26.02.2018, 13:15

Taşıtlar çok önemli

Yeni Yönetmeliğin hazırlık aşamalarında taşıtlarla ilgili düzenlemelerin çok önemli, hatta Yönetmeliğin özü olduğunu belirten yazılar yazmıştım. İki hafta önce belgelerin kapsamları ve birleştirilmelerine ilişkin hazırladığım uzun yazı sırasında bunu bir kez daha gördüm. Şimdi, Yönetmelikteki taşıtlarla ilgili maddeler üzerinde bir kez daha durmak istiyorum.

Madde 24: Taşıtların yaşı, cinsi ve diğer şartlar
Belgelere göre asgari kapasite ve bunun dışında kalan taşıtlarda aranacak yaş sınırları, kaydedilecek taşıt sayıları, taşıt büyüklükleri gibi hususların yer aldığı bu maddede yapılan iyileştirmeler sonrasında artık şikayetler iyice azaldı. Tabii, acıyı çeken bilir. Belki de detaylarda önemli sıkıntılar yaşayanlar olabilir. 

Madde 25: Taşıtların özmal veya sözleşmeli olarak kullanılması
1 özmal taşıt başına kaç sözleşmeli taşıt çalıştırılacağı konusunda kimler, hangi değişiklikleri istedi, bilmiyoruz. Bu kapsamda, TOFED’in ısrarla istediği D1 belgelerinde 2 olan sözleşmeli taşıt oranının 3 yapılmasıyla buna ilişkin talep kısmen de olsa karşılandı. Acaba iyi mi oldu? 

İlk olarak D1 ve diğer belgelerde karşılanmayan talepler varsa, onlar ‘niye bizimki yapılmadı’ diye şikayette bulunabilirler. Bundan daha da önemlisi; bunun birden fazla belge almaya olan etkisi. 
Bilindiği üzere, B1 belgesi, yurtdışı yanında yurtiçi tarifeli taşımacılık yapılmasına da imkan veriyor. Buna rağmen B1 belgesi sahipleri ayrıca D1 yurtiçi tarifeli taşımacılık belgesi de alıyorlar. Bunun nedeni, özmallar karşılığı daha fazla sözleşmeli taşıt çalıştırmak... B1’de yarım olan oran, D1’de 2’ydi 3 oldu. Şimdi, B1 yanında D1 de almanın cazibesi arttı. 
Aynı şekilde B2 belgesi, D2’lerle yapılan yurtiçi tarifesiz taşımalara imkan verdiği halde, B2’nin yanı sıra D2 belgesi de alınıyor. Bunun nedeni de B1’de yarım olan sözleşmeli oranının D2’de 2, yani daha cazip olması… 

Aynı oran düşünülmeli
Eğer B1 yanında D1, B2 yanında D2 alınmasın istiyorsak, bu oran farklarını gidermeliyiz. Bu noktada, bu farkın nedenini sormalıyız. Bunun, bildiğim tek nedeni, taşımacıların piyasaya göre kapasitelerini devlete düzenletme isteği ve Bakanlığın da buna imkan vermesi. Serbest piyasada arzlar talebe göre devletçe değil, taşımacılarca belirlenir. Bu nedenle farklı oran talepleri ve bunların yerine getirilmesi yerinde değildir. Örneğin hepsi için 3 gibi bir oran belirlenirse hem gereksiz belge türlerinden kurtulunur hem de tümüne karşı adil olunmuş olunur. Bilinmeli ki, daha fazla sözleşmeli imkanının verilmesi, bunların zorunlu kullanımını gerektirmez. Gerekiyorsa, özellikle dış hatlarda ihtiyaç kadarı sefere gönderilir, gerisi taşımacının bileceği iş.

Madde 26: Taşıtların sadece bir belgeye kaydı
Özünde bu kural da yerinde… Belki ‘sadece bir belgeye’ yerine, aynı kışının birden fazla belgesi olması hali de dikkate alınarak ‘sadece bir kişinin belgelerine’ kaydı da gündeme gelebilir. Bu durumda bile aynı özmal taşıtın birden fazla belgenin asgari özmal kapasitesini karşılamada kullanılamaması ve aynı özmal taşıtın farklı belgelere yazılması halinde her birinde, karşılığında farklı sözleşmeli taşıt çalıştırılamaması kısıtlamaları gerekir. 

Madde 30: Taşıt belgelerine kayıtlı taşıtların kullanılması
Maddenin başlığında her hangi bir belgeye kayıtlı olmanın kullanım için gerekli ve yeterli olabileceği gibi bir anlam var. Kastedilen bu değil tabii. Öncelikle başkalarının belgesine kayıtlı taşıtın kullanımına imkan verilmiyor. Bu, gayet yerinde. Bunun ötesinde, tartışmalı bir husus var. ‘Bir belgeyle yapılacak taşımalarda sadece o belgeye kayıtlı taşıtlar kullanılır’ dense, anlam net olur. Halbuki “yetki belgesi sahipleri, yapacakları taşımacılık faaliyetlerinde sadece kendi taşıt belgelerinde kayıtlı taşıtlarını kullanırlar” denilerek adeta kendisinin diğer belgesindeki taşıtı kullanmasına kapı aralanıyor. 

Maddenin devam eden istisna düzenlemelerinde başkalarının taşıtlarını kullanma imkanları sıralanıyor. Burada zorda kalınca başkalarının taşıtlarını kullanmaya verilen imkan, kendisinin diğer belgesindeki taşıtlara verilmiyor. Bu, akıl kârı mı? Burada kendisinin diğer belgesindeki taşıtları zaten kullanacağı kabulü yok mu? 
Maddenin son bendinde taşımacının herhangi bir yetki belgesine kayıtlı olmayan taşıtları kullanamayacağı net olarak yazılı, yani başkasının belgesindekilere kısmen imkan veriyor. Bu imkanın kendi taşıtlarını karşılamaması düşünülebilir mi? 

Belge birleştirme
Yapılan öneriler arasında B1 ile B2’nin, D1 ile de D2’nin birleştirilmesi sıkça yer alıyor. Niye? Bunun bir nedeni, tüm belgelerin yeni belgeye dönüştürülmesi zorunluluğu olması ve bu yeni belgenin şartlarının ağır olması nedeniyle bazılarının piyasadan el çektirilmesinin istenmesidir. Bu, kabul edilemez. Ya birleştirilen belge yanında eski belgeler de kalmalı ya da yeni belgenin şartları birleştirilen belgelerden en hafif olanla sınırlandırılmalıdır. 

Bu birleştirmenin faydası iki belgesi olanların taşıtlarını yeni belgenin kapsadığı her iki tür (tarifeli, tarifesiz) taşımada kullanabilmesidir. Daha önce de yazdığım gibi bu, yerinde bir istektir. Ancak bu istek dahi iki belgesi olmayanları zorlamaya yetmez. İsteyen tek belgeliler de bu belgeye kendi istekleriyle geçebilirler. 

Peki, iki belgesi olanların taşıtlarını her iki tür taşımada da kullanabilmesi için tek belgeye geçiş şart mı? Bence değil. Aynı kişinin farklı belgelerdeki taşıtlardan uygun olanların her iki tür taşımada da kullanılabilmesi yönünde bir yorum veya değişiklik yeterlidir. 

Cevap bekliyorum
B1 belgelerinde B2 taşımalarını, D1 belgelerinde de D2 taşımalarını yapma yeterliliğinin olduğunu daha önce yazmıştım. Beğenmeyen olabilir, ama beğenmemek bunun doğru olmadığı anlamına gelmez. Doğru olmadığını düşünenler, gerekçesiyle birlikte yazarlarsa sevinirim. Kulak ardı etmek yok! Kulak ardı etmek, kabul etme anlamındaysa olabilir. Bir de ‘tarifesiz taşımaların ayrı şartları, özellikleri vardır’ demekle olmaz. Neyse, bunları açıklayacaksınız. Öyle ki, birisi Bakanlığa B1’ini götürüp B2 veya D1’ini götürüp D2 almaya kalktığında sizin bu var dediğiniz özellikler ve şartlar (her neyse) aransın ve olmayana B2 veya D2 verilmesin. Hatta bunlar Yönetmeliğin 20’nci maddesindeki ‘belgelerin başka bir belgeyle değiştirilmesi’ düzenlemesine eklensin. Bekliyorum. ■
Yorumlar (0)
banner117
15
açık
banner159
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 10 28
2. Samsunspor 11 25
3. Fenerbahçe 10 23
4. Beşiktaş 10 20
5. Eyüpspor 11 19
6. Sivasspor 11 17
7. Göztepe 10 15
8. Başakşehir 10 15
9. Kasımpasa 11 14
10. Konyaspor 11 14
11. Trabzonspor 10 12
12. Gaziantep FK 10 12
13. Bodrumspor 11 11
14. Antalyaspor 11 11
15. Alanyaspor 11 10
16. Rizespor 10 10
17. Kayserispor 10 9
18. Hatayspor 10 3
19. A.Demirspor 10 2
Takımlar O P
1. Erzurumspor 11 22
2. Kocaelispor 11 22
3. Bandırmaspor 11 21
4. Karagümrük 11 18
5. Igdir FK 11 18
6. Boluspor 11 18
7. Esenler Erokspor 11 17
8. Ümraniye 11 17
9. Pendikspor 11 17
10. Ankaragücü 11 16
11. Ahlatçı Çorum FK 11 16
12. Şanlıurfaspor 11 15
13. Gençlerbirliği 11 15
14. Manisa FK 11 14
15. Keçiörengücü 11 14
16. İstanbulspor 11 13
17. Sakaryaspor 11 13
18. Amed Sportif 11 13
19. Adanaspor 11 6
20. Yeni Malatyaspor 11 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 10 25
2. M.City 10 23
3. Nottingham Forest 10 19
4. Chelsea 10 18
5. Arsenal 10 18
6. Aston Villa 10 18
7. Tottenham 10 16
8. Brighton 10 16
9. Fulham 10 15
10. Bournemouth 10 15
11. Newcastle 10 15
12. Brentford 10 13
13. M. United 10 12
14. West Ham United 10 11
15. Leicester City 10 10
16. Everton 10 9
17. Crystal Palace 10 7
18. Ipswich Town 10 5
19. Southampton 10 4
20. Wolves 10 3
Takımlar O P
1. Barcelona 12 33
2. Real Madrid 11 24
3. Atletico Madrid 12 23
4. Villarreal 11 21
5. Osasuna 12 21
6. Athletic Bilbao 12 19
7. Real Betis 12 19
8. Mallorca 12 18
9. Rayo Vallecano 11 16
10. Celta Vigo 12 16
11. Real Sociedad 12 15
12. Girona 12 15
13. Sevilla 12 15
14. Deportivo Alaves 12 13
15. Leganes 12 11
16. Getafe 12 10
17. Espanyol 12 10
18. Las Palmas 12 9
19. Real Valladolid 12 8
20. Valencia 11 7