Merhaba.
Taşıma dünyamız iki büyük ve de acı olay yaşadı; pistten çıkan uçak ve çığa kapılan kurtarmacılar. İki olay da hep konuştuğumuz hatalarımızdan ötürü oldu. Süreç saygımız eksik, kural saygımız eksik.
Ha babam!
Olmadı,
Dur babam, maalesef.
Bunca teknolojiye rağmen, bunca donanıma ve olanağa rağmen insanımız eski teknoloji (25 yaşından büyüklerimiz 6,5 yıl okula gitti, ortalama) model olunca, Endüstri -1.0 olunca, donanımlar yetmiyor.
Uçağın üreticisi teknik bilgilerde uçağın kabiliyetini tanımlamış. Bu uçak rüzgaraşağı (tail wind) en çok 33 kuvvete (knot) dayanır, bundan hızlı olan rüzgarlarda inemez, yönünü rüzgara çevirmek zorundadır. Rüzgarın bu sınır hızdan (33 kuvvet) yüksek (37 kuvvet) olduğunu yerden bildiriyorlar, hatta önceki iki uçağın inmekten vaz geçtiğini de (pas geçtiğini) bildiriyorlar. Ama pilot inmeyi tercih ediyor, rüzgaraşağı sürükleniyor ve duramıyor... Kuralı çiğnedi, süreci saymadı ve kazayı yaptı.
Bakalım çığ acımıza. Kaç tane umursamazlık var, kaç!
Yolu ilk karda kapanan, 7 ay kapalı kalan ilçemizin oralı olan minibüsü, içinde yolcu ile o yola çıkıyor. Neye güvenerek, ne gerekçe ile! Tabii, yolda kalıyor. Çünkü kar yolları kesmiş. Kurallar çiğnenmiş, Süreç fikri bile yok. "Bize bir şey olmaz."
Onları kurtarmaya giden topluluk çevre emniyeti almadan, diğer gruplarla koordine olmadan, alan keşfi yapmadan işe dalıyor. Alanda fedakâr, cefakâr yurttaşlar da örgütsüz kalabalığı büyütmüş durumdalar. Çığın kopması bir naraya bir titremeye, bir yele bakar ve bu etki o kalabalıktan üreyiveriyor, sonrasında çığ kopuyor. Onlarca aracı, onlarca insanı alıp sürüklüyor çığ, ansızın.
Ülkemizin Çığ Haritası var. Binlerce yıllık çığ yaşanmışlarımız var. Ama çığ mücadelemiz yok. Önleme deneyimimiz yok, önleme planımız yok, mevsimsel faaliyetimiz yok, halk eğitimimiz yok. Ha babam...
TV kanallarında dağcılar, öğretmenler, öğretim görevlileri konuşuyor yine de bir öğreti çıkmıyor konuşmalardan. Ha babam...
Süreç, Süreç, Süreç! Bizde yeni yeni anlaşılıyor ve kuvvetleniyor.
* * *
Yolcu taşımacılığı konusu tek yönetim altına toplandı. Kara, hava, deniz, demir/özel, kamu taşımaları tek yönetim altına alındı, kamuda. Bu bir koordinasyondur, yönetsel bütünlüktür, verimliliktir. Yolcunun konforu arttıkça yolculuklar da artar. TürkiyeKart uygulamasının başlamasını da bekliyorum. Yolcu taşıma verileri artacak.
Beklerim ki, yakında yük taşımacılığı da tek yönetim altına toplanır ve bu konuda da verimlilik ve kullanışlılık artar, kayıplar azalır. Hatırlarsınız; yüke kamyon, kamyona yük bulan internet şirketi yıllık 6 milyon dolar ciro yapıyordu!
* * *
Bir karşılaştırma yapalım;
2019 yılından bankacılık çok memnun. Bankacılığın borsadaki endeksi 145 bin dolayında. Sanayi endeksi de 145 bin dolayında, bankacılıktan bir gıdım yüksek bile!
Demek ki sanayi de 2019'dan memnun.
Sanayinin endeksi bankacılık endeksinin yanından bile geçemezdi evvelki yıllarda. Sanayi kendini ve finansını yönetmeyi öğreniyor demektir.
Gelsin 2020... ■