10.09.2014, 12:44

Sinema bir şenliktir

Onat Kutlar, ne iyi etmiş de bu sözü kazandırmış bizlere… Onun yüklediğinden çok daha yoğun anlam taşıyor şimdi. Çünkü bizim ülkemizde sanat genel olarak, içine tükürüldüğü yetmezmiş gibi, ucube olarak nitelendirilip yok edilmeye çalışılıyor. O kadar çok örnek var ki, hangi birini sayayım…

Orhan Pamuk’un kazandığı Nobel’i bile küçümseyip aşağılamaya çalışıyorlar. Bir öğretim üyesi ve yazar arkadaşım, kitaplarının çalıntı olabileceğini bile söyledi geçenlerde. Bu kadar mı gözü kararır insanın! Bu kadar mı başarılı engellenmeye çalışılır! 12 Eylül, kitapları suç aleti olarak gösterip insanları ne kadar apolitize ettiyse, bu arkadaşımın tavrı da o kadar kötü… Geleceğimiz için.

Sinema 100 yaşında!

Sinemamız 100 yaşında. Bu sloganı her yerde görüyoruz, ama altı hala dolmadı, doldurulamadı. İşte, Ayastefanos Abidesi’nin yıkılışının yıldönümü geldi; Kasım 1914. Yeşilçam Akademisi oluşturulmuştu. Saygınlığı yüksek ödüller verecek, genç sinemacıların elinden tutacak, destekleyecekti. Sözde kaldı. Bir ara toplantılarına da katılıyordum, aynı havanda su dövmeler… Nedendir bilinmez, artık çağırmadıkları için neler tasarlandığını, neler organize ettiklerini bilemiyorum. Ama bir şey var bildiğim; sinemamızın 100. yılını adet yerini bulsun diye kutlayacaklar. Kültür Bakanlığı, Bakan’dan ötürü zaten uzak duruyor, onların da neler yapacağı sürpriz.
Bu yıl TÜYAP Kitap Fuarı, ana temasını sinemaya, sinemamızın 100. Yılını kutlamaya odakladı. Bakalım, onların sürprizi ne olacak.

İstanbul Modern, son anda duyduğum bir sergiyle katıldı sinemayı ananlar arasına… “Yüzyıllık Aşk” sergisiyle her türlü sinema belgesini, biraz da nostalji yaşamamız için bizlere sunuyor; 25 Eylül’de açılacak sergi 28 Aralık’a kadar gezilebilir. Kaçırılmamalı. 

Tek seçenek kendisi

Yeşilçam, Türkiye sinemasının yüz akı. Her ne yapıldıysa, iyisi kötüsüyle, güzeli çirkiniyle, başarılı başarısızıyla kendi gücüyle yaptı. Gani Turanlı, ilk renkli filmin çekiminde yaşadıklarını anlatıyordu; ‘güzel görünsün’ diye ağaçlara kilim sarılması yeter de artar bile. Binek otomobilin önüne, kamyonun tamponuna bağlanan, TIR’ın camına yapıştırılan kameramanlarla ben de çalıştım, yani o kadar eski değil… Erol Batıbeki, elindeki tahta parçasıyla yıldırım efekti yapmaya çalışıyordu… Filtre olmadığından ışığı dengelemek için perdeler kapatılır, insanlar -hava ne kadar soğuk olursa olsun, ışıkların ısısıyla içerisi hamama dönerdi- terler, oyuncuların makyajı sürekli akardı. Çamaşırhane diye dalga geçerdi çalışanlar, film laboratuvarıyla… İş kopyası bayat filme basılırdı, ucuz olsun diye. Koreli’den alınan, gemilerin dibinde kim bilir hangi kötü koşulları aşıp gelmiş negatiflerin kalitesini kim bilebilirdi ki!

Yeşilçam, Yeşilçam’a karşı…

Yine de bir çırpıda onlarcasını sayacağınız çok güzel filmler yapıldı Yeşilçam’a rağmen, Yeşilçam’da. Yılmaz Güney’ler, Lütfi Akad’lar, Metin Erksan’lar, Atıf Yılmaz’lar, Halit Refiğ’ler… çıktı, filmlerini insanlar büyük bir heyecanla izledi. Safa Önal, Bülent Oran gece gündüz yazdılar. Öyle ki onların iki günde elle yazdıklarını sekreterler, aynı başarıyı gösteremeyip üç günde daktilo edemediler. Zeki Demirkubuz, Yeşim Ustaoğlu, Nuri Bilge Ceylan, Semih Kaplanoğlu da içlerinde birçok genç sinemacı uluslararası düzeyde kanıtladı başarılarını…

Hollywood’da da, onca imkana rağmen izleyiciye ulaşmayan, ulaşsa da beğenilmeyen filmler yapılıyor, Yeşilçam’da da, Bollywood’da da. Dünyanın en çok film çekilen ülkesiyle yarıştığı dönemde Yeşilçam’ın bitişi (sosyoekonomik ve siyasal yaşamı göz ardı etmeksizin kuşkusuz) yine kendisinden kaynaklandı.

Yeşilçam’daki dayanışma, üretime katılma, başarma azmi; coşku, heyecan başka bir yerde görülmedi. Diğer sanat dallarında da yoksunluklar vardı kuşkusuz, onlar da çok iyi çalışmalar ulaştırdılar insanlara… Mesleğim oluşundan mıdır ne, hiçbiri Yeşilçam kadar heyecan vermedi bana.

Festivaller ve gelecek…

Sinemamız, teknolojinin elinden tutmasıyla, değişen koşulları da gözeterek yeni projelerle yeni filmler için sürekli çalışıyor. Genç sinemacılar harıl harıl çalışıyor, projelendiriyor, üretiyor… İşte “Sivas”, Venedik’ten büyük bir başarıyla, ödülle döndü birkaç gün önce.

Teknoloji hemen her şeyi herkesin önüne serdi, seriyor. 30 yıl önce negatif bulunamaz ve kaçak yollarla getirilirken bugün elimizdeki cep telefonları bile film çekiyor, hatta montajlıyor da… yine birkaç tuşa basarak projeksiyon makinesi de oluyor. Dolayısıyla düşünü aktarmak, düşüncesini yaymak, öyküsünü anlatmak isteyenler kolayca hedef kitlesine ulaşabiliyor.

Bu, beraberinde yeni filmlerin gösterime sokulduğu, izlenirliğinin arttığı festivalleri de taşıdı yanında. Antalya Altın Portakal, Adana Altın Koza… bildiğimiz etkinlikler. Bunlara hemen her bölgeden yeni festivaller eklendi, ekleniyor. Türkiye’nin en doğu ucunda Van’da, Van Gölü Uluslararası Film Festivali, bu yıl üçüncü kez yapılacak 23-29 Eylül tarihleri arasında. Güncel ve toplumsal bir ana tema belirlemiş, “Göç ve sınır: Mülteci Yaşamlar”. Ben de belgesel jürisi başkanı olarak görevlendirilmenin haklı gururunu yaşıyorum. Bu kez en batı uca, İzmir’e gidelim… Anadolu Sinema ve Televizyon Eseri Sahipleri Meslek Birliği’nin (ASİTEM) düzenlediği Uluslararası İzmir Artemis Film Festivali bu yıl 21-25 Ekim tarihleri arasında yapılıyor. Tabii, yine renklenecek İzmir sokakları, yine coşku yükselecek. Her iki festival de -adını anamadığım diğerleri de kuşkusuz- umut veriyor.
Yorumlar (0)
banner117
15
açık
banner159
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 10 28
2. Samsunspor 11 25
3. Fenerbahçe 10 23
4. Beşiktaş 10 20
5. Eyüpspor 11 19
6. Sivasspor 11 17
7. Göztepe 10 15
8. Başakşehir 10 15
9. Kasımpasa 11 14
10. Konyaspor 11 14
11. Trabzonspor 10 12
12. Gaziantep FK 10 12
13. Bodrumspor 11 11
14. Antalyaspor 11 11
15. Alanyaspor 11 10
16. Rizespor 10 10
17. Kayserispor 10 9
18. Hatayspor 10 3
19. A.Demirspor 10 2
Takımlar O P
1. Erzurumspor 11 22
2. Kocaelispor 11 22
3. Bandırmaspor 11 21
4. Karagümrük 11 18
5. Igdir FK 11 18
6. Boluspor 11 18
7. Esenler Erokspor 11 17
8. Ümraniye 11 17
9. Pendikspor 11 17
10. Ankaragücü 11 16
11. Ahlatçı Çorum FK 11 16
12. Şanlıurfaspor 11 15
13. Gençlerbirliği 11 15
14. Manisa FK 11 14
15. Keçiörengücü 11 14
16. İstanbulspor 11 13
17. Sakaryaspor 11 13
18. Amed Sportif 11 13
19. Adanaspor 11 6
20. Yeni Malatyaspor 11 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 10 25
2. M.City 10 23
3. Nottingham Forest 10 19
4. Chelsea 10 18
5. Arsenal 10 18
6. Aston Villa 10 18
7. Tottenham 10 16
8. Brighton 10 16
9. Fulham 10 15
10. Bournemouth 10 15
11. Newcastle 10 15
12. Brentford 10 13
13. M. United 10 12
14. West Ham United 10 11
15. Leicester City 10 10
16. Everton 10 9
17. Crystal Palace 10 7
18. Ipswich Town 10 5
19. Southampton 10 4
20. Wolves 10 3
Takımlar O P
1. Barcelona 12 33
2. Real Madrid 11 24
3. Atletico Madrid 12 23
4. Villarreal 11 21
5. Osasuna 12 21
6. Athletic Bilbao 12 19
7. Real Betis 12 19
8. Mallorca 12 18
9. Rayo Vallecano 11 16
10. Celta Vigo 12 16
11. Real Sociedad 12 15
12. Girona 12 15
13. Sevilla 12 15
14. Deportivo Alaves 12 13
15. Leganes 12 11
16. Getafe 12 10
17. Espanyol 12 10
18. Las Palmas 12 9
19. Real Valladolid 12 8
20. Valencia 11 7