10.07.2018, 15:21

Ulaştırma Projeleri ve Yüksek Hız Sistemleri ve Enerji-2

Marmaray Projesi’nin mevcut halinin açılışıyla dahi birçok mesafe çok daha kısa sürede kat edilecek olup, halkın ulaşımda doğru tercihleri kullanmasının sağlanmasıyla birlikte mevcut köprü trafiklerinde de gözle görülür bir iyileşme beklenmektedir. Bu çerçevede; söz gelimi Marmaray öncesi Maltepe’den Taksim’e en kısa mesafe karayolu ve özel araçla kat ediliyor olup, yolculuk mesafesi 26,6 km, pik saatte ortalama 10-15 km/saat ticari hızla tahmini yolculuk süresi 104-156 dakika olarak gerçekleşmektedir.

Banliyö hatlarını rehabilitasyonunun tamamlanmasıyla beraber Gebze’den Halkalı’ya; Maltepe, Bostancı, Söğütlüçeşme, Kazlıçeşme, Ataköy ve Küçükçekmece geçilerek 105 dakikada ulaşılması öngörülmektedir. Ankara-İstanbul Yüksek Hızlı Demiryolu(YHD) Hattı’nın Pendik’ten Marmaray’a bağlanmasıyla beraber, İstanbul-Bulgaristan YHD Hattı’nın bitişiyle bu hat ta Halkalı’dan Marmaray’a bağlanacaktır. Gebze ile Halkalı arası bütün raylı sistem bağlantıları ile beraber 77 km’lik bir mesafeyi ifade etmektedir.
İstanbul ulaşımı ve trafiği bağlamında ise Marmaray; metro hatlarının, hafif raylı sistemlerin ve yüksek hızlı demiryolu hattının bağlandığı bir proje olma özelliğini taşımaktadır. Bu bağlamda; İstanbul’da son yıllarda metro ve genel olarak kentiçi raylı sistemde inşasında büyük bir atılım başlatılmış olup 40 km’lerde olan ağ 140 km’nin üzerine çıkarılmış olup son dönemde ise 250 km’lere ulaşması öngörülmektedir. Bunun devamı olarak Kadıköy-Kartal başta olmak üzere tamamlanan birçok metro hattının yanı sıra son olarak Üsküdar-Ümraniye-Çekmeköy-Sancaktepe metrosunun inşaatına başlanmış ve geçen yılın sonunda da Üsküdar-Ümraniye etabı işletime alınmıştır. Kadıköy-Kartal metro hattının ilk etapta Pendik ve devamında Sabiha Gökçen Havaalanı’na kadar uzatılması çalışmaları devam etmekte olup, yakın bir tarihte bitirilmesi öngörülen Ankara-Eskişehir-İstanbul YHD Hattının da Pendik’ten İstanbul Kentiçi Raylı Sistemleri’ne ve dolayısıyla Marmaray’a bağlanması planlanmıştır.
İstanbul
1970
1980
2000
Nüfus
3.500.000
4.800.000
12.900.000
Özel Otomobil Sayısı
60.000
200.000
1.800.000
Kişi Başına Düşen Özel Otomobil
0,017
0,042
0,140
Avrupa Yakası İstihdam Oranı
%80
%77
%71
Asya Yakası İstihdam Oranı
%20
%23
%29
Tablo 1. İstanbul’ da Yıllara Göre Asya-Avrupa Yakaları İstihdam Dağılımı ve İstanbul’un Nüfus, Otomobil Sayısı Değerleri

İstanbul’da 1970’li yıllardan bu yana, hem şehrin yerleşik nüfusunda nispi bir Asya yakasına kayışı ve hem de şehre o süreçte göçle gelen, gelmekte olan nüfusun yerleşim yeri seçiminde nispi bir Asya yakası tercih edilirliğinde artış gözlemlenmiştir. Bu dönemde; insanların Asya yakasında oturup Avrupa yakasında çalışması, köprülerin varlığı sayesinde tercih edilebilir bir seçeneğe dönüşmüştür. Tablo 1’de de yıllara göre Avrupa-Asya yakaları istihdam dağılımı ve otomobil sahipliği sayıları, oranları ve nüfus verilmiştir.
1970’lerden günümüze İstanbul nüfusu
Tablo 1’de görüldüğü üzere İstanbul’un nüfusu 1970’lerden günümüze geometrik olarak artmış, nüfus 4-5’e katlamıştır. Aynı süreçte; özel otomobil sayısı, nüfus artışından daha da yüksek bir oranla artış göstermiş, 1970’lerden 2000’lere gelindiğinde trafikteki özel otomobil sayısı 30 katı artmıştır. Otomobil sahipliğindeki artışın, oldukça yüksek olan nüfus artışından dahi belirgin bir şekilde yüksek olması, Gayrı Safii Milli Hâsıla’daki (GSMH) artış, tüketim kültürünün radikal bir şekilde değişimi ve karayolu ulaşım türünün gerek ulaştırma sistemindeki ve gerekse de toplu taşıma sistemindeki ağırlığı olarak açıklanabilir. Bu dönemde; kişi başına düşen özel otomobil sayısı; 1970’lerde 0,017, 1980’lerde 0,042 ve 2000’lerde 0,140 olarak gerçekleşmiştir. Bu da; son 30 yılda yaklaşık 10 katı bir artışa tekabül etmekte olup günümüz itibariyle bu oranlar daha da ileri bir seviyeye gelmiştir.

İstanbul, gerek sosyo-ekonomik ve demografik yapısı, gerekse ulaştırma sistemi açılarından çok hızlı bir değişim süreci içindedir. Göç çekmesi nedeniyle çok hızlı nüfus artışı, buna paralel olarak hızla artan bir yapılaşma, motorlu araç sayısındaki çok hızlı artış ve bunların bir sonucu olarak her geçen gün daha fazla ihtiyacı büyüyen bir ulaştırma altyapısı ile karşı karşıyadır. 2015 Yılı Sonu İtibariyle İstanbul’un nüfusu 14.657.434 kişidir.
Yıllık ortalama 400 bin civarında göç
Son Beş yıla baktığımızda, İstanbul’un yıllık ortalama 400.000 civarında göç aldığını görebiliriz. 1975 yılından itibaren ise Net Göç Hızı her zaman Pozitif olan metropol şehrimizdir (aldığı göç miktarı her zaman verdiği göç miktarından fazla olmuştur). Aşağıda Tablo 2’de İstanbul’un 2007-2015 yılları arasındaki göç istatistikleri verilmiştir.
Dönem
Aldığı göç
Verdiği göç
Net göç
Net göç hızı (‰)
2007-2008
374.868
348.193
26.675
2,1
2008-2009
388.467
348.986
39.481
3,1
2009-2010
439.515
336.932
102.583
7,8
2010-2011
450.445
328.663
121.782
9,0
2011-2012
384.535
354.074
30.461
2,2
2012-2013
437.922
371.601
66.321
4,69
2013-2014
438.998
424.662
14.336
1,0
2014-2015
453.407
402.864
50.543
3,5
Tablo 2. İstanbul’un Göç İstatistikleri Kaynak. TUİK,2016
2009-2010
2010-2011
2011-2012
2012-2013
2013-2014
2014-2015
Artış(Kişi)
340.527
368.555
230.500
305.727
216.551
280.416
Artış(‰)
26,0
27,4
16,8
21,8
15,2
19,3
Tablo 3. 2009-2015 Yılları Arasında İstanbul’un Yıllık Nüfus Artışı ve Artış Hızı Kaynak. TUİK- 2015
Aşağıda Tablo 3’de ise İstanbul’un yıllık nüfus artışı ve artış hızı ile ilgili bilgiler verilmiştir. Bu tablodan da görüldüğü üzere İstanbul’un nüfus artış hızında son yıllarda nispi düşüş görülmekle birlikte, yüksek miktarlarda nüfus artışı devam etmektedir.
Aşağıda Tablo 4’te İstanbul’un genel verileri yer almaktadır. Anadolu ve Avrupa yakalarının yüzölçümlerindeki oransal dağılımın benzerinin nüfuslarındaki oransal dağılım için de söz konusu olduğu söylenebilir.
Veri Adı
Birim
Değer
Yüzölçümü (Göller Dahil-118 Km-)
Km
5.461
Anadolu Yakası (%35)
Km
1.898
Avrupa Yakası (%65)
Km
3.563
Nüfus
Kişi
14.657.434
Erkek Nüfus
Kişi
7.360.499
Kadın Nüfus
Kişi
7.296.935
İstanbul’un Yıllık Nüfus Artış Oranı (2015)
19,3
Türkiye’nin Yıllık Nüfus Artış Oranı (2015)
13,4
İstanbul’un Türkiye Nüfusuna Oranı
%
18,6
İlçe Sayısı
Adet
39
Mahalle Sayısı
Adet
959*
Konut Sayısı
Adet
3.886.890**
Tablo 4. İstanbul’un Genel Verileri

Bu çerçevede; öncelikle 1.Boğaz Köprüsünün inşası ile birlikte gelişim süreci hızlanan Altunizade’nin, metrobüs hattındaki ana istasyonlardan birine dönüşmesi paralelinde, yapılan yatırımlarla değerini ve merkezi konumunu güçlendirdiği görülmektedir. Takibinde; inşaatına yakın bir geçmişte başlanan ve hızla devam eden, 2015’te bitirilmesi öngörülen ve 2017 yılı sonunda Üsküdar-Ümraniye etabı açılmış olan Üsküdar-Ümraniye-Çekmeköy-Sancaktepe Metro Hattı’nın ana istasyonlarından biri de yine Altunizade olacaktır. Ayrıca; asrın projesi olarak görülen ve en genel ölçekte Pekin-Londra kesintisiz demiryolu hattının önemli bileşenlerinden biri olacak olan Marmaray Projesi’nin iki yakasının çok yakın bir tarihte açılmasıyla beraber, Altunizade; projenin iki ana aktarma merkezinden birine ev sahipliği yapacak olan Üsküdar’a da yakınlığı nedeniyle, bu yatırımdan doğrudan etkilenmektedir.
İstanbul’da birkaç yıldır ilk ve tek örnek olarak işletilen metrobüs hattı (BRT), dünyada özellikle Latin Amerika’da başarılı örnekleri olan bir sistem olup, İstanbul’da da özellikle zamandan kazanç anlamında tercih edilir bir ulaştırma türü olup yoğun bir taleple karşılaşmıştır. Metrobüs hattı, boğaz aşan bir hat olup doğu-batı ekseninde şehrin iki uzak noktasını ve yoğun yolculuk talepleri olan bölgeleri birbirine bağlamaktadır. Tam kapasite olarak çalışan ve süreden önemli kazanç sağlayan bu hat, diğer taraftan da konfor ve güvenlik parametreleri itibariyle de tartışılmıştır, tartışılmaktadır. Metrobüs; işletimsel olarak yapılacak kısmi iyileştirmelerle daha iyi parametrelerde hizmet verebilir. Ancak İstanbul’ un trafik tıkanıklığı kaynaklı sorunlarının katlanılabilir bir noktaya çekilmesinde, yaygın olarak, şehri doğu-batı ve kuzey-güney ekseninde birbirine bağlayan metro hatlarının kurulumu zorunludur.
Yorumlar (0)
banner117
15
açık
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 11 31
2. Fenerbahçe 11 26
3. Samsunspor 12 25
4. Eyüpspor 12 22
5. Beşiktaş 11 21
6. Göztepe 11 18
7. Sivasspor 12 17
8. Başakşehir 11 16
9. Kasımpasa 12 14
10. Konyaspor 12 14
11. Antalyaspor 12 14
12. Rizespor 11 13
13. Trabzonspor 11 12
14. Gaziantep FK 11 12
15. Kayserispor 11 12
16. Bodrumspor 12 11
17. Alanyaspor 11 10
18. Hatayspor 11 6
19. A.Demirspor 11 2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 12 25
2. Bandırmaspor 12 24
3. Erzurumspor 12 22
4. Karagümrük 12 21
5. Igdir FK 12 21
6. Ankaragücü 12 19
7. Ahlatçı Çorum FK 12 19
8. Boluspor 12 18
9. Şanlıurfaspor 12 18
10. Manisa FK 12 17
11. Esenler Erokspor 12 17
12. Ümraniye 12 17
13. Pendikspor 12 17
14. Keçiörengücü 12 15
15. Gençlerbirliği 12 15
16. İstanbulspor 12 14
17. Amed Sportif 12 14
18. Sakaryaspor 12 13
19. Adanaspor 12 7
20. Yeni Malatyaspor 12 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 11 28
2. M.City 11 23
3. Chelsea 11 19
4. Arsenal 11 19
5. Nottingham Forest 11 19
6. Brighton 11 19
7. Fulham 11 18
8. Newcastle 11 18
9. Aston Villa 11 18
10. Tottenham 11 16
11. Brentford 11 16
12. Bournemouth 11 15
13. M. United 11 15
14. West Ham United 11 12
15. Leicester City 11 10
16. Everton 11 10
17. Ipswich Town 11 8
18. Crystal Palace 11 7
19. Wolves 11 6
20. Southampton 11 4
Takımlar O P
1. Barcelona 13 33
2. Real Madrid 12 27
3. Atletico Madrid 13 26
4. Villarreal 12 24
5. Osasuna 13 21
6. Athletic Bilbao 13 20
7. Real Betis 13 20
8. Real Sociedad 13 18
9. Mallorca 13 18
10. Girona 13 18
11. Celta Vigo 13 17
12. Rayo Vallecano 12 16
13. Sevilla 13 15
14. Leganes 13 14
15. Deportivo Alaves 13 13
16. Las Palmas 13 12
17. Getafe 13 10
18. Espanyol 12 10
19. Real Valladolid 13 9
20. Valencia 11 7