15.07.2015, 18:34

Otomarsan’ın kuruluşu - 1

Latif Karaali

Latif Karaali

İki yıl önce Mercedes-Benz Yöneticileri ve Bayileri ile Barcelona’ya gittik. Barcelona’da Sn. Ergin İMRE ile sohbetimizde Türkiye’de Otobüs tarihi ile ilgili sohbetimiz oldu.
Ergin Abi bana “Sen bu konular ile ilgileniyor ve yazıyorsun. Sana babam Dr. İzzet İMRE’nin Otomarsan’ın  kuruluşu ile ilgili tarihsel gelişimini belgeleri ile bir kitapçık göndereceğim” dedi.
Nitekim bir zaman sonra kitapçığı bana gönderdi.
Kitapçıkta belgeleri ile Otomarsan’ın kuruluş hikayesi var.
Sektör adına teşekkürler Sn. Ergin İmre.
Allah rahmet eylesin Dr. İzzet İmre.
Kuruluşta en büyük emek Mengerler ailesinindi.
Ve Kadir Has’ın katkılarıydı.
* * *
Çok enteresan…
Zor bir süreç…
Gerek Mercedes-Benz AG, gerekse Türk Hükümetinin ikna aşaması, bürokrasiyi aşma hikayesi.
Eminim bütün işi otobüs olan gerek üretici, gerek bayi, gerekse otobüs işletmecileri bu hikayeyi bilmiyor veya bildiğini sanmıyorum.
Bu hikayeyi anlatacağım. Anlatmadan öncede OSD (Otomotiv Sanayi Derneği) Genel Sekreteri Sn. Prof. Dr. Ercan TEZER bana Türk Otomotiv Sanayinin Tarihsel Gelişimi kitabını gönderdi. (Yazarı Ahmet AZCANLI, Otomotiv Sanayi Derneği yayını)
Teşekkürler Sevgili Hocam.
* * *
Bu kitabın önsözünü de Dr. Mühendis Hasan Tahsin ÖNALP yazmış. Sn. Tahsin ÖNALP’ta Otomarsan’ın kurucu Genel Müdürü’dür. Önsözden bir alıntı yapayım.
“1876 yılında Nikolaus Agust Otto tarafından icat edilerek, temeli atılan patlarlı motor tekniğinin bundan on yıl sonra 03 Temmuz 1886’da Karl Benz tarafından otomobile dönüştürülmesi ve bundan yedi ay sonra 04.03.1887’de  Gottlieb Daimler’in motorlu aracını devreye sokması ulaşımda motorizasyon devrimini başlatmıştır. Bu ve diğer dahilerce gerçekleştirilen bu devrimin, insanlığı nerelere götüreceği, onlarca bile tam olarak tahmin edilebildiğini sanmıyoruz.”
Bu gelişim Daimler-Benz’in temelini oluşturur. Mercedes-Benz AG’de Daimler-Benz’e bağlı bir kurum.
İşte bu kurumun Türkiye’de ki ortaklığı Otomarsan.
* * *
Otomarsan’ın hikayesi
Öncelikle Rahmetli Adnan Menderes Türkiye İş Bankası’na talimat verir.
İş Bankası’nın mektubundan birkaç not aktarayım.
Türkiye’nin iktisadi büyümesi hızla devam etmektedir (Büyüme %3’tür). Özellikle Nakliye sektöründe büyük ihtiyaçlar vardır. Son senelerde Uluslararası standartlara uygun yollar yapılmıştır. Limanlardan, şehirlerden köylere kadar yol bağlantıları yapılmaktadır.
1957 senesinin yıl sonu itibari ile yaz kış kullanılabilir yolların toplamı 32.952 km’dir.
İthal edilen kamyon, otobüs adeti 76.361’dir. Şu an itibari ile senelik ihtiyacımız en azından 2 bin otobüs, 5 bin adet kamyondur. Döviz problemimiz dolayısı ile bu adetlerde araç ithal etmemiz mümkün değildir.
Bu ihtiyacımızı sağlamak için Bankamız (İş Bankası) fabrika ve diğer bir banka, yabancı bir ortak ile birlikte ortaklık kurmaya karar vermiştir.
Dünyanın sayılı kamyon ve otobüs imalatçılarını Türkiye’ye yatırım yapmaya davet eder.
İş Bankası’da dünyada ki tüm motorlu araç üreten şirketlere mektup göndermiş ve mektup gönderdiği şirketlerden Daimler-Benz, Deutz, Bussing, Austin-İngiltere, Ford-Almanya, Fiat-İtalya gibi firmalar konu ile ilgilerini yazılı olarak sunmuşlardır. 
Daimler Benz AG 24 Aralık 1958 tarihinde Türkiye’de Kamyon ve Otobüs üretimi projesi konusuyla ilgilendiğini ve bu amaçla 1959 yılının başında Türkiye’de detaylı görüşmeler yapmak istediğini anlatan bir mektup yazmıştır.   
* * *
Bu hikayeyi detayları ile anlatacağım.
Çok zor kurulmuştur Otomarsan.
Hem Almanya tarafında hem de Türk Hükümeti ve Bürokrasisi tarafından zorluklar yaşanmıştır. 
Türkiye’nin de nerden nereye geldiğinin hikayesidir.
Bugün 20 milyar dolara yaklaşan otomotiv ihracatı (yan sanayi dahil) temelinde bu süreçler yatar. ■
#Otomarsan #ın #kuruluşu #1
Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi
Dr. Zeki Dönmez
Dr. Zeki Dönmez
Terminal dışı varış-kalkış...
26 Şubat 2013
Sami Acerüzümoğlu
Sami Acerüzümoğlu
Seyahatname-3
12 Aralık 2024
Yorumlar (0)
banner117
5
kısa süreli hafif yoğunluklu yağmur
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 28 71
2. Fenerbahçe 27 65
3. Samsunspor 28 51
4. Beşiktaş 27 47
5. Eyüpspor 27 44
6. Göztepe 27 38
7. Gaziantep FK 27 38
8. Kasımpaşa 28 38
9. Trabzonspor 27 36
10. Başakşehir 26 36
11. Antalyaspor 28 36
12. Konyaspor 28 34
13. Rizespor 27 33
14. Alanyaspor 28 31
15. Sivasspor 28 30
16. Bodrum FK 28 30
17. Kayserispor 27 30
18. Hatayspor 27 19
19. A.Demirspor 27 -2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 30 59
2. Karagümrük 31 56
3. Erzurumspor 31 54
4. Gençlerbirliği 31 51
5. Bandırmaspor 31 51
6. İstanbulspor 31 49
7. Ahlatçı Çorum FK 31 46
8. Amed Sportif 31 46
9. Boluspor 31 45
10. Ümraniye 31 45
11. Iğdır FK 31 44
12. Keçiörengücü 31 42
13. Esenler Erokspor 30 41
14. Pendikspor 31 41
15. Sakaryaspor 30 39
16. Ankaragücü 30 38
17. Manisa FK 31 37
18. Şanlıurfaspor 31 34
19. Adanaspor 31 27
20. Yeni Malatyaspor 31 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 29 70
2. Arsenal 29 58
3. Nottingham Forest 29 54
4. Chelsea 29 49
5. M.City 29 48
6. Newcastle 28 47
7. Brighton 29 47
8. Fulham 29 45
9. Aston Villa 29 45
10. Bournemouth 29 44
11. Brentford 29 41
12. Crystal Palace 28 39
13. M. United 29 37
14. Tottenham 29 34
15. Everton 29 34
16. West Ham United 29 34
17. Wolves 29 26
18. Ipswich Town 29 17
19. Leicester City 29 17
20. Southampton 29 9
Takımlar O P
1. Barcelona 28 63
2. Real Madrid 29 63
3. Atletico Madrid 29 57
4. Athletic Bilbao 28 52
5. Villarreal 27 44
6. Real Betis 28 44
7. Rayo Vallecano 29 40
8. Mallorca 28 40
9. Celta Vigo 28 39
10. Real Sociedad 29 38
11. Sevilla 28 36
12. Getafe 28 36
13. Girona 28 34
14. Osasuna 28 33
15. Espanyol 28 29
16. Valencia 28 28
17. Deportivo Alaves 29 27
18. Leganes 29 27
19. Las Palmas 28 25
20. Real Valladolid 29 16