15.07.2015, 18:34

Otomarsan’ın kuruluşu - 1

Latif Karaali

Latif Karaali

İki yıl önce Mercedes-Benz Yöneticileri ve Bayileri ile Barcelona’ya gittik. Barcelona’da Sn. Ergin İMRE ile sohbetimizde Türkiye’de Otobüs tarihi ile ilgili sohbetimiz oldu.
Ergin Abi bana “Sen bu konular ile ilgileniyor ve yazıyorsun. Sana babam Dr. İzzet İMRE’nin Otomarsan’ın  kuruluşu ile ilgili tarihsel gelişimini belgeleri ile bir kitapçık göndereceğim” dedi.
Nitekim bir zaman sonra kitapçığı bana gönderdi.
Kitapçıkta belgeleri ile Otomarsan’ın kuruluş hikayesi var.
Sektör adına teşekkürler Sn. Ergin İmre.
Allah rahmet eylesin Dr. İzzet İmre.
Kuruluşta en büyük emek Mengerler ailesinindi.
Ve Kadir Has’ın katkılarıydı.
* * *
Çok enteresan…
Zor bir süreç…
Gerek Mercedes-Benz AG, gerekse Türk Hükümetinin ikna aşaması, bürokrasiyi aşma hikayesi.
Eminim bütün işi otobüs olan gerek üretici, gerek bayi, gerekse otobüs işletmecileri bu hikayeyi bilmiyor veya bildiğini sanmıyorum.
Bu hikayeyi anlatacağım. Anlatmadan öncede OSD (Otomotiv Sanayi Derneği) Genel Sekreteri Sn. Prof. Dr. Ercan TEZER bana Türk Otomotiv Sanayinin Tarihsel Gelişimi kitabını gönderdi. (Yazarı Ahmet AZCANLI, Otomotiv Sanayi Derneği yayını)
Teşekkürler Sevgili Hocam.
* * *
Bu kitabın önsözünü de Dr. Mühendis Hasan Tahsin ÖNALP yazmış. Sn. Tahsin ÖNALP’ta Otomarsan’ın kurucu Genel Müdürü’dür. Önsözden bir alıntı yapayım.
“1876 yılında Nikolaus Agust Otto tarafından icat edilerek, temeli atılan patlarlı motor tekniğinin bundan on yıl sonra 03 Temmuz 1886’da Karl Benz tarafından otomobile dönüştürülmesi ve bundan yedi ay sonra 04.03.1887’de  Gottlieb Daimler’in motorlu aracını devreye sokması ulaşımda motorizasyon devrimini başlatmıştır. Bu ve diğer dahilerce gerçekleştirilen bu devrimin, insanlığı nerelere götüreceği, onlarca bile tam olarak tahmin edilebildiğini sanmıyoruz.”
Bu gelişim Daimler-Benz’in temelini oluşturur. Mercedes-Benz AG’de Daimler-Benz’e bağlı bir kurum.
İşte bu kurumun Türkiye’de ki ortaklığı Otomarsan.
* * *
Otomarsan’ın hikayesi
Öncelikle Rahmetli Adnan Menderes Türkiye İş Bankası’na talimat verir.
İş Bankası’nın mektubundan birkaç not aktarayım.
Türkiye’nin iktisadi büyümesi hızla devam etmektedir (Büyüme %3’tür). Özellikle Nakliye sektöründe büyük ihtiyaçlar vardır. Son senelerde Uluslararası standartlara uygun yollar yapılmıştır. Limanlardan, şehirlerden köylere kadar yol bağlantıları yapılmaktadır.
1957 senesinin yıl sonu itibari ile yaz kış kullanılabilir yolların toplamı 32.952 km’dir.
İthal edilen kamyon, otobüs adeti 76.361’dir. Şu an itibari ile senelik ihtiyacımız en azından 2 bin otobüs, 5 bin adet kamyondur. Döviz problemimiz dolayısı ile bu adetlerde araç ithal etmemiz mümkün değildir.
Bu ihtiyacımızı sağlamak için Bankamız (İş Bankası) fabrika ve diğer bir banka, yabancı bir ortak ile birlikte ortaklık kurmaya karar vermiştir.
Dünyanın sayılı kamyon ve otobüs imalatçılarını Türkiye’ye yatırım yapmaya davet eder.
İş Bankası’da dünyada ki tüm motorlu araç üreten şirketlere mektup göndermiş ve mektup gönderdiği şirketlerden Daimler-Benz, Deutz, Bussing, Austin-İngiltere, Ford-Almanya, Fiat-İtalya gibi firmalar konu ile ilgilerini yazılı olarak sunmuşlardır. 
Daimler Benz AG 24 Aralık 1958 tarihinde Türkiye’de Kamyon ve Otobüs üretimi projesi konusuyla ilgilendiğini ve bu amaçla 1959 yılının başında Türkiye’de detaylı görüşmeler yapmak istediğini anlatan bir mektup yazmıştır.   
* * *
Bu hikayeyi detayları ile anlatacağım.
Çok zor kurulmuştur Otomarsan.
Hem Almanya tarafında hem de Türk Hükümeti ve Bürokrasisi tarafından zorluklar yaşanmıştır. 
Türkiye’nin de nerden nereye geldiğinin hikayesidir.
Bugün 20 milyar dolara yaklaşan otomotiv ihracatı (yan sanayi dahil) temelinde bu süreçler yatar. ■
#Otomarsan #ın #kuruluşu #1
Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi
Dr. Zeki Dönmez
Dr. Zeki Dönmez
Terminal dışı varış-kalkış...
26 Şubat 2013
Sami Acerüzümoğlu
Sami Acerüzümoğlu
Seyahatname-3
12 Aralık 2024
Yorumlar (0)
banner117
5
kısa süreli hafif yoğunluklu yağmur
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 27 71
2. Fenerbahçe 26 62
3. Samsunspor 27 51
4. Beşiktaş 26 44
5. Eyüpspor 27 44
6. Gaziantep FK 26 38
7. Göztepe 26 37
8. Başakşehir 26 36
9. Trabzonspor 26 35
10. Kasımpaşa 27 35
11. Rizespor 27 33
12. Antalyaspor 27 33
13. Konyaspor 27 31
14. Alanyaspor 27 31
15. Bodrum FK 27 30
16. Sivasspor 27 27
17. Kayserispor 26 27
18. Hatayspor 26 19
19. A.Demirspor 26 -2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 30 59
2. Karagümrük 30 53
3. Erzurumspor 30 51
4. Bandırmaspor 30 50
5. Gençlerbirliği 30 48
6. İstanbulspor 30 46
7. Ahlatçı Çorum FK 30 45
8. Boluspor 30 44
9. Ümraniye 30 44
10. Amed Sportif 30 43
11. Iğdır FK 30 43
12. Keçiörengücü 30 42
13. Esenler Erokspor 30 41
14. Pendikspor 30 40
15. Sakaryaspor 30 39
16. Ankaragücü 30 38
17. Manisa FK 30 37
18. Şanlıurfaspor 30 34
19. Adanaspor 30 27
20. Yeni Malatyaspor 30 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 29 70
2. Arsenal 29 58
3. Nottingham Forest 29 54
4. Chelsea 29 49
5. M.City 29 48
6. Newcastle 28 47
7. Brighton 29 47
8. Fulham 29 45
9. Aston Villa 29 45
10. Bournemouth 29 44
11. Brentford 29 41
12. Crystal Palace 28 39
13. M. United 29 37
14. Tottenham 29 34
15. Everton 29 34
16. West Ham United 29 34
17. Wolves 29 26
18. Ipswich Town 29 17
19. Leicester City 29 17
20. Southampton 29 9
Takımlar O P
1. Barcelona 27 60
2. Real Madrid 28 60
3. Atletico Madrid 28 56
4. Athletic Bilbao 28 52
5. Villarreal 27 44
6. Real Betis 28 44
7. Mallorca 28 40
8. Celta Vigo 28 39
9. Rayo Vallecano 28 37
10. Sevilla 28 36
11. Getafe 28 36
12. Real Sociedad 28 35
13. Girona 28 34
14. Osasuna 27 33
15. Espanyol 27 28
16. Valencia 28 28
17. Deportivo Alaves 28 27
18. Leganes 28 27
19. Las Palmas 28 25
20. Real Valladolid 28 16