26.02.2018, 13:15

Taşıtlar çok önemli

Yeni Yönetmeliğin hazırlık aşamalarında taşıtlarla ilgili düzenlemelerin çok önemli, hatta Yönetmeliğin özü olduğunu belirten yazılar yazmıştım. İki hafta önce belgelerin kapsamları ve birleştirilmelerine ilişkin hazırladığım uzun yazı sırasında bunu bir kez daha gördüm. Şimdi, Yönetmelikteki taşıtlarla ilgili maddeler üzerinde bir kez daha durmak istiyorum.

Madde 24: Taşıtların yaşı, cinsi ve diğer şartlar
Belgelere göre asgari kapasite ve bunun dışında kalan taşıtlarda aranacak yaş sınırları, kaydedilecek taşıt sayıları, taşıt büyüklükleri gibi hususların yer aldığı bu maddede yapılan iyileştirmeler sonrasında artık şikayetler iyice azaldı. Tabii, acıyı çeken bilir. Belki de detaylarda önemli sıkıntılar yaşayanlar olabilir. 

Madde 25: Taşıtların özmal veya sözleşmeli olarak kullanılması
1 özmal taşıt başına kaç sözleşmeli taşıt çalıştırılacağı konusunda kimler, hangi değişiklikleri istedi, bilmiyoruz. Bu kapsamda, TOFED’in ısrarla istediği D1 belgelerinde 2 olan sözleşmeli taşıt oranının 3 yapılmasıyla buna ilişkin talep kısmen de olsa karşılandı. Acaba iyi mi oldu? 

İlk olarak D1 ve diğer belgelerde karşılanmayan talepler varsa, onlar ‘niye bizimki yapılmadı’ diye şikayette bulunabilirler. Bundan daha da önemlisi; bunun birden fazla belge almaya olan etkisi. 
Bilindiği üzere, B1 belgesi, yurtdışı yanında yurtiçi tarifeli taşımacılık yapılmasına da imkan veriyor. Buna rağmen B1 belgesi sahipleri ayrıca D1 yurtiçi tarifeli taşımacılık belgesi de alıyorlar. Bunun nedeni, özmallar karşılığı daha fazla sözleşmeli taşıt çalıştırmak... B1’de yarım olan oran, D1’de 2’ydi 3 oldu. Şimdi, B1 yanında D1 de almanın cazibesi arttı. 
Aynı şekilde B2 belgesi, D2’lerle yapılan yurtiçi tarifesiz taşımalara imkan verdiği halde, B2’nin yanı sıra D2 belgesi de alınıyor. Bunun nedeni de B1’de yarım olan sözleşmeli oranının D2’de 2, yani daha cazip olması… 

Aynı oran düşünülmeli
Eğer B1 yanında D1, B2 yanında D2 alınmasın istiyorsak, bu oran farklarını gidermeliyiz. Bu noktada, bu farkın nedenini sormalıyız. Bunun, bildiğim tek nedeni, taşımacıların piyasaya göre kapasitelerini devlete düzenletme isteği ve Bakanlığın da buna imkan vermesi. Serbest piyasada arzlar talebe göre devletçe değil, taşımacılarca belirlenir. Bu nedenle farklı oran talepleri ve bunların yerine getirilmesi yerinde değildir. Örneğin hepsi için 3 gibi bir oran belirlenirse hem gereksiz belge türlerinden kurtulunur hem de tümüne karşı adil olunmuş olunur. Bilinmeli ki, daha fazla sözleşmeli imkanının verilmesi, bunların zorunlu kullanımını gerektirmez. Gerekiyorsa, özellikle dış hatlarda ihtiyaç kadarı sefere gönderilir, gerisi taşımacının bileceği iş.

Madde 26: Taşıtların sadece bir belgeye kaydı
Özünde bu kural da yerinde… Belki ‘sadece bir belgeye’ yerine, aynı kışının birden fazla belgesi olması hali de dikkate alınarak ‘sadece bir kişinin belgelerine’ kaydı da gündeme gelebilir. Bu durumda bile aynı özmal taşıtın birden fazla belgenin asgari özmal kapasitesini karşılamada kullanılamaması ve aynı özmal taşıtın farklı belgelere yazılması halinde her birinde, karşılığında farklı sözleşmeli taşıt çalıştırılamaması kısıtlamaları gerekir. 

Madde 30: Taşıt belgelerine kayıtlı taşıtların kullanılması
Maddenin başlığında her hangi bir belgeye kayıtlı olmanın kullanım için gerekli ve yeterli olabileceği gibi bir anlam var. Kastedilen bu değil tabii. Öncelikle başkalarının belgesine kayıtlı taşıtın kullanımına imkan verilmiyor. Bu, gayet yerinde. Bunun ötesinde, tartışmalı bir husus var. ‘Bir belgeyle yapılacak taşımalarda sadece o belgeye kayıtlı taşıtlar kullanılır’ dense, anlam net olur. Halbuki “yetki belgesi sahipleri, yapacakları taşımacılık faaliyetlerinde sadece kendi taşıt belgelerinde kayıtlı taşıtlarını kullanırlar” denilerek adeta kendisinin diğer belgesindeki taşıtı kullanmasına kapı aralanıyor. 

Maddenin devam eden istisna düzenlemelerinde başkalarının taşıtlarını kullanma imkanları sıralanıyor. Burada zorda kalınca başkalarının taşıtlarını kullanmaya verilen imkan, kendisinin diğer belgesindeki taşıtlara verilmiyor. Bu, akıl kârı mı? Burada kendisinin diğer belgesindeki taşıtları zaten kullanacağı kabulü yok mu? 
Maddenin son bendinde taşımacının herhangi bir yetki belgesine kayıtlı olmayan taşıtları kullanamayacağı net olarak yazılı, yani başkasının belgesindekilere kısmen imkan veriyor. Bu imkanın kendi taşıtlarını karşılamaması düşünülebilir mi? 

Belge birleştirme
Yapılan öneriler arasında B1 ile B2’nin, D1 ile de D2’nin birleştirilmesi sıkça yer alıyor. Niye? Bunun bir nedeni, tüm belgelerin yeni belgeye dönüştürülmesi zorunluluğu olması ve bu yeni belgenin şartlarının ağır olması nedeniyle bazılarının piyasadan el çektirilmesinin istenmesidir. Bu, kabul edilemez. Ya birleştirilen belge yanında eski belgeler de kalmalı ya da yeni belgenin şartları birleştirilen belgelerden en hafif olanla sınırlandırılmalıdır. 

Bu birleştirmenin faydası iki belgesi olanların taşıtlarını yeni belgenin kapsadığı her iki tür (tarifeli, tarifesiz) taşımada kullanabilmesidir. Daha önce de yazdığım gibi bu, yerinde bir istektir. Ancak bu istek dahi iki belgesi olmayanları zorlamaya yetmez. İsteyen tek belgeliler de bu belgeye kendi istekleriyle geçebilirler. 

Peki, iki belgesi olanların taşıtlarını her iki tür taşımada da kullanabilmesi için tek belgeye geçiş şart mı? Bence değil. Aynı kişinin farklı belgelerdeki taşıtlardan uygun olanların her iki tür taşımada da kullanılabilmesi yönünde bir yorum veya değişiklik yeterlidir. 

Cevap bekliyorum
B1 belgelerinde B2 taşımalarını, D1 belgelerinde de D2 taşımalarını yapma yeterliliğinin olduğunu daha önce yazmıştım. Beğenmeyen olabilir, ama beğenmemek bunun doğru olmadığı anlamına gelmez. Doğru olmadığını düşünenler, gerekçesiyle birlikte yazarlarsa sevinirim. Kulak ardı etmek yok! Kulak ardı etmek, kabul etme anlamındaysa olabilir. Bir de ‘tarifesiz taşımaların ayrı şartları, özellikleri vardır’ demekle olmaz. Neyse, bunları açıklayacaksınız. Öyle ki, birisi Bakanlığa B1’ini götürüp B2 veya D1’ini götürüp D2 almaya kalktığında sizin bu var dediğiniz özellikler ve şartlar (her neyse) aransın ve olmayana B2 veya D2 verilmesin. Hatta bunlar Yönetmeliğin 20’nci maddesindeki ‘belgelerin başka bir belgeyle değiştirilmesi’ düzenlemesine eklensin. Bekliyorum. ■
Yorumlar (0)
banner117
15
açık
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 16 44
2. Fenerbahçe 16 36
3. Samsunspor 16 30
4. Göztepe 16 28
5. Eyüpspor 17 27
6. Beşiktaş 16 26
7. Başakşehir 15 22
8. Gaziantep FK 16 21
9. Antalyaspor 16 21
10. Konyaspor 16 20
11. Rizespor 16 20
12. Trabzonspor 16 19
13. Kasımpasa 15 19
14. Sivasspor 17 19
15. Alanyaspor 16 18
16. Kayserispor 16 15
17. Bodrumspor 16 14
18. Hatayspor 15 9
19. A.Demirspor 15 2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 17 35
2. Bandırmaspor 17 33
3. Karagümrük 17 31
4. Erzurumspor 17 29
5. Keçiörengücü 17 27
6. Igdir FK 17 25
7. Ahlatçı Çorum FK 17 25
8. İstanbulspor 17 24
9. Ankaragücü 17 24
10. Manisa FK 17 23
11. Pendikspor 17 23
12. Gençlerbirliği 16 23
13. Esenler Erokspor 17 22
14. Ümraniye 16 22
15. Boluspor 17 22
16. Amed Sportif 16 22
17. Şanlıurfaspor 17 21
18. Sakaryaspor 17 21
19. Adanaspor 16 11
20. Yeni Malatyaspor 17 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 16 39
2. Chelsea 17 35
3. Arsenal 17 33
4. Nottingham Forest 17 31
5. Bournemouth 17 28
6. Aston Villa 17 28
7. M.City 17 27
8. Newcastle 17 26
9. Fulham 17 25
10. Brighton 17 25
11. Tottenham 17 23
12. Brentford 17 23
13. M. United 17 22
14. West Ham United 17 20
15. Everton 16 16
16. Crystal Palace 17 16
17. Leicester City 17 14
18. Wolves 17 12
19. Ipswich Town 17 12
20. Southampton 17 6
Takımlar O P
1. Atletico Madrid 18 41
2. Real Madrid 18 40
3. Barcelona 19 38
4. Athletic Bilbao 19 36
5. Villarreal 18 30
6. Mallorca 19 30
7. Real Sociedad 18 25
8. Girona 18 25
9. Real Betis 18 25
10. Osasuna 18 25
11. Celta Vigo 18 24
12. Rayo Vallecano 18 22
13. Las Palmas 18 22
14. Sevilla 18 22
15. Leganes 18 18
16. Deportivo Alaves 18 17
17. Getafe 18 16
18. Espanyol 18 15
19. Valencia 17 12
20. Real Valladolid 18 12