23.11.2015, 16:16

Sigortada taşıma güvenliği yerine popülizm!

Başbakanlık Hazine Müsteşarlığının; kamyon, kamyonet, minibüs, otobüs ve taksilerin Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası azami primlerini belirleyen 27 Ekim 2015 tarihli kararı yayınlandı. TOBB ve sigorta şirketlerine yayınlanan bu yazıyla ilgili ilk haberi, kararı müjde olarak duyuran TESK/TŞOF’tan öğrendik. Bir müjde değil, aksine taşıma güvenliğine aykırı olarak gördüğüm bu olumsuz karar üzerinde durmak istiyorum. Bu arada, yazılarımda kimin mutlu olacağı veya kızacağını değil, doğrudan yana olmayı esas aldığımı bir kez daha belirteyim.

Şikayet konusu
Taşımacılığı ilgilendirenler dahil, sigortacılıkla ilgili önemli haberleri ve bunlara ilişkin yorumları en fazla ve büyük bir zevkle Hürriyet gazetesinde, Noyan Doğan’ın köşesinden izlerim. 26 Ekim 2015 tarihli yazısı da trafik sigortası primlerine tavan getirilmesine ayrılmıştı. Yazıda, TESK Başkanı Bendevi Palandöken ve bu Konfederasyonun üyesi TŞOF’un Başkanı Fevzi Apaydın’ın görüşlerine yer verip eleştirmişti. Bunların iddialarına göre İstanbul’da geçen yıl 1.300 ile 2.500 lira prim ödeyen iki minibüse hasarları olmadığı halde, bu sene 11 bin 810 lira ile 12 bin 310 lira primle poliçe kesilmişti. Taksiler için de benzer iddialar vardı. Sonuçta sigorta risk ve fiyatının devletçe belirlenip sigortacıların keyfiliğinden esnafın kurtarılması isteniyordu. 
Konu uzmanı Noyan Doğan, 26 Ekim 2015 tarihli yazısında hasarsız ve nedensiz prim artışı olmadığı, bu şekilde prim artışı yapılan minibüs veya taksilerin bildirilmesi halinde bunu yayınlayacağını bildirdi. Buna bir cevap verilemedi. 

Prim esasları… 
Bilindiği üzere sigorta primlerinde iki esas bulunuyor. Birincisi, sigorta şirketlerinin hiç hasar yapmayıp kendisine fatura çıkartmayanların sigorta primlerinin zaman içinde düşürülmesi… Buna karşılık ölümlü ve/veya maddi hasarlı çok kaza yapıp kendine yüksek tazminat ödetenlerin primlerini arttırmaları. İkincisi ise her taşıt sahibinin sigortasını kendisinden daha az prim talep edene yaptırabilmesi… Kimse ‘bunların hepsi birlikte hareket ediyor’ demesin. Yeterli sayıda sigorta şirketi var ve bunlar rekabet halinde. Ancak kimse bu rekabetin zarar pahasına kötüye az prim uygulanmasını getirmesini beklemesin.

Noyan Doğan’ın değerlendirmeleri…
Noyan Doğan, gerek adı geçen yazısında gerekse prim tavanının yayınından sonraki 9 Kasım tarihli yazısında iddialara cevap veriyor. Bu cevapta, yüksek primlerin sadece çok kaza yapan taşıtlara uygulandığını rakamlarla belirtiyor. Çok kazanın suçlusu olup yüksek tazminat ödenmesine neden olan adeta trafik canavarı diyebileceğimiz 86 minibüs ve 28 taksinin durumları özel olarak veriliyor. Öyle ki hasarsız olduğu halde yüksek prim ödeyen araçların bildirilmesi halinde bunları yayınlayacağını belirtip meydan okuyor, ama cevap alamıyor. Bir milyon 687 bin ticari araç içindeki 20 bin araç sürücüsünün gürültü çıkardığını belirtiyor. Hatta iş bu kadarla kalmayıp iddia sahiplerini kolaysa sadece bu sigortaların alanında faaliyet gösteren sigorta şirketi kurup hem düşük prim alarak taşımacıları kurtarmasını hem de para kazanmasını öneriyor. 

İşin aslı… 
Başta 86 minibüs ve 28 taksi olmak üzere bazı araçların ölümlü veya maddi hasarlı çok kazaya karışıp primlerinin artması sonrasında şikayetçi olmalarına TESK ve TŞOF itibar edip primlerin devletçe belirlenmesini talep ediyorlar. Bu arada yüksek prim ödediği belirtilen araçların bunu ödemek yerine niye başka sigorta şirketlerine gitmedikleri hiç akla getirilmiyor?
Sigortacılık alanında getirilen taşıma güvenliği esaslı prim düzenine aykırı biçimde bu kötü araçların daha az prim ödemesi talebi kabul edilip tavan getirildi. Tabii, bundan zarar görecek sigorta şirketleri taşıma güvenliğine önem veren diğer araçların primlerini arttırarak kayıplarını telafi edecek. Bu arada prim tavanı sadece ticari araçlara yönelik olarak düzenlenmiş bulunuyor. Özel araçların kötülerinin de bu imkandan yararlanamaması bakımından olumlu. Ancak özel araçlar da kötü ticari araçların primlerini telafi etmede ceza görecek.

Akif Nuray’ın yorumu…
Gazetemiz köşe yazarı Akif Nuray, 9 Kasım tarihli 207’nci sayıdaki yazısında bu konuya yer veriyor: “Zorunlu trafik sigortasında 650 bin ticari araç var, Bunların sadece 6 bin 700 adedinin hasar sicili çok ve çok bozuk. Siciline uyumlu olan prim de tabii çok yüksek. Bunların meslek örgütleri, bu kötü sicilleri eğitimle iyileştirmek yerine, devletten muafiyet sağlayarak ödüllendirdiler. Devlet de primlere tavan koydu. Yani onların hasarlarının bir kısmını bizler ödemeye devam edeceğiz. Bu örgütler geçimini şoförlükle kazanan bu esnafı üye alamıyor, temsil edemiyor, kendilerinin bu durumlarını da düzeltemiyorlar. Yasaları böyle!”

Kararın gerekçesi ne?
Anayasa dahil her türlü kanun değişikliği veya yeni kanunda bir gerekçe hazırlanıp teklif/tasarı ile birlikte sunulur. Bunda hem genel gerekçe vardır hem de her maddenin ayrı ayrı özel gerekçesi. Bu gerekçe değerlendirmeyi kolaylaştırır. Hatta anlaşılmasında şüphe doğarsa gerekçeye bakılarak yorum yapılır. Yönetmelik veya daha alt düzey düzenlemelerde de bunun yapılması çok yerinde olur. Hem yanlış yapılmaktan korunulur hem de gereksiz itirazlar önlenir. Tabii, kendine güvenenler için… 
Müsteşarlığın yazısında herhangi bir gerekçe bulunmuyor. Bu nedenle amacını anlamak mümkün değil. Ancak yukarıdaki yazılar her şeyi açıklıyor. Benim kanaatim de taşıma güvenliği hiçe sayılarak bazı kişileri memnun etmek için, yani popülizm yapılarak kötüler korunup iyiler cezalandırılıyor. 

Karar hukuki mi?
Adı geçen Müsteşarlık yazısında karara dayanak olarak Trafik Sigortası Yönetmeliğinin bir maddesi gösteriliyor. Bu madde metni şöyle: “Müsteşarlık, trafik sigortası prim tutarlarının;  sigorta şirketlerinin mali bünyelerinin güçlendirilmesi, sektörde (bunun sigortacılık sektörü olduğu şüphesizdir) haksız rekabetin engellenmesi ve sigorta şirketlerinin sigorta yapmaktan kaçınmasının önlenmesi amaçlarıyla sigortacılık esasları çerçevesinde değiştirilmesini isteyebilir.”
Sormak lazım: Adı geçen yazı sigorta şirketlerinin bünyelerini güçlendiriyor mu? Sigortacılık sektöründe haksız rekabeti engelliyor mu? Sigorta şirketlerinin sigorta yapmaktan kaçınmasını önlüyor mu? Hepsi de hayır! Tam tersine prim tavanı; sigorta şirketlerinin mali bünyelerini zayıflatabilir, haksız rekabet yaratabilir ve sigorta şirketlerinin bazı çok riskli taşıtları sigorta yapmaktan kaçınmasına neden olabilir. Dolayısıyla bu yazının dayanağı sakat olup hukuki geçerliliği pek yoktur.  

Basit bir yazı…
Devletin kural getirmesi, kanundan başlayıp daha alt düzeyli düzenlemelerle gerçekleşir. Bunların önemli bir kısmı da Resmi Gazetede yayımlanır. Burada ise hiçbir kategoriye girmeyen sade bir yazı var. 
Bu yazıda otomobil değil taksi ifadesi kullanılarak özel otomobiller devre dışı bırakılmış. Peki, taksi dışındaki ticari otomobiller, örneğin A belgeli otomobiller niye yok? Tanımı farklı olan taksi dolmuşlar var mı bilmem. 
Bu arada taksi dışındaki araçların ticari olma zorunluluğundan söz edilmiyor. Acaba bunların ticari olmayanları da bu karardan faydalanacak mı? Kimse ticari olmayan kamyon-otobüs yok demesin. Çok sayıda ticari olmayan minibüs ve kamyonet bulunuyor. Yazıdaki ifadeye göre, bunların da bundan faydalanması gerekir. 
Bir de adı geçen yazıda bu prim tavanıyla ilgili bir süre belirtilmiyor. Bu tavan ne zamana kadar sürecek? Yenisi yayınlanana kadar mı? En iyisi bu yanlış ve biraz da ciddiyetsiz düzenlemeyi bir an önce yürürlükten kaldırın da yanlıştan dönme erdemini gösterin. 

Otobüsçülere özel…
Yolcu taşımacılığında çok kullanılan büyük otobüslerin prim tavanı 17 bin 700 TL. Bilmem, bundan faydalanan olacak mı? Umarım ki, yoktur. Kimse bu dileğimi yanlış anlamasın. Hiçbir taşımacı ve hiçbir otobüs bundan daha yüksek prim ödemek zorunda kalacak kadar kötü değildir diye düşündüğüm için böyle diyorum. Bundan faydalanacak taşımacı ve otobüsçüler varsa vay halimize! Tavsiyem ya hemen işi bırakmaları ya da en azından kendilerine esaslı bir çekidüzen vermeleridir. ■
Yorumlar (0)
banner117
15
açık
banner159
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 10 28
2. Samsunspor 11 25
3. Fenerbahçe 10 23
4. Beşiktaş 10 20
5. Eyüpspor 11 19
6. Sivasspor 11 17
7. Göztepe 10 15
8. Başakşehir 10 15
9. Kasımpasa 11 14
10. Konyaspor 11 14
11. Trabzonspor 10 12
12. Gaziantep FK 10 12
13. Bodrumspor 11 11
14. Antalyaspor 11 11
15. Alanyaspor 11 10
16. Rizespor 10 10
17. Kayserispor 10 9
18. Hatayspor 10 3
19. A.Demirspor 10 2
Takımlar O P
1. Erzurumspor 11 22
2. Kocaelispor 11 22
3. Bandırmaspor 11 21
4. Karagümrük 11 18
5. Igdir FK 11 18
6. Boluspor 11 18
7. Esenler Erokspor 11 17
8. Ümraniye 11 17
9. Pendikspor 11 17
10. Ankaragücü 11 16
11. Ahlatçı Çorum FK 11 16
12. Şanlıurfaspor 11 15
13. Gençlerbirliği 11 15
14. Manisa FK 11 14
15. Keçiörengücü 11 14
16. İstanbulspor 11 13
17. Sakaryaspor 11 13
18. Amed Sportif 11 13
19. Adanaspor 11 6
20. Yeni Malatyaspor 11 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 10 25
2. M.City 10 23
3. Nottingham Forest 10 19
4. Chelsea 10 18
5. Arsenal 10 18
6. Aston Villa 10 18
7. Tottenham 10 16
8. Brighton 10 16
9. Fulham 10 15
10. Bournemouth 10 15
11. Newcastle 10 15
12. Brentford 10 13
13. M. United 10 12
14. West Ham United 10 11
15. Leicester City 10 10
16. Everton 10 9
17. Crystal Palace 10 7
18. Ipswich Town 10 5
19. Southampton 10 4
20. Wolves 10 3
Takımlar O P
1. Barcelona 12 33
2. Real Madrid 11 24
3. Atletico Madrid 12 23
4. Villarreal 11 21
5. Osasuna 12 21
6. Athletic Bilbao 12 19
7. Real Betis 12 19
8. Mallorca 12 18
9. Rayo Vallecano 11 16
10. Celta Vigo 12 16
11. Real Sociedad 12 15
12. Girona 12 15
13. Sevilla 12 15
14. Deportivo Alaves 12 13
15. Leganes 12 11
16. Getafe 12 10
17. Espanyol 12 10
18. Las Palmas 12 9
19. Real Valladolid 12 8
20. Valencia 11 7