Osmangazi Köprüsü ve Yavuz Sultan Selim Köprüsü’ne yapılan yüzde 45 ve yüzde 47 zamlara taşımacıların büyük tepkisi var. Tabii, şu bir gerçek, ülkemiz çok önemli eserler kazandı; bu eserleri artık tartışmaya gerek yok. Ama bizim net bir önerimiz ve devletin yapması gereken tek bir hamle var: Bu köprüleri devlet bünyesine alsın. Otoyol ve köprüleri devlet sahiplenmeli. Bu yollar ve köprüler için bütçeden nasıl olsa para çıkıyor, zaten sübvansiyon ile yürüyor. Bunların işletme süresinin bitimini beklemeden garanti edilen geliri öderim ve bunlar artık devletin yolu ve köprüsü olur.
Aylık ortalama 10 milyon araç
Şu anda Boğaziçi Köprüsü ve Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nden geçen araç sayısı yeni köprülere göre çok fazla. 2018 rakamlarına göre, aylık ortalama geçen araç sayısı 10 milyon civarında. Uzak olanı pahalı yapmanın bir anlamı olmadığı da bu rakamlarla ortaya çıkıyor. Aslında tercih nedeni olması için bu yolların diğerlerine göre daha ucuz olması gerekiyor. Ama 2019 için iki eski köprüye de zam yapılmadı. Yeni köprülere bütçeden para ödemek yerine eski köprülere ve otobanlara yapılacak zamlarla bütçeden karşılanan çok önemli açık kapanabilir. Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nden geçmesi zorunlu olan otobüsçüleri ve nakliyecileri cezalandırmanın ne anlamı var? Şu anda bir otobüsçünün köprü ve otoban maliyeti ücretler, yakıt tüketimi ve zaman kaybı olarak yıllık bir otobüs başına maliyet 200 bin TL. Tabii, bu maliyet yeni zamlarla katlanarak arttı.
Maliyeti zamana yayalım
Üstelik otobüsçünün ve kamyoncunun artan maliyeti direkt ekonomiye daha fazla pahalılık olarak yansıyor. Tüketim maddelerinin, yiyeceklerin son dönemde marketlerdeki daha yüksek fiyatlara satılıyor olmasında nakliye maliyetinin artmasının çok önemli bir rolü var. Bir de buradan bakılması gerekiyor. İşletmeden bu köprüleri almak mümkün olamıyorsa, daha fazla işletme süresi vererek fiyatları aşağı çekmek de mümkün olabilir. Bir jenerasyona bu kadar yük yüklemek doğru değil. Bu maliyeti zamana dağıtalım. Böylece yeni köprüler daha ucuz olursa oradan geçmek de daha cazip olabilir, İstanbul trafiğindeki önemli bir yük de oraya kayar. Şu anda Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nden geçen araç sayısı 100 bine yaklaştı. Yeni Havalimanı tam kapasite ile hizmete girdiğinde bu yoldan geçen araç sayısı da çok ciddi oranda yükselecektir. Bu eserler çok önemli eserlerdir ve bunları herkesin sahiplemesi büyük önem taşıyor.
Uzlaşma ile çözmek istedik
Köprülere yönelik zamlarla ve bu köprülerin getirdiği maliyet yüklerine yönelik hep bugüne kadar uzlaşma ile çözüm aradık. Ekonomik Koordinasyon Toplantısı’nda bunu gündeme getireceğiz. Otobüsçüler arasında kontak kapatalım talebini dile getirenler var. Ama biz şu anda buna öncülük yapacak durumda değiliz. Uzlaşma ile bu işi çözmemiz daha doğru. Eylem yapmak isteyeni durdurmamız da çok mümkün olmayabilir. Masanın etrafında patronların olması ve sorunlara çözüm arayışı birlikte sürdürmek çok önemli.
Herkese iyi haftalar diliyorum. ■