve soyadı da yer alıyor. Aynı husus 39’uncu maddede taşıma sözleşmesi için de getirilmiş. D4 yetki belgeli taşımalarda her yıl uzatılan bir bilgi-isim yazma muafiyeti söz konusu. Tabii ki isim, bir kişiyi doğru olarak tanımlamaya yetmiyor.


TC Kimlik Numarası


Bundan yıllar önce, bir genelgeyle yolcuların TC Kimlik Numaralarının da yazılması zorunluluğu getirilmişti. Tabii, bilmeyene veya vermeyene ne yapılacağı, bilginin doğru olup olmadığı, bilgileri olan kişinin taşıta binip binmediği gibi sorular akla geldi. Bunların cevaplandırılması hususunu çokça yazdım. Ya duyulmadı ya da cevabı bulunamadı.


Bunun ötesinde eğer gerekliyse kimlik numarasının yazılması zorunluluğunun Yönetmeliğe cezasıyla birlikte işlenmesi gerektiğini de çokça yazdım. Bugüne kadar yapılan çok sayıdaki Yönetmelik değişikliğinde bu husus yer aldı.


Yeni durum


Karayolu dışındaki taşıma modlarıyla birlikte bilet bilgilerinin uyumlu hale getirilmesini de yazmıştım. Bilmem, duyan oldu mu? Geçen hafta, bir gazetede havayolu biletlerine TC Kimlik Numarasının yazılması zorunluluğu getirildiği haberini okudum. Fiili durumu ve uygulamayı bilmiyorum. Bugün, Esadaş firmasının bilet alacak yolculardan kimlik numarasının mutlaka isteneceği duyurusunu okudum. Başkasının adına bilet alma ve kimlik belgesi ibrazı gibi problemler olabilir. Bunların tüm firmalar hatta tüm modlar için netleştirilmesi gerekir.


Mevzuat iptalleri


Artık mevzuatla ilgili bazı gelişmeleri eskisi kadar yakından takip edemiyorum… Bazen bilgi sahibi olmadığım veya geç olduğum oluyor. Bakanlık 22 Mart tarihli yazısında A1, A2 ve D4 yetki belgesi düzenleme işlerinin durdurulduğunu belirtiyor. Gerekçesi de Danıştay’ın bazı mevzuat iptal kararları: KTY 8.1.h’deki A1 merkezinin başlangıç veya bitiş illerinden birinde olması ile A1 ve D4 belgeleri verilirken arz talep dengesinin bozulmaması yönünde karar istenmesi… Bir de 2013/KDGM-02/YOLCU numaralı A belgelerine ilişkin genelge iptal edilmiş.

Bunlar, Bakanlığın yazısında yer alıyor. Danıştay’ın ilgili dairesinin karar gerekçesini bilmiyorum, ama bu iptallerden pek de rahatsız olmadığımı söyleyebilirim. A ve D4 belgeleri çokça tartışıldı. Bunlara serbest piyasa düzeni bir türlü getirilemedi. Bunun önceden alışılmış bir yapısı ve kötüye kullanma yolları olduğunu biliyorum. Ancak Kanun ve Yönetmeliğin üzerinden bunca yıl geçtikten sonra artık Kanunun öngördüğü serbest piyasaya geçilmeliydi. Kötüye kullanımları önleyici çözümler belge kısıtlamasının ötesinde bulunmalıydı.

Serbest piyasa


Bunca yıl kanunda öngörülen serbest piyasa düzerine geçilememesi benim açımdan haklı bir iptal gerekçesidir. Umarım, yeni bir anlayışla bu düzenlemeler yapılır ve belgeler tekrar verilmeye başlanır. Bu arada bir belgenin başka bir belgeye zarar vermesi dikkate alınmaz. Yolcu kimsenin malı değildir. Sunulacak seçenekleri istediği gibi değerlendirir. Örneğin: Şehiriçinde taksiler tümüyle güzergah tarifesi olmadan çalışırken taksi dolmuşlar tarifeli hatlarda çalışabiliyor. Otomobiller A belgesiyle, niye hatlı şehirlerarası taşıma yapamasın? Efendim, otobüs ekonomikmiş! Doğru, ama kimse otobüse zorlanamaz. İsteyen özel otomobille, taksiyle gidebiliyorsa A belgeli ticari otomobille de gidebilir.


A1 makam olurları


Geçenlerde A1’lere ilişkin çokça makam olurunun bir olurda toplandığına ilişkin bir yazı gördüm. A belgelerinin şehiriçi taşıma yapamayacağı malum. Şehiriçi taşımalar Bakanlık belgesiyle değil, belediye belgesiyle, yani taksilerle yapılacak. Peki, vatandaşın faydalanamadığı A belgeli taşıtları devlet şehiriçinde kullanabilir mi? Bana göre, hayır. Nasıl ki bir ticari kuruluş sözleşme yapıp personelini A belgeli taşıtlarla şehiriçinde taşıtamazsa devlet de taşıtamamalı. Halbuki her türlü mevzuatta devletin bu haksız kullanım hakkı korundu. Bunun gerekçeleri olabilir, ama bunlar herkes için aynıdır. Başkaları gerekçelere sığınıp kullanamıyorsa, devlet de kullanamaz. Danıştay’ın iptal kararı sonrasında durdurulan belge işlemlerine rağmen kamu taşımacılığına A1 vermeye devam edilmesi ise tam bir ibretlik.

Bu arada otomobille taşımacılık veya ticaret her yönüyle problemli. Gariban kötü otomobillere ticari taşıma yapmayı korsan diyerek yasakladık. Herkes kurala uyacak, itirazımız yok, hatta aksine itirazımız var. Peki, çeşitli adlarla yapılan otomobil kullanımları niye korsan muamelesi görmüyor? Bu işi kökten çözün, yoksa detaylara ilişkin iptaller işe yaramaz, hatta haksızlığı gideriyor intibaı bile verir. Bu da çok kötü. 

Yorumlar (0)
banner117
15
açık
banner159
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 10 28
2. Samsunspor 11 25
3. Fenerbahçe 10 23
4. Beşiktaş 10 20
5. Eyüpspor 11 19
6. Sivasspor 11 17
7. Göztepe 10 15
8. Başakşehir 10 15
9. Kasımpasa 11 14
10. Konyaspor 11 14
11. Trabzonspor 10 12
12. Gaziantep FK 10 12
13. Bodrumspor 11 11
14. Antalyaspor 11 11
15. Alanyaspor 11 10
16. Rizespor 10 10
17. Kayserispor 10 9
18. Hatayspor 10 3
19. A.Demirspor 10 2
Takımlar O P
1. Erzurumspor 11 22
2. Kocaelispor 11 22
3. Bandırmaspor 11 21
4. Karagümrük 11 18
5. Igdir FK 11 18
6. Boluspor 11 18
7. Esenler Erokspor 11 17
8. Ümraniye 11 17
9. Pendikspor 11 17
10. Ankaragücü 11 16
11. Ahlatçı Çorum FK 11 16
12. Şanlıurfaspor 11 15
13. Gençlerbirliği 11 15
14. Manisa FK 11 14
15. Keçiörengücü 11 14
16. İstanbulspor 11 13
17. Sakaryaspor 11 13
18. Amed Sportif 11 13
19. Adanaspor 11 6
20. Yeni Malatyaspor 11 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 10 25
2. M.City 10 23
3. Nottingham Forest 10 19
4. Chelsea 10 18
5. Arsenal 10 18
6. Aston Villa 10 18
7. Tottenham 10 16
8. Brighton 10 16
9. Fulham 10 15
10. Bournemouth 10 15
11. Newcastle 10 15
12. Brentford 10 13
13. M. United 10 12
14. West Ham United 10 11
15. Leicester City 10 10
16. Everton 10 9
17. Crystal Palace 10 7
18. Ipswich Town 10 5
19. Southampton 10 4
20. Wolves 10 3
Takımlar O P
1. Barcelona 12 33
2. Real Madrid 11 24
3. Atletico Madrid 12 23
4. Villarreal 11 21
5. Osasuna 12 21
6. Athletic Bilbao 12 19
7. Real Betis 12 19
8. Mallorca 12 18
9. Rayo Vallecano 11 16
10. Celta Vigo 12 16
11. Real Sociedad 12 15
12. Girona 12 15
13. Sevilla 12 15
14. Deportivo Alaves 12 13
15. Leganes 12 11
16. Getafe 12 10
17. Espanyol 12 10
18. Las Palmas 12 9
19. Real Valladolid 12 8
20. Valencia 11 7