Moda bir soru ile başlayalım: Ne Demek İstediğimi Anlayabildin mi?
Üsttenci, saygısız, küstah.
Demek istediğini demiyor veya diyemiyor. Ya ifadesi yetersiz ya da bilgisi yetersiz. Bu yetersizliğinin sorumlusu da kendisi değil. Anlatması pek zayıf, asıl önemlisi de anlama görevini muhatabına yüklüyor.
Onun anlama kabiliyetinden de endişeli ama!
Kendi yetersizliğini anlamayan kişi, muhatabının anlama yeterliliğinden endişe duyabiliyor ve anlamasını araştırıyor.
Tamamen; algılatma, kendisinin yüce olduğunu vurgulama, muhatabının yetersiz veya değersiz olduğunu "hissettirme" sahtelikleri.
Bu sahtelik şu derecede etkili:
Yerli kişiler 14 haftadır dövize yatırım yapıyorlar -dolar alıyorlar- yabancı kişilerse döviz satıp TL varlık alıyorlar. Tam tersi davranışlar. Hangisi akıllıdır sizce?
Bence yabancı kişiler akıllıdır. Yabancı kişiler bu işleri yönettiğine göre, yerliye dövizi aldırıyor hem de kurlar inerken, kendileri daha yüksek miktarlı TL varlıkları topluyor.
Demek ki; yerli kişilerin gördükleri ve sandıkları başka; yabancı kişilerin gördükleri, sandıkları algılar farklı.
Yerlinin algısı, olguyu yenmiş durumda. Yerli kişi kötü beklentilerine yenilmiş, tedbirini almaya çabalıyor, zarar ediyor. Olgulara değil, algılarına güveniyor. Yabancı kişi ise, olguları ve gidişatı akılla izliyor ve kâr etmeyi hedefliyor. Algılarını değil, olguları değerlendiriyor.
* * *
Bir haber de vereyim size…
2013 yılından beri burada sohbet ediyoruz. Bu sohbetleri topladım, bir kitap haline getirdim. Kitap satışa sunuldu, kitabevlerinde bulunuyor. Adı da ilginç kitabımın: Ekonomiye Karşıdan Bakış.
Karşıdan!
5 yıllık sohbeti bir önsöze sığdırdım, okuyun bakalım, ne dersiniz…
ÖNSÖZ
Bu kitabı aldığınızdan belli... Siz de merak ediyorsunuz.
Hayatınız ne rakamlar üretiyor, nerelerdeki oranları etkiliyorsunuz ve sizin hayatınızı dünyanın hangi köşelerindeki rakiplerinizin ve kardeşlerinizin yarattığı rakamlar ve oranlar biçimlendiriyor?
İlginç…
Rakamlar ve oranlar dil oluyor; iktisat, lojistik, finans, bankacılık, planlamacılık olup bizimle konuşuyor.
Bu diller bilim olup; gelir, eğitim, sanat, refah halinde bize yaşam yaratıyor.
Hepimizin yaşamı da siyasetin, politikanın, stratejinin, planın, raporun hem kaynağı hem de ürünü oluyor.
Sohbet...
İşte bu rakamlarla, oranlarla sohbet ediyorum. Bana yarattıkları yaşamı yorumladım ve benim hangilerini yarattığımı görmeye çalıştım... 5 yıl boyunca, her hafta.
Bundan sonra da yorumlayacağım, göreceğim ve dahası sohbet edeceğim.
Eminim ki; bu dili benden çok önceleri öğrenmiş ve çok ilerlemişler var.
Ben arayı hızla kapatmalıyım...
Bence, siz de acele edin.
Hoş Geldiniz, sohbete...
Akif Nuray,
Aralık / 2018
* * *
"Bence siz de acele edin" diyorum ya, biz iktisat bilimini 130 yıllık gecikme ile öğrenmişiz. Bizim finans işlerimizi yürütmek ve yönetmek için Osmanlı Bankası'nı kurmuşlar, Paris'te, Fransızlar!
Acele edin, işletme, ekonomi, finans… Finansal okuryazarlık öğrenin.
* * *
Bitmeyen Kriz diyorduk, hatırlarsınız.
Batı merkez bankalarının 2008 yılından beri yürüttükleri canlandırma çabalarının sonuna geldik.
Amerika Başkanı, Merkez Banka Başkanı ile görüştü ve faiz arttırmalar gevşedi. Hatta geçen hafta, 10 yıldır ilerlettikleri faizin, düşürme yolunda alan yarattığını da söylediler. Yani eksi faize düşmeden düşürmekten bahsediyor Amerika yönetimi.
Düşük faiz yıllarında gelişmekte olan ülkelere giden para ekonomik büyüme yaratmıştı. Sonra o parayı kendi ülkelerine geri çektiler. Ama bu durumda; büyüme değil, tersine küçülme yaratacağı belli oluyor, çünkü o ülkelerde büyüyecek alan veya konu yok.
Yine bol finansman dönemi geliyor. Faiz düşecek.
Kur düşmemeli, yüksek kalmalı, tüm ülkeler gibi olmalı, ihracat kolaylığı devam etmeli.
Düşük faiz; yüksek kur
Az ithalat, çok üretim, çok ihracat.
* * *
Karşılaştıralım:
Borsa İstanbul verilerinde, bankacılık endeksi ve sanayi endeksi adlı 2 veri var.
Hep bankacılık endeksi yüksek olur ve sanayi endeksini de katlar. Tarih böyle yazıyor.
Bu sıralarda durum değişik. Sanayi endeksinin bankacılık endeksini geçtiğini bile görebiliyoruz.
Demek ki; sanayimiz bankacılığımız kadar iyi durumda! Besbelli.
İyi haftalar... ■