Geçen hafta yeni havalimanının ihalesi sonuçlandı ve kamu yönetiminin memnun kaldığı bir fiyatla işin sahibi belli oldu. Tüm teklifçilerin yerli oluşu toplu taşıma için tartışmasız büyük adım.
Bu ihaleyle aynı zamanda ilginç de bir rekabet yaşandı; bir teklif 9 milyardan 22 milyara, bir diğeri 12 milyardan 22 milyara fırlarken yalnızca bir teklif 20 milyardan 22 milyara ilerledi… Bence isabetli olan teklif de bu idi, ama kazanan 12 milyardan arttıran grup oldu; kolay gelsin.
Yaklaşık 10 milyara inşa edecekler, 25 yıl işletecekler, devlete yaklaşık 30 milyar ödeyecekler… Maliyet kabaca 40 milyar avro. Bu maliyet her yıl o alandan geçecek olan 140 milyon yolcudan çıkacak. Eksiğini de Bakanlık tamamlayacak.
Başarılı bir ihale idi, tamamına ersin.
* * *
Kamu yönetimi, son zamanlarda hep başarılı ve etkili ihaleler yapıyor, verimlilik hızla artıyor. Yakın bir gelecekte demiryolu özelleşme ihaleleri de benzer şekilde yürüyecek. İstanbul'da Otobüs AŞ ihaleleri de işin çok doğru incelenmesini ve hesaplanmasını gerektiriyor. İETT ihalelerinin etkisini iki yıl içinde fiyatlarda net şekilde gördük.
Konulara bakınca tamamı toplu taşımayı iyileştirmeyi amaçlıyor. Verimlilik, temizlik, güvenlik, çevreye duyarlılık hep toplu taşımada gerçekleşiyor.
Devletler toplu taşımaya yatırım yapıyor ve destekliyor. Toplu taşıma türlerini dengelemeye uğraşıyor ve bu yolda diğer devletlerle eşzamanlı yürümeye çaba harcıyor -ki projeler verimli olsun- kayıplar doğmasın.
* * *
Toplu taşıma deyince de otomobilin yerlisini yapmakla uğraşmak yerine ticari araçlarımızın yerlilerini yapmak, tasarımlarımızı ilerleterek yerlisini üretmek daha da gerekli.
Otomobil parkının yenilenmesini zorlamak yerine ticari araç parkının yenilenmesini desteklemek hem global hem de ulusal kapsamda daha verimli.
Otomobilin kendi yarattığı trafikte tıkanıp kalması ne lüks bırakıyor ne konfor ne de ayrıcalık.
Serbestleştirme kanunundan itibaren demiryolu altyapı, üstyapı ve ekipman üretimi gerekecek. Otomobil yerine bu imalatı yapmak daha verimli.
11 Mayıs'ta, Kuzey-Güney Demiryolu Kazakistan'ı ve Türkmenistan'ı Basra'ya bağladı.
Marmaray ise Londra'yı Pekin'e bağlayacak, yakında.
TİM Lojistik Konseyi, Türkiye'nin Ortadoğu ve Orta Asya'ya bağlanmasını lojistik açısından şart görüyor. Geçmişin Berlin-Bağdat Demiryolu gerçek oluyor.
* * *
Tarım araçları parkının yenilenmesi de -verimlilik açısından- taşımanın kapsamına giriyor. Tarım araçları parkının yaşı tarım gelirinin düzeyini apaçık gösteriyor. 40 bin adetlik traktör pazarı yine de parkı yenileyemiyor.
Park yenilemesi ulusal proje, büyük iş. Tüm tarafların ulusal göz ile görmesi tek yol.
Durgunlaşan batı pazarlarının stokları yerli sanayimizi boğmasın. Ucuz emtia ve ucuz finanstan yararlanmak için üniversiteler, bakanlıklar, sanayi kuruluşları, odalar, finans kuruluşları, basın kuruluşları örgütlü olmalıyız.
Toplu taşıma yaygınlaştıkça, kaynak ekonomisi sayesinde ulusal verimlilik de artacaktır.
Topluca iyi haftalar dilerim… ■