Otomobil Sahipliği ve Sistemsel Yenilenme - 10Mevcut Beyaz Kitap, ulaştırma sisteminde, petrole bağımlılığı azaltan, modern altyapılar yaratan ve akıllı bilgi ve yönetim sistemleri ile desteklenen çok modlu, mobilite odaklı, büyük bir dönüşümün peşinde koşmaktadır. Aynı zamanda, bu Beyaz Kitap ile Avrupa’nın ihraç petrole karşı olan bağımlılığının 2050 yılına kadar yüzde 60 oranında azaltılması planlanmaktadır.
Beyaz Kitap’ın 2050 hedeflerinden bazıları:
• Şehirlerde, geleneksel yakıt ile çalışan arabaların kalmaması,
• Havacılıkta, sürdürülebilir düşük karbonlu yakıtın yüzde 40 oranında kullanımı; en azından nakliyeden doğan emisyonlarda yüzde 40 oranında bir azalma sağlanması,
• Orta mesafe şehiriçi yolcu ve yük taşımacılığının yarısının karayolundan demiryolu ve deniz yoluna kaydırılması,
• Bütün ulaştırma modlarının, ulaştırmadan kaynaklanan emisyonun yüzde 60 oranında azaltılmasına katkıda bulunması.
Ulaştırma Mühendisliği
Ayrıca ulaştırma teknolojileri o kadar hızlı gelişmektedir ki, daha fazla yolcu ve yükün gittikçe azalan zaman dilimleri içerisinde ve azalan maliyetlerle, güvenli bir şekilde taşınabilmesi için her geçen gün yeni teknolojiler geliştirilmektedir. Buna karşılık artan talebi karşılamak için alınacak kararların kesinlikle bilgiye dayalı olması gerçeği, ulaştırma alanında her geçen gün önem kazanmaktadır.4
Bütün bu süreç, Türkiye’ de zaten halihazırda akademik ve sektörel altyapısı ve arka planı kayda değer ekonomik büyüklüğü olan ulaştırma sektörünün, ülkemizin ihtiyaçları ve çağın imkanları dahilinde bir ‘Ulaştırma Mühendisliği Lisans Programı’ kurulumunun gerekliliğini ortaya koymaktadır. Dünyanın önde gelen ülkelerinde tercih edilen ve ülkemizde ilk olan bu program, uzun süre inşaat mühendisliği bölümünün bir alt dalı olarak görülmüştür. İnşaat mühendisliği; ulaştırma, yapı, hidrolik (su) ve zemin mekaniği altprogramlarını ihtiva etmektedir. Yapı mühendisliği; konut, kamu binaları, AVM’ler, ibadethaneler, rezidanslar, mimari yapılar ve benzeri yer üstü yapılarının tasarlanması ve inşasını kapsamaktır. Zemin mekaniği, gerek yeraltı gerek yerüstü gerek yol sanat yapıları gerek ulaştırma inşaları gerek yeraltı ve su yapıları olsun, bütün yapıların oturacağı zeminin yapısını ve sağlamlığını etüt eden inşaat mühendisliği dalıdır. Hidrolik mühendisliği ise, su yapılarını, su tutan yapıları ve sualtı yapıları ile yerine göre, zemin kotu altı yapılarını içermektedir. Bu anlamda, baraj, hidroelektrik santral ve benzeri birçok yapının inşaatı, Hidrolik mühendisliğinin içinde değerlendirilmektedir. Dolayısıyla; inşaat mühendisliği oldukça geniş bir alanı ihtiva etmekte olup, içinde bulunduğumuz yapıdan, dışarı çıktığımızda kullandığımız bütün altyapı, çevre binalar, kamu binaları, ortak kullanım alanları ve yapıları ile hizmet binaları dâhil hemen her şey bu mühendislik dalının tasarım, planlama ve yapım fazları arasında yer almaktadır.
Mühendis ihtiyacı çok
Önemli ölçekte yatırım yapılan ve yapılacak olan ulaştırma sektöründe karar verici, yönlendirici, işletici, inşaatçı, projelendirici konumlarının her birinde sektörün uzmanı olanı bir mühendisi ihtiyaç duyulmaktadır.
Günümüzde ‘iletişim-bilişim teknolojileri’ gibi konularında ‘ulaştırma’ ile beraber ya da bizatihi içerisinde değerlendirildiği bir süreci yaşıyoruz. Dolayısıyla bütün bu ifade ettiklerimizi de ‘entegrist’ bir bakış açısında toplamak mümkün olabilecektir. Daha önce belirttiğimiz gibi ‘2023 Dünyanın En Büyük 10 Ekonomisi’ arasına girme hedefi; planlama ve ulaşım sorunlarını çözmekten, minimize etmekten ve bu argümanları en aktif şekilde kullanmaktan geçer. Bunun yolu da, daha önce çok defa ifade ettiğimiz üzere kamu-özel sektör ortalıkları ve akademi-piyasa entegrasyonundan geçer.
Hepinize sağlıklı huzurlu mutlu ve başarılı günler dilerim. ■