Bakalım dünyaya, önce: Amerikan Merkez Bankası faiz arttırdı, az ama arttırdı. Bu defa da bastığı paraları geri toplama planı da açıkladı, Bilanço Küçültmek adı ile. Yani dolar kıtlığının daha fazla olacağı anlamına gelir… Ama Mart'taki gibi yine tersine şeyler oldu. Faiz artınca dolar kıtlığı olacak ve fiyatı yükselecek diye ezberlemişiz ya, hayır, dolar kuru inmeye devam ediyor. Düşmesi beklenen hisse fiyatları da rekorlar kırıyor.
Diyorlar ki para politikaları artık işe yaramıyor, çünkü basa basa 10 yıldır, ortadaki paranın kontrolü ve etkisi kalmadı. Avrupa ve Japonya hala basıyor, devam da edecekler.
Artık mali politikaların sırası. Yani vergi düzenlemeleri, kamu yatırımları, kredi düzenlemeleri, borç yapılandırmaları, gelir düzenlemeleri sırası, birazı Yapısal hareketler.
ABD bu yola giriyor yeni Başkan ile. Geliri devlet üzerinden yayacak ve ekonomiyi bu yolla çalıştıracak.
* * *
ABD uluslararası çevre antlaşmasından çıktığını duyurdu. Gerekçesi ise bunun 2,3 milyon tane iş kaybı yaratacak olması. ABD Başkanına Vatana İhanet suçundan soruşturma açıyorlar. İşleri nedeni ile Rusya'dan para alması ile ABD seçimlerine Rusların karıştığını birleştiriyorlar. Amerikalı olsam üzüntüm olur.
Petrolde fiyatı yükseltmek için Araplara üretimi kıstırdılar, hemen başkaları bu fırsatta üretimi arttırdı yüksek fiyattan yararlanmak için, ABD stoklarını sattı hatta üretimini arttırdı, ama stokları yine yükseldi, fiyat yine düştü, talep artmayınca fiyat artmıyor, zorla değil... Arap olsam üzüntüm olur.
İngiltere'de AB'den çıkma kararı ile sarsılan iktidar, seçimde de ‘azınlık'a düştü. Halkın ikinci itirazı ile karşılaştı. Koca İngiltere koca AB'den azınlık hükümeti ile çıkacak. İngiliz olsam üzüntüm olur.
ABD Katar'a kızdı, teröre destek vermesinden ötürü, Katar hemen 12 milyar dolarlık savaş uçağı siparişi verdi, durumu kurtardı. Terör de ekonomik.
* * *
Kömüre karşı çıkan STK'lar var.
Dünya kömür enerjisi ortalaması yüzde 40, Almanya 42, ABD yüzde 31, Türkiye yüzde 27. Fosil yakıtlar 2040 yılında da yüzde 68 oranında kullanılıyor olacak. Petrol fosil yakıt. Kömürü de bırakan yok !
* * *
Kendimize bakalım…
Biz geliri kamu yolu ile yaymak yoluna girmiş durumdayız. Sonuç da aldık. İlk çeyrek büyümemiz yüzde 5 oldu. Tüm beklentileri aştı. İhracatımız yüzde 10 arttı, ithalatımız sadece yüzde 1.
Ezberlemesi kolay olsun diye yuvarlayıp konuşursak; krediler, şirketler, vergi tahsilatı, ihracat sıradan yüzde 15 büyüyor... Daha çok büyüyen yanımız da var: Bankalar.
İSO 500 büyük sanayi şirketinin faaliyet kârının yarısı yine banka faizlerine gitti!
* * *
Yardakçılık (populizm). Konuşalım. Ödemeleri son gününe bırakırız; kuyruklar, koşullar, tartışmalar çıkarırız. Geç kalana hak veririz.
Hayatının sınavının 09:45 olduğunu önemsemeyen genç insanımız çıkar ve ona da yöneticilerimiz, basın organlarımız şefkat gösterir.
Tembel öğrenciyi teselli ederken zamanında kendi karnesinde de 9 zayıfın olduğunu söyleyen devlet büyüklerimiz var.
Hepimizin de hoşuna gider, yardakçı.
Gerçekçilerimizin (realist) artması dileklerimle,
İyi bayramlar...
* * *
Karşılaştırma;
Recep İvedik filmleri, 2016 yılının yerli film cirosunun yüzde 26’sını gerçekleştirdi. Ama dikkat: Yapısal işler Recepivediklerle olmaz, Planlamacılarla olur!
Planlı -Uygulamalı- Raporlu günler diliyorum. ■