Teknoloji, taşımacılığı kolaylaştırıyor

Zaman zaman hepimiz teknolojinin öneminden, iletişim araçlarının gelişmesinden dem vurur buna ayak uydurmanın gerekliliğini belirtiriz. Bunun içinde zor ve uzun süreli, hatta yapılamaz kabul edilen işlerin bilgisayar yardımıyla kolaylıkla ve kısa sürede yapılabilmesi de yer alır. Buna rağmen bize getirilecek bir yükümlülükten hemencecik şikayet etmekten kaçınmayız. Aklımıza, çözüm aramak ancak mecbur kalınca gelir. Bu kapsamda, bir hususu bir vesileyle yazıma konu etmek istiyorum. Adı geçen husus, büyük yolcu gruplarının taşınmasına ilişkin olası ihtiyaçlar ve zorluklara ilişkin talepler. Örneğin, büyük bir asker grubunun, büyük bir taraftar grubunun veya büyük bir yolcu gemisinin çok sayıdaki yolcusunun karayoluyla taşınması… Bunu kim yapacak, nasıl yapılacak… vesaire. 

Büyük gemi turları

Sonuncusu kısa süre önce olmak üzere birkaç kez büyük gemilerle yapılan turlara katıldım. Bunların içinde 3 binden fazla kapasiteli olanlar vardı. 4 bin kişiyi geçenlerinin de olduğunu biliyoruz. Bunun yanı sıra bu gemilerde binden fazla personelin de hizmet için bulunması söz konusu… Çok çeşitli ülkelerden yolcuların ve çalışanların bulunduğu bu gemilerle ilgili çok enteresan konular yazılabilir. Örneğin, hepsinin zevkine uygun çeşitte ve hepsine yetecek miktarda yemek üretimi… Bu geminin yiyecek ve su ihtiyacının depolanması gibi çözümünün zor olacağı düşünülen ilginç noktalar var. Ben, bunun karasal seyahat ihtiyacının otobüslerle karşılanması üzerinde duracağım.

Gemi tur boyunca değişik limanlara uğrayıp belirli süreli konaklamalar yapıyor. Buralar insanların ilgi duyacağı, seyahat güzergahına uygun noktalar olarak seçiliyor. Genellikle gece denizde olan gemiler sabahları limanlara yanaşıyor ve akşam hareket ediyor. Çok önemli yerlerde gece de kalıp ertesi gün sefere çıkma da mümkün. Tabii, gecenin yanında gündüzün de limanda değil denizde geçirildiği uzun seyirler de olabiliyor. 

Şehir gezileri planlaması

Geminin limanda olduğu dönemde yolculara para harcatmak önemli. Bunun için insanlara cazip teklifler sunulması gerekiyor. Bu teklifler de çoğunlukla günlük şehir gezileri şeklinde oluyor. Şehrin özelliğine göre müze, tarihi veya doğal güzellik kapsanıyor. Zevke göre geceleri şehir turları, varsa nehir turları, opera, bale, tiyatro vb. gösteriler de programlarda yer alıyor. Tabii, bu da bir planlama gerektiriyor. Özellikle ilginin fazla olduğu yerlere önceden randevu veya bilet alınması gerekebiliyor. Ülkemizde de İstanbul’un çeşitli fırsatlar sunması çok önemli. Bunun dışında Efes, Aspendos, Bodrum, Kuşadası gibi önemli yerler de var. Limandayken yolcuların katılacağı tur ve organizasyonlar genelde ekstra kabul edilip ayrıca para ödenmesi gerekiyor. 

Ortak ihtiyaç ulaşım

Her limandaki hemen her türlü etkinliğin ortak ihtiyacı ulaşım. Her ne kadar raylı veya karasal toplu taşıma söz konusu olsa bile insanlar kendilerine uygun bir program çerçevesinde gezebilmek için otobüse ihtiyaç duyuyorlar. Çok sayıda insanın otobüs ihtiyacının karşılanması tabii ki, zor görülebilir. Burada otobüs ihtiyacının zamanında ve tam olarak tespiti öncelikli. Bu zor iş, bizde söylendiği gibi pek de problem olmadan başarılıyor. 

Her şey zamanında

Gemi turunun başladığı ilk gün uğranacak hangi limanlarda hangi tür gezi ve organizasyonların olduğu bildirilip (bu önceden de biliniyor) gerekli tanıtımlar yapılıp karar vermeniz isteniyor. Siz de zevkinize, zamanınıza, paranıza göre seçimlerinizi yapıp ilgili yerlere bildiriyorsunuz. Bazen değişik ülkelerin tur düzenleyicileri o ülke vatandaşları için kendi dilinde rehberli turlar da düzenleyebiliyor. Daha gemi, ilk limana varmadan hangi limandaki hangi turlara kaç kişinin katılacağı bilgisi elde ediliyor. Bu arada belirtelim ki, para peşin, kırmızı meşin. Doktor raporu gibi özel haller dışında vazgeçene para iadesi de yok. 

Herkese bir etiket

Her turun katılımcısının belirlenmesi sonrasında muhtemelen bu katılımcılar için otobüs sayısı belirleniyor. Tüm turlar için aynısı yapıldığında tüm gemi için her limanda kaç otobüs gerekeceği ortaya çıkıyor. Önceden yapılan sözleşmelere göre bu kadar otobüs o gün hazır olacak. 

Birinci limana vardığınızda her turun süresine göre yolcuların gemiden çıkış saatleri duyuruluyor. Uzun turlar için önce çıkış imkanı veriliyor. Tabii, talebi çok olan turlarda kimlerin hangi otobüse bineceği, bu otobüsün hangi öncelikle çıkacağı ayrıca belirleniyor. Yine gerekli düzenin tesisi için her turun her otobüsünün katılımcıları için farklı renk ve numaralardan oluşan etiketler verilip giyeceklere tutturulması isteniyor. Otobüslere doğru sevk için de gerekli tedbirler alınıyor, yanlış otobüse binilmemesi için aynı renk ve numaranın işlendiği otobüs konuyor. 

Yoklama alınıyor

Buna rağmen herkesin doğru otobüse tam olarak binmesi biletlerden kontrol ediliyor. Aynı renk ve numaradaki işareti taşıyan rehber ve elindeki flama tur başlangıcında ve tur boyunca takip ediliyor. İlk kalkışta ve her ara durakta, özellikle de serbest zaman verilmesi sonrasında, tam bir yoklama alınıyor. Sadece sayıyı tutturmak değil, doğru yolcular olması da önem taşıyor. Buraya kadar otobüs için söylenen hususlar, biletle girilen yerlerdeki önceden veya anında alınan biletler için de geçerli oluyor ve tüm limanlarda benzeri tekrarlanan hususlar sonrasında seyahat bitiriliyor. Bu arada, geminin düzenlediği turlara katılan, hatta geminin anlaşmalı olduğu taksilere binen yolcular gemiye dönmeden geminin kalkmaması da söz konusu olabiliyor. Tabii, bunun dışında kendisi gezenler gecikince orada kalıp ayrılan gemiye hüzünle bakabiliyorlar. 

…ve ders

Her tur için otobüs bulunması, yolcuların bunlara dağıtılması ve her otobüsteki yolcuların listesinin önceden hazırlanması gibi hususlar zamanında teknoloji kullanımıyla kolayca çözülebiliyor. Yeter ki, bunların gerekliliğine inanılsın. 

1996-2011 yılları arasında birlikte çalıştığım ve yardımını gördüğüm Nezaket Kalyoncu’ya rahmet, yakınlarına da başsağlığı dilerim. ■