Haftanın genel panoraması: Mali ortam sarsıntılı, siyasal ortam gergin, politik ortam sakıncalı ve yönetimsiz…
Biz, geçen haftaki yazımızı üretimin olmadığı yerde finansmanın da gerekmediğini dile getirerek kapatmıştık. Üretim üzerindeki finansman yükünün artık dünyaca görüldüğünden de ümitlenmiştik.
* * *
İSO İkinci500 Sanayi Kuruluşu listesi açıklandı. Listenin tamamını ele aldığımızda bir istikrar göze çarpıyor:
• satış artmış,
• ihracat artmış,
• satış kârlılığı artmış.
Sivri bir nokta var, kârın artışı yüzde 61. Açıklamalara göre bu artışın gerekçeleri finansal; hem üretim üzerindeki finans maliyetleri geçen yıl azalmış, hem de mali kârlar oluşmuş. Bu sayede kâr yüzde 61 artmış. İstihdam ise sabit.
İhracatta, İlk500’ün boş bıraktığı alanları dolduruyorlar ve ihracatlarını hızla arttırıyorlar.
İkinci500 şirketin pek çoğunun KOBİ olduğunu, finansmana erişiminin kısıtlı olduğunu, öz kaynak kullandıklarını hatırlarız (9. KOBİ Zirvesi sonuçları).
Bir sivri nokta daha var: geçen yılın 29’uncusu birinci oluyor, 450’li sıralardaki şirket ilk 50’ye giriyor. Geçen yıl listede bile olmayanlar bu yıl derece yapıyor.
Kayıtlılık, kurumsallık yansımaları bunlar herhalde! İlk500’de böyle sürprizler yok.
* * *
Ülkenin 1.000 büyük şirketi, milli gelirin sadece yüzde 10’u kadar katma değer üretebiliyor. Yıllardır sabit.
Geri kalan yüzde 90 payı nasıl, nerelerde, kimlerle ürettiğimizi hayal bile edemiyorum. İşte kamu yönetiminin zorluğu burada.
Katma değer üretmek ne kadar da zor!
Eğitim, Ar-Ge, tasarım, hukuk ve bu unsurlara erişim ve paylaşım ister ki; bunlar da ulusal görev konularımız. 10. Kalkınma Planı’nda konular işlenmiş, okumanızı öneririm.
* * *
Sürücülüğümüzün kalitesi ve katma değeri artacak.
2014’te uygulamaya başlaması planlanan Trafik Yönetmeliğine göre; 9 türü bulunan sürücü belgeleri, 17’ye çıkacak ve türüne bağlı olarak 5 yıl ve 10 yıl geçerli olacak.
Dönem sonunda, sağlık incelemesiyle yenilenecek. Mevcut 26 milyon ehliyet de bu kapsama dâhil. 26 milyonun yaklaşık yüzde 25’i zaten yaştan ve sağlık durumundan ötürü geçersiz kalacak.
Bir miktar ehliyet de adli sicilden ötürü geçersiz düşecek. İstanbul’da, sadece bu noktada, 5.000 taksi şoförü meslekten men edildi.
Bu eleme sigorta şirketlerinin hasar/prim oranını düzeltir, ulusal verimliliği arttırır.
Sigorta şirketleri 2013’ün ilk yarısında yüzde 25 büyüdüler. Kasko prim büyümesi yüzde 15. Trafik sigortası prim büyümesi yüzde 49!
Kasko ile trafik prim toplamları eşit. Trafik sigortası kuvvetleniyor.
Henüz kârlılık analizini açıklamadılar. Sigortacılar işlerini “yeniden tasarladılar” ve sonuç alıyorlar, konuşmuştuk.
* * *
İlgili bakanlıkların koordinasyonunda hazırlanan tasarı ile ÖTV’siz akaryakıt satışı kaldırılıyor.
Bu hakka sahip olan tüketiciler, yakıtı geçerli fiyattan satın alacaklar ve dönem sonunda ÖTV iadesi alacaklar. Önemli bir nokta: Deniz yakıtı karada kullanılmayacak, artık.
Paylaşımın barış içinde iyileşmesini diliyorum, dünya için…
Savaşlarla değil. ■