Test edilen önlemler; peyzaj çalışması, çit yapımı ve engelleyici işaretlemeleri içermektedir. Her bir önlem farklı bölgelerde sınanmıştır. Her bir önlem için uygun bir bölgenin seçimi; çevreye bağlı faktörlere göre belirlenmiştir. Önlemlerin karakteristikleri aşağıdaki gibidir:
- Peyzaj çalışması; demiryolu hattındaki patikanın kaldırılması, hat çevresindeki bölgenin sulaması, doğal bir çit şeklinde ağaçlandırma ve çalılık yapılması, birkaç büyük taşın çimlendirmeyle dekorasyonunu içermektedir. Peyzaj çalışması, 1,5 m yüksekliğinde ve yaklaşık 200 m uzunluğunda olup, içinden devam eden bir patika oluşturulacaktır.
- Çitler demiryolu hattının her iki tarafında yapılacak olup her iki yönde patikadan itibaren 100 m’lik bir uzunluğu ihtiva edecektir. Çitlendirme; bir altgeçit bölgesinden başlayıp peyzaj alanına kadar devam edecektir.
Engelleyici işaretlemelerin tasarımı; Finlandiya’da mevcut demiryolu ve karayolu işaretlemeleri esas alınarak gerçekleştirilecek olup ‘Geçiş Yasaktır’ yazısını içerecektir. Levha; demiryolu hattının her iki tarafına dikilecektir. Veri toplanması süresince, ilave herhangi bir uygulama yapılmayacaktır.
Tesirliliğin sınanması...
İzinsiz geçişlerde en büyük düşüş (yüzde 94,6) çit uygulamasında görülmüştür. Bu oran peyzaj uygulamasında yüzde 91,3 iken uyarı levhası uygulamasında yüzde 30,7’dir. Önem derecesini esas alan iki istatistiki testte; her bir önlem tesirliliği sınanmıştır. İlk olarak; gözlem sayılarının Poisson dağılımına göre şekillendiği kabul edilmiştir. Bununla beraber; gözlem sayısı yüksek olduğunda, normal dağılıma yaklaşıklık mümkün olup t-testi değerlendirilmiştir. Sonuçlar göstermiştir ki; izinsiz geçişin sıklığında her bir önlem istatistiki olarak önemlidir.
İkinci olarak; gözlem sayısının yaklaşık değer için yeterli yükseklikte olmasının kesin olmamasına bağlı olarak, ilave bir bağımsız dağılımlı, parametrik olmayan Mann-Whitney U-testi değerlendirilmiştir. Sonuçların aynı zamanda; izinsiz geçiş sıklığıyla ilgili alınan her bir önlemin tesirliğini göstermesi istatistiki olarak önemlidir.
Ayrıca; önlemlerin tesirliliği, günün farklı zamanlarına ve izinsiz geçiş yapanların karakteristiklerine göre değerlendirilmiştir. Bununla beraber; iki önlem ve bazı bağımlı değişkenler için sınırlı veri olduğundan herhangi bir istatistiksel analiz değerlendirilmemiştir.
Uyarı levhaları yararlı
Bu çalışmanın sınırlılıkları göz önünde bulundurularak genel sonuçlar elde edilmiştir. Veri toplanması özellikle uygulama sonrası safhada yoğun olarak gerçekleşmiştir. Bu; sonuçların kısa vadeli etkiler için daha doğru veriler sağladığı anlamına da gelmektedir. Yine de; uyarı levhası uygulamasının diğer önlemlere göre kurulum açısından daha az maliyetli olduğu, ancak ilave uygulamalar yapılmadığı takdirde etkisinin zamana göre daha hızlı azaldığı söylenebilmektedir. Fiziksel önlemlerin etkisinin daha uzun vadeli olduğu da kabul edilebilmektedir. Bununla beraber; fiziksel önlemlerde düzenli bakım önemlidir. Örnek olarak; vandalizm vb. şartları verilebilir. Bunun yanı sıra; izinsiz geçiş davranışlarında kişilerin güvenliği verdiği önem de dikkate değer bir noktadır. Bununla beraber; bütün bu davranış etkileri alınan önlemlerin etkinliğinin düşürülmesinde birincil önemde değildir. Diğer bir sınırlandırıcı faktör ise; her bir önlemin belirli noktalarda uygulanıyor olmasıdır, bu da izinsiz geçiş yapanların kalıcı yargı edinmesini sağlayabilmektedir. Ayrıca; bu çalışmada ele alınan önlemlerin yanı sıra uygulanabilecek daha farklı önlemler de söz konusudur. Sonuç olarak; farklı bölgelerde ve farklı noktalarda yapılacak diğer çalışmalarla bu çalışmanın sonuçlarının pekiştirilmesine ihtiyaç vardır. Anı zamanda; yapılacak diğer çalışmalarla izinsiz geçişlerle ilgili daha kapsamlı değerlendirme imkanı oluşacaktır. Son olarak; fayda-maliyet analizi değerlendirme sonuçları, belirli kabuller çerçevesinde günlük izinsiz geçiş sayıları ve sınırlı sayıdaki ölümcül kaza vakaları nedeniyle ihtiyatla değerlendirilmelidir.
ABD’de ölümcül kazaların yarıdan fazlası izinsiz geçişlerden kaynaklanmaktadır. Çalışma, izinsiz geçiş yapanların demografisinin, ilgilendikleri alanların ve kaza sebeplerinin istatistiksel bir analizini sunmaktadır. Ayrıca süreç içerisinde değişen trendler de analiz edilmektedir. Çalışma, yaralanmalı ve ölümlü riskin özellikle 20-30 yaş aralığındaki erkeklerde belirginleştiğini göstermektedir. Yıllık kaza miktarı son on yılda sabit kalmıştır, çünkü refah artışı davranışlardaki risk alma eğilimini düşürürken, demiryolu aktivitesindeki artış ve nüfustaki büyüme ile dengelenmiştir.
ABD’de, 2005’te 471 kişi, demiryollarında izinsiz geçiş yaparken hayatını kaybetmiştir. 1970’den beri, yıllık ölümlü kaza miktarı 376-543 arasında değişmektedir. Sürdürülebilir kalkınmadaki eksikliklere rağmen demiryolu çalışanlarının ve otoyol-demiryolu hemzemin geçidi kullanıcılarının karşı karşıya olduğu riskte kayda değer bir düşüş sağlanmıştır. 2005 yılında, izinsiz geçişler demiryolu işletimindeki 892 kazanın yüzde 53’ünü teşkil etmekte olup 1970’lerin başında bu oran yüzde 25’ti.
Eğitim kampanyası...
Dönüm noktası 1997 yılındaki bir otoyol-demiryolu hemzemininde izinsiz geçiş yapan bir grup insanın ölümüyle sonuçlanan çarpışma oldu, bu 1941’den beri karşılaşılmayan bir durumdu. 1960’ların sonlarında, izinsiz geçişlerdeki ölüm oranı en yük seviyesine ulaşmış olup her üç izinsiz geçişten biri ölümle sonuçlanıyordu. 1960’ların sonlarında kamuoyundan yükselen yoğun itirazlarla birlikte geçiş güvenliğini arttırıcı bir dizi program uygulanılmaya başlanmıştır. Bu girişimler; giriş kapılarının kurulması, daha yoğun geçişin olduğu bölgelerde uyarı levhalarının konulması, farkındalığı arttırmak için trenlerin önündeki ışıkların yenilenmesi ve az kullanılan geçişlerin kapatılması için federal fonları ile Cankurtaran Operasyonu (Operation Lifesaver) adlı kamuoyu eğitim kampanyası başlatılmasını içermektedir. Bütün bunlar birlikte düşünüldüğünde, bu inisiyatifler hem önemli ölçüde başarılıdır ve hem de mali yönden de uygun bir yöntemdir. Buna karşın, izinsiz geçiş problemlerine bulunan çözümler ise bu kadar güvenilir sonuçlar vermemiştir. Kamu politikalarıyla son on yılda dikkatler hemzemin geçişlerden izinsiz geçişlere kaydırılmış olup, profesyonel camia için izinsiz geçişlerin nedenlerinin anlaşılması ve yıllık kaza miktarının azaltılması için neler yapılabileceği artan bir ihtiyaç olmuştur.
Hepinize sağlıklı, huzurlu, başarılı ve mutlu bir hafta dilerim. ■